Typologie(ën)

fabriek
burgerwoning

Ontwerper(s)

Paul BONDUELLEarchitect1922-1924

J. MICHIELSarchitect1928-1932

Juridisch statuut

Ingeschreven in de wettelijke inventaris op 19 augustus 2024

Stijlen

Eclectisme
Art deco

Inventaris(sen)

Dit (deze) goed(eren) bezit(ten) de volgende waarde(n)

Onderzoek en redactie

2016-2019

id

Urban : 29498
lees meer

Beschrijving

Voormalige kunstsmederij Ferronnerie d’Art François Alexandre. Geheel in eclectischeVeel voorkomende stijl (ca. 1850-1914) die inspiratie put uit verschillende architectuurstijlen uit het verleden. Komt door de combinatie van enerzijds verschillende stijlelementen en anderzijds nieuwe technieken en materialen tot een unieke eigentijdse creatie. stijl met art decoTendens tot de geometrisering van vormen en architecturale ornamenten die zich uitdrukt in het materiaal- en kleurgebruik. en cottageCottagestijl (eind 19e tot midden 20e eeuw): Verwijst naar de Engelse ‘cottage’ en is aldus geinspireerd op landelijke architectuur. Gekenmerkt door het decoratief aanwenden van hout in puntgevels, balkons, loggia’s, enz. Pittoreske vormgeving en volumewerking vaak benadrukt in het dakenspel. elementen.

Industrieel gebouw (A) achteraan het straatperceel (nr. 260-262) gebouwd in 1922 met verschillende uitbreidingen, burelen (C) tussen de ateliers en de woning wellicht n.o.v. architect Paul Bonduelle in 1924, langs de zuidelijke zijde, atelier (D) in 1928 n.o.v. architect J. Michiels, conciërgewoning (E) in 1929 en atelier (F) in 1932.

Directeurswoning (B), langs straatzijde, als driegevelvilla uitgevend op koer afgesloten door ijzeren hekwerk n.o.v. architect Paul Bonduelle, 1923, langs linkerzijde klein appartementsgebouw (5) met poortdoorgang n.o.v. dezelfde architect, 1929. Het hekwerk aan de straatzijde werd gewijzigd in 1933.

De kunstsmederij François Alexandre was gespecialiseerd in artistiek smeedwerkTaai, ‘kneedbaar’ ijzer dat ambachtelijk wordt ‘gesmeed’ (gehamerd bij hoge temperatuur) tot decoratieve bouwonderdelen als tuinhekken, borstweringen… en vervaardigde onder meer hekwerken, deuren, balkons en markiezen1. Beglaasde metalen of houten afdak; 2. Opvouwbaar zonnescherm boven raam of deur.  in moderne, art decoTendens tot de geometrisering van vormen en architecturale ornamenten die zich uitdrukt in het materiaal- en kleurgebruik. of eclectischeVeel voorkomende stijl (ca. 1850-1914) die inspiratie put uit verschillende architectuurstijlen uit het verleden. Komt door de combinatie van enerzijds verschillende stijlelementen en anderzijds nieuwe technieken en materialen tot een unieke eigentijdse creatie. stijl. Een geheel van smeedwerken in zeer verschillende stijlenVerticale zijden van een opening waarop een boog of latei rust. wordt langs de straatgevel geïntegreerd als reclamebord van het bedrijf. De arbeiderswoningen nr. 210 t.e.m. 234 van dezelfde laan behoorden vanaf 1928 tot hetzelfde geheel en werden bewoond door het personeel van de fabriek.

