Voormalig Hotel van Limminghe / Provinciaal Gouvernement van Brabant
Eikstraat 18-20-22
Lombardstraat 69-73-75-77
Typologie(ën)
herenhuis
Parlement
Parlement
Ontwerper(s)
G. HANSOTTE – 1884
Paul BONDUELLE – architect – 1920
G. HANO – architect – 1907
G. HANO – architect – 1929
TANTÔT FRÈRES – (kunst)smid – 1901-1910
BUREAU A.2R.C. – architectenbureau – 1996-1997
Juridisch statuut
Beschermd sinds 09 februari 1995
Stijlen
Beaux-Artsstijl
Neoclassicisme
Neo-Lodewijk XVI
Inventaris(sen)
- Urgentie-inventaris van het bouwkundig erfgoed van de Brusselse agglomeratie (Sint-Lukasarchief 1979)
- Permanente actualisatie van de inventaris van het Bouwkundig Erfgoed (DPC-DCE)
- Bouwen door de eeuwen heen in Brussel. Stad Brussel (1989-1993)
Dit (deze) goed(eren) bezit(ten) de volgende waarde(n)
- Artistiek Het ontwerp van een onroerend goed (gebouw) door een gerenommeerde kunstenaar (architect) kan maar zeer zelden als criterium worden beschouwd. Om het belang van de selectie van dit onroerend goed te beoordelen, en de plaats dat het inneemt in het oeuvre van een kunstenaar (architect), is dit een criterium dat moet worden afgewogen met de architectonische kwaliteit (compositie en interne structuur), de uitvoering (materialen, technische beheersing), de plaats in de architectuurgeschiedenis dewelke een getuigenis zijn van een fase of aspect van landschapsarchitectuur of de bouwkunst in het verleden. Zodoende gelden koppelingen naar volgende criteria: zeldzaamheid (typologie, stijl, materiaalgebruik, bronnen), representativiteit (idem) en integriteit (idem + kwaliteit van uitvoering).
- Esthetisch Het onroerend goed heeft een esthetische waarde als het de waarnemer zintuigelijk prikkelt op een positieve manier (‘ervaring van schoonheid). Historisch gezien werd deze waarde aangewend om waardevolle natuurlijke of semi-natuurlijke gebieden aan te duiden, maar het kan ook gelden voor grote gehelen van gebouwen in een stedelijk gebied, met of zonder natuurlijke elementen, of monumenten die het stadslandschap markeren. Automatisch dringt een afweging met andere waarden zich op, de artistieke in de eerste plaats, maar ook de landschappelijke (integratie van het werk in het stedelijk landschap, oriëntatiepunten in de stad) en stedenbouwkundige waarde (spontane of rationele stedelijke gehelen), en dienen koppelingen naar selectiecriteria worden gemaakt: representativiteit, ensemblewaarde en contextuele waarde. Criteria die met andere (met name artistieke) criteria moeten worden gecombineerd.
- Historisch Het onroerend goed heeft een historische waarde als het getuigt van een bijzondere periode in de geschiedenis van de streek of de gemeente, of als bijzonder belangrijke ouderdom en zeldzame ontwikkeling voor een periode (bv. tuinstad die representatief is voor een bouwwijze die werd toegepast in het kader van de grote bouwcampagnes na de Tweede Wereldoorlog; dorpskernen die de eerste gegroepeerde bouwwerken van de gemeenten van de tweede ring illustreren; Hallepoort als overblijfsel van de tweede omwalling; enz.), of als getuigenis van een bepaalde stedelijke (en/of landschappelijke) ontwikkeling van de stad (bv. gebouwen aan de centrale boulevards of in de Leopoldswijk), of wanneer het een band vertoont met een belangrijke historische figuur - met inbegrip van persoonlijke huizen van architecten en kunstenaarsateliers (b.v. het geboortehuis van Constantin Meunier, het huis van Magritte), of in verband kan worden gebracht met een belangrijke historische gebeurtenis (b.v. huizen van de wederopbouw na het bombardement van 1695, Congreskolom), of een typologische representativiteit vertoont die kenmerkend is voor een commerciële of culturele beroepsactiviteit (bv. kerken, bioscopen, industriële architectuur, apotheken).
- Landschappelijk Een landschap is een gebied, zoals waargenomen door de mens, waarvan het karakter het resultaat is van ondernomen actie en interactie van natuurlijke en/of menselijke factoren. Het is een schaalbegrip bestaande uit verschillende (erfgoed)componenten, die elk, al of niet hun intrinsieke waarde hebben, maar alles samen tot een groter meerwaardegeheel verheffen én dat dit ook zo word gepercipieerd vanop een bepaalde afstand. Wijde stadspanorama’s zijn het landschap bij uitstek, denken we bijvoorbeeld het zicht over de benedenstad van Brussel vanop het Koningsplein, maar ook op kleinere schaal kunnen dergelijke uit verschillende samengestelde componenten landschappen voorkomen.
- Stedenbouwkundig Sommige bouwkundige goederen spelen, meer dan andere bouwkundige goederen, een prominente rol in de planmatige inrichting van de bebouwde ruimte in het verleden. Meestal determineren zijn andere stedenbouwkundige (plan)vormen zodat er zich een wisselwerking voortdoet tussen bebouwde en niet-bebouwde (of open) ruimte. Die inrichting omvat ook de samenhang tussen verschillende schaalniveaus. Een onroerend goed heeft stedenbouwkundige waarde wanneer het hierin een rol speelt, bijvoorbeeld hoekgebouwen, coherente pleinen of (straatwanden), deskundig ingeplante torens (hoogbouw) en hun relatie tot hun onmiddellijke kwaliteitsvolle omgeving die coherent kan zijn, maar ook contrastrijk, maar ook relicten van stedenbouwkundige concepten en hoe deze architecturaal (en typologisch) zijn of werden ingevuld, zoals bijvoorbeeld de nog bewaarde eclectische stadspaleizen en/of herenhuizen in de Leopoldswijk.
Onderzoek en redactie
2016
id
Urban : 30963
Beschrijving
Provinciaal Gouvernement van
Brabant, sinds ca. 1820 gevestigd in het voormalige herenhuis
van Limminghe, eertijds een ruime herenwoning aan drie zijden van een voorplein
met lager poortgebouw uit het begin van de 18e eeuw, doch met oudere
kern en latere aanpassingen.
Huidige gebouwen in meerdere fasen ontstaan grotendeels in de loop van de 19e en begin 20e eeuw. linkervleugel en eerste drie bouwlagen van de middenvleugel naar ontwerp van architect G. Hansotte van 1884; rechtervleugel en bovenste verdieping van de middenvleugel naar ontwerp van architect Hano van 1907 ; vleugel aan de Lombardstraat door architect P. Bonduelle gedateerd 1920 (zie aldaar nr. 69); verbindingsvleugel naar ontwerp van architect Hano van 1929; meer recente uitbreiding aan linkerzijde.
Linker en middenvleugel met natuur- en hardstenen lijstgevel met neo-Lodewijk XVI-decor; vier bouwlagen + respectievelijk souterrainHoge kelder of half verzonken verdieping. en entresol en elf traveeën. Horizontale belijning door schijnvoegenImitatievoeg in metsel - of pleisterwerk, aangebracht om regelmatige verdeling te bewerkstelligen of bijvoorbeeld natuurstenen parement (simili) te suggereren. van begane grond en kordons. Verticaal gevelritme aangegeven door hoekpilasters en middenrisalieten, in middenvleugel met hoofdingang - rondboogpoort met imposten, booglijst, sluitsteen en guirlandes - en monumentale balkons met gekoppeldeTwee of meerdere identieke bouwelementen (vensters, zuilen, pilasters) die tot een groter (symmetrisch) geheel zijn samengevoegd. consolesVoornamelijk voluut- of S-vormig kraagstuk, soms ook louter decoratief. en balustrade. Rechthoekige venstersLicht- en/of luchtopening in een muur. in geriemde omlijsting met orenUitstekend deel van sommige bouwelementen of -constructies, meestal louter decoratief., bijkomende acanthussleutel op eerste, opengewerkte borstwering1. Verhoogd gedeelte van een vestingsmuur waarachter men veilig kan lopen; - 2. Muurtje of hekwerk (balkon, terras); - 3. Deel van een muur tussen vloer en onderzijde van een venster; - 4. Verhoging van de buitenmuren van een huis boven de zolderbalken waarop een muurplaat rust. of guirlande en entablementen met tandlijst of consolesVoornamelijk voluut- of S-vormig kraagstuk, soms ook louter decoratief. op tweede en derde bouwlaag ; omlijsting met neuten op lagere vierde bouwlaag Gekornist hoofdgestelHoog horizontaal lijstwerk ter bekroning van een gevel. met architraaf, friesHorizontale band om een muurvlak in te delen of aan de bovenzijde te begrenzen; al dan niet beschilderd of versierd (terracotta, sgrafitto, cementtegels…). en kroonlijstStelselmatig uitkragende geprofileerde lijst boven een muur of een ander belangrijk bouwdeel (entablement). op klossenKraagstuk van een kroonlijst met verfijnd uitgesneden en/of gefreesd hangend element of drop..
Rechtervleugel met eenvoudiger opstand en zelfde materiaalgebruik ; vijf bouwlagen en zeven traveeënVerticale geleding van een gevel, bepaald door afstand tussen twee opeenvolgende steunpunten (vb. muurdammen, zuilen, ...). Bovenverdieping gemarkeerd door kolossale penanten naar laat 18e eeuws patroon ; respectievelijk guirlande en paneel met drop op de borstweringen1. Verhoogd gedeelte van een vestingsmuur waarachter men veilig kan lopen; - 2. Muurtje of hekwerk (balkon, terras); - 3. Deel van een muur tussen vloer en onderzijde van een venster; - 4. Verhoging van de buitenmuren van een huis boven de zolderbalken waarop een muurplaat rust.. Bovenste verdieping als mezzaninoHalve verdieping, gelegen net onder de kroonlijst.. Klassieke afwerking. Deur in bewerkt entablement in derde traveeVerticale geleding van een gevel, bepaald door afstand tussen twee opeenvolgende steunpunten (vb. muurdammen, zuilen, ...), met tweetalig opschrift «ingang der burelen». Behouden volume van het amfitheater, met gemoderniseