Kunstberg © Wim Kenis - urban.brussels

Inventaris van het bouwkundig erfgoed

Welkom op de website van de inventaris van het bouwkundig erfgoed van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest.

De inventaris van het bouwkundig erfgoed in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest is een wettelijke opdracht. Hij is bedoeld als een kennisinstrument die een stand van zaken vastlegt over de bebouwde goederen die belangrijk zijn voor de architectuur en de stedenbouwkundige geschiedenis van het Gewest. Op die manier wordt de inventaris een soort voorafgaande voorwaarde voor elk initiatief op het vlak van bewaring of bescherming, en hij maakt het mogelijk een weloverwogen beschermingsbeleid te voeren.

De inventaris van het Brussels bouwkundig erfgoed vindt zijn oorsprong in de lijst van onroerende goederen die geselecteerd werden in het kader van de analytische pre-inventaris (of urgentie-inventaris) die in 1975 werd gepubliceerd en die opgesteld werd door de vzw Sint-Lukasarchief, op basis van een visuele selectie, volgens welomschreven vooraf vastgelegde criteria, zonder systematisch bibliografische en archiefbronnen te bestuderen. Om deze inventaris daarna te vervolledigen heeft het Gewest thematische inventarissen besteld (industriële architectuur, bioscoopzalen, hedendaags erfgoed, sociale woningen, enz.) en tegelijk werkte het zelf de inventaris bij, om zo deze lijsten te detailleren en aan te vullen volgens de wetenschappelijke methode van de selectieve topografische inventaris, die systematisch per gemeente en/of wijk plaatsvindt.

Dit prospectie- en opzoekwerk (bibliografieën en archieven), aan de hand van een reeks criteria die in een methodologische handleiding worden omschreven (zie pdf hieronder), gebeurt op systematische wijze, waardoor de inventaris sowieso werken van gewestelijk belang omvat maar ook elementen die op lokale schaal interessant zijn.

Deze systematische update gebeurde voor de grondgebieden van: Brussel-Vijfhoek, de oostelijke uitbreiding van Brussel-Stad,
de zuidelijke uitbreiding van Brussel-Stadde noordelijke uitbreiding van Brussel-StadLakenElsene, Etterbeek, Schaarbeek, Sint-Joost-ten-Node, Sint-Gillis en Vorst . Van Sint-Lambrechts-Woluwe en Sint-Pieters-Woluwe werden slechts enkele wijken bestudeerd.

De inventaris van Brussel-Vijfhoek (1989-1994), ook beschikbaar in papieren versie, werd in de loop van 2021 op de website gep
laatst. 

Voor de andere gemeenten en wijken die nog niet aan bod kwamen, verrichtte de directie Monumenten en Landschappen in 2015 een eenvoudige visuele bijwerking (nagaan van de bewaringstoestand; eventuele toevoegingen). Dat is het geval voor de nog niet bestudeerde wijken van Schaarbeek, Sint-Lambrechts-Woluwe en Sint-Pieters-Woluwe maar ook voor volgende gemeenten: Anderlecht, de noordelijke uitbreiding van Brussel-Stad, Evere, Ganshoren, Haren, Jette, Koekelberg, Neder-over-Heembeek, Oudergem, Sint-Agatha-Berchem, Sint-Jans-Molenbeek, Ukkel en Watermaal-Bosvoorde. Voor de goederen die op het grondgebied van die gemeenten en/of wijken werden geselecteerd, werd dus nog geen beschrijvende nota opgesteld.

Momenteel bevat de database van de website van de inventaris meer dan 40.000 gebouwde objecten, meer dan 80.000 illustraties en meer dan 7.000 namen die op een of andere manier aan Brusselse gebouwen zijn gelinkt. Definities van de gehanteerde terminologie zijn terug te vinden in een rijk geïllustreerd tweetalig glossarium.

De inhoud van de website van de inventaris wordt voortdurend bijgewerkt, aangevuld en verbeterd. Als u suggesties en/of vragen hebt over de inhoud van deze publicatie, mag u ons die altijd e-mailen.