Typologie(ën)
Ontwerper(s)
Pierre Victor JAMAER – architect – 1884-1886
Pierre Victor JAMAER – architect – 1882
INCONNU - ONBEKEND – 1695
INCONNU - ONBEKEND – 1697
François MALFAIT – architect – 1918
Stijlen
Inventaris(sen)
- Bouwen door de eeuwen heen in Brussel. Stad Brussel (1989-1993)
- Permanente actualisatie van de inventaris van het Bouwkundig Erfgoed (DPC-DCE)
- Urgentie-inventaris van het bouwkundig erfgoed van de Brusselse agglomeratie (Sint-Lukasarchief 1979)
Dit (deze) goed(eren) bezit(ten) de volgende waarde(n)
- Archeologisch
- Artistiek
- Esthetisch
- Volkskundig
- Historisch
- Landschappelijk
- Stedenbouwkundig
Onderzoek en redactie
id
Beschrijving
Nr. 35. den Pauw, wederopgebouwd in 1697 (zie spiegels in geveltop). Op 19e eeuwse zichten met bepleisterdeMuur of plafond bedekt met een laag mortel op basis van een mengsel van kalk, gips of cement en zand, met of zonder andere fijne toeslagmaterialen. voorgevel, zonder versieringen. Gevelrestauratie onder leiding van stadsarchitect Pierre Victor Jamaer in 1882 met herplaatsen van ornamentenNiet-zelfstandig sierelement om een voorwerp of gebouw op te luisteren. en arduinen balustradesHekwerk van spijlen of balusters. en vervanging van het houtwerk; in 1890 wijziging van de ordonnantie op benedenverdieping. Sinds 1984 herbepleisterde, beschilderde en vergulde klokgevelGevel waarvan de top klokvormig is.. Verdiepte borstweringen met balustradesHekwerk van spijlen of balusters. en guirlandes, in centrale traveeVerticale geleding van een gevel, bepaald door afstand tussen twee opeenvolgende steunpunten (vb. muurdammen, zuilen, ...) op tweede bouwlaag met uitbeelding van huisnaam. Geveltop onder frontonbekroning : centraal rondboogvenster in bandomlijsting met imposten, onder oculusKlein rond, ovaal of polygonaal venster. met booglijst; kleine rechthoekige zijvensters. Aangepaste benedenverdieping.
Nr. 36-37. Twee woningen ’t Voske en den Eyck, herbouwd in 1696 (zie entablement). Op foto’s uit de 19e eeuw met bepleisterdeMuur of plafond bedekt met een laag mortel op basis van een mengsel van kalk, gips of cement en zand, met of zonder andere fijne toeslagmaterialen. voorgevel, eveneens zonder versiering, en deur nr. 36 in Lodewijk XV-schouderboogomlijsting. Voorgevel gerestaureerd in 1884-1886 onder leiding van stadsarchitect Pierre Victor Jamaer met vernieuwing van dakvensters, houtwerk en gevelbekleding op benedenverdieping in Gobertange. Huidige deur en uitstalraam aangebracht in 1947.
Lijstgevel eveneens recent bepleisterdMuur of plafond bedekt met een laag mortel op basis van een mengsel van kalk, gips of cement en zand, met of zonder andere fijne toeslagmaterialen., beschilderd en verguld. Borstweringen met getorsteGedraaid, gewrongen. balustradesHekwerk van spijlen of balusters. en spiegels in entablement met “AN / NO / 16 / 96” en bloemmotieven. Twee bekronende dakvenstersUit het dakvlak opgaand stenen venster dat met de gevel in verbinding staat of er enkel door een kroonlijst van gescheiden is. met cantonnerende Ionische pilastertjes en volutenSpiraalvormig ornament; meestal gebruikt als aanzetstuk van topgevels, bij deur- en vensteromlijstingen of als steunbeer. onder gebogen frontonDriehoekige of segmentvormige bekroning van een gevel of muuropening. met sierbol ; barokcartouches in de boogveldenEen vlak omsloten door de binnenbegrenzing van een boog en de horizontale lijn die de aanzetten verbindt; meestal boven muuropeningen en soms versierd (beeldhouwwerk, blinde traceringen, cementtegels, …)..
Nr. 38. In Sint Barbara, wederopgebouwd na het bombardement van 1695. Op 19e eeuwse foto’s en geveltekening toestand 1914 met twee traveeënVerticale geleding van een gevel, bepaald door afstand tussen twee opeenvolgende steunpunten (vb. muurdammen, zuilen, ...) en jaartal “1696” in top. Huidig uitzicht resultaat van restauratie, waarvoor ontwerp van 1918 gesigneerd architect François Malfait, vergelijk ook tekening van de F.J. De Rons.
Klokgevel met natuurstenen bekleding; verwerking van hardsteen voor dorpelsHorizontaal bouwonderdeel van een venster of deur (onderdorpel, tussendorpel, bovendorpel). en getorsteGedraaid, gewrongen. balustradesHekwerk van spijlen of balusters.. Centrale borstwering op bovenste verdieping met uitbeelding en opschrift van huisnaam. Geveltop met centraal rondboogvenster in bandomlijsting onder frontonDriehoekige of segmentvormige bekroning van een gevel of muuropening..
Bronnen
Archieven
SAB/OW 8603 (1882), 8604 (1884-1886) en 57364 (1947), 57614 (1918); NPP, D 8, D 10, D 16.
Publicaties en studies
CORDEIRO,
P., HEYMANS, V., LAMBERT, C, et al., étude
historique et architecturale des maisons de la Grand-Place, Cel Historisch
Erfgoed van de Stad Brussel, Brussel, 1999.
De PANGE, I., La Grand-Place de Bruxelles,
aparté, Brussel, 2011.
HENNAUT,
E., De Grote Markt. Werelderfgoed,
Brussel, 2018 (Brussel,
stad van kunst en geschiedenis: 56).
HEYMANS, V., (o.l.v.), Les Maisons de la Grand-Place de Bruxelles, CFC-éditions, Brussel,
2011.
Tijdschriften
CORDEIRO, P., MARTOU, M.-N., MOUTURY, S., La
gestion de la Grand-Place de Bruxelles et ses abords in Thema & Collecta, 1, 2011, pp.
51-59.
De Restauratie van een uitzonderlijk decor. De
gevels van de Grote Markt in
Erfgoed Brussel, 2018 (Extra nummer).
L’Emulation, 1887, 12, kol. 190, pl. 34.
Websites
35: BALat KIK-IRPA
36: BALat KIK-IRPA