Nr. 256, 258 Straatgevel van vier traveeënVerticale geleding van een gevel, bepaald door afstand tussen twee opeenvolgende steunpunten (vb. muurdammen, zuilen, ...) en twee bouwlagen, dak eerste traveeVerticale geleding van een gevel, bepaald door afstand tussen twee opeenvolgende steunpunten (vb. muurdammen, zuilen, ...) aansluitend op schilddakDak met twee driehoekige dakvlakken aan de smalle zijde en twee trapeziumvormige aan de lange zijde. van overige traveeënVerticale geleding van een gevel, bepaald door afstand tussen twee opeenvolgende steunpunten (vb. muurdammen, zuilen, ...). Brede zijgevel van drie traveeënVerticale geleding van een gevel, bepaald door afstand tussen twee opeenvolgende steunpunten (vb. muurdammen, zuilen, ...) met centraal risalietRisaliet (Italiaans, van risalto: uitstekend deel), vooruitspringend volume van een gevel dat over de hele hoogte doorloopt en soms hoger is; naar gelang de positie worden er midden-, zij- en hoekrisalieten onderscheiden. waarin trappartij uitgevend op de hoofdingang. Gevel in baksteen met elementen in wit- en hardsteen. Rechthoekige vensteropeningen, meestal geflankeerd door pilastersPlatte, weinig uitspringende muurpijler, vaak met basis en kapiteel. met sobere kroonlijstenStelselmatig uitkragende geprofileerde lijst boven een muur of een ander belangrijk bouwdeel (entablement).. Sterk uitkragende kroonlijstenStelselmatig uitkragende geprofileerde lijst boven een muur of een ander belangrijk bouwdeel (entablement).. Straatgevel met poortdoorgang. Driedelige dakkapelUit het dakvlak opgaand venster; meestal in hout en vaak onder spitse kap. met centraal rondboogBoog waarvan de kromming een halve cirkel beschrijft. waarboven kleiner dakkapelUit het dakvlak opgaand venster; meestal in hout en vaak onder spitse kap. in eerste traveeVerticale geleding van een gevel, bepaald door afstand tussen twee opeenvolgende steunpunten (vb. muurdammen, zuilen, ...). In derde traveeVerticale geleding van een gevel, bepaald door afstand tussen twee opeenvolgende steunpunten (vb. muurdammen, zuilen, ...) dakkapelUit het dakvlak opgaand venster; meestal in hout en vaak onder spitse kap. onder tentdakDak met vier dakvlakken die in één punt samenkomen (tentdak); onttopt tot een vierzijdig plat dak vormt het een paviljoendak.. Zijgevel met laatste traveeVerticale geleding van een gevel, bepaald door afstand tussen twee opeenvolgende steunpunten (vb. muurdammen, zuilen, ...) waarin veelzijdige hoekerker bekroond door balkon met smeedijzerenTaai, ‘kneedbaar’ ijzer dat ambachtelijk wordt ‘gesmeed’ (gehamerd bij hoge temperatuur) tot decoratieve bouwonderdelen als tuinhekken, borstweringen… hekwerk. Hoofdingang geflankeerd door oculusvensters. Drie gelijke dakkapellenUit het dakvlak opgaand venster; meestal in hout en vaak onder spitse kap. onder tentdakenDak met vier dakvlakken die in één punt samenkomen (tentdak); onttopt tot een vierzijdig plat dak vormt het een paviljoendak.. Opmerkelijk smeedwerkTaai, ‘kneedbaar’ ijzer dat ambachtelijk wordt ‘gesmeed’ (gehamerd bij hoge temperatuur) tot decoratieve bouwonderdelen als tuinhekken, borstweringen… van de poortdoorgang, deuren en hekwerk op sokkelHoge plint van een gevel; fungeert als voetstuk in ordonnantie van de gevel. langs de straatzijde. Vensterschrijnwerk niet bewaard.

Interieur directeurswoning: Volgens bouwplannen centraal grote hal met bordestrap uitgevend op de benedenverdieping met een tentoonstellingszaal, studio, vestiaire, sanitaire ruimte, eetzaal en keuken.

Nr. 260-262 Burelen (C) in het verlengde van de woning bestaande uit vier traveeënVerticale geleding van een gevel, bepaald door afstand tussen twee opeenvolgende steunpunten (vb. muurdammen, zuilen, ...) en één bouwlaag. Gevels in baksteen. RondboogvormigeBoog waarvan de kromming een halve cirkel beschrijft. muuropeningen. Twee brede dakvenstersUit het dakvlak opgaand stenen venster dat met de gevel in verbinding staat of er enkel door een kroonlijst van gescheiden is. met rechthoekige gekoppeldeTwee of meerdere identieke bouwelementen (vensters, zuilen, pilasters) die tot een groter (symmetrisch) geheel zijn samengevoegd. venstersLicht- en/of luchtopening in een muur. onder tentdakDak met vier dakvlakken die in één punt samenkomen (tentdak); onttopt tot een vierzijdig plat dak vormt het een paviljoendak.. Reeks van drie ateliers (A, D en F) achteraan het perceel van één of twee bouwlagen onder sheddakenOpeenvolging van parallelle daken met afwisselend een steil beglaasd dakvlak (vaak noordelijk geörienteerd) en een flauw hellend dakvlak. of onder plat dak. Gevels in baksteen. Grote rechthoekige muuropeningen.

Conciërgewoning (E) van één bouwlaag onder mansardedakGebroken kap of Frans dak met met steile ondervlakken en licht hellende bovenvlakken. met centrale traveeVerticale geleding van een gevel, bepaald door afstand tussen twee opeenvolgende steunpunten (vb. muurdammen, zuilen, ...) onder puntdak. Gevel in oranjegekleurde baksteen met elementen in similiBepleistering ter imitatie van natuursteen. hardsteen en similiBepleistering ter imitatie van natuursteen. vakwerk. Rechthoekige muuropeningen, deze in centraal gedeelte driedelig. Garagepoort onder ijzeren lateiBalkvormig element van hout, steen, beton of metaal dat een muuropening overspant en bovenliggend metselwerk steunt.. Twee mansardevensters, dakvensterUit het dakvlak opgaand stenen venster dat met de gevel in verbinding staat of er enkel door een kroonlijst van gescheiden is. in puntgevelGevel waarvan de top driehoekig is..

Bronnen

Archieven
GAV-DS 256: 10290 (1929), 10446 (1929), 12066 (1933); 258: 7796 (1923), 8044 (1924), 9969 (1928); 260-262: 7364 (1922), 7388 (1922), 7414 (1922), 11576 (1932), 13732 (1938), 15128 (1948), 19583 (1970), 25939 (2017).


Publicaties en studies

CULOT, M. [dir.], Forest.
Inventaire visuel de l'architecture industrielle à Bruxelles, AAM, Bruxelles, 1980-1982, fiche 47.
EPHREM, Bruxelles retrouvé. Tome 3 Bruxelles-Ouest, Alice éditions, Brussel, 2007, p. 143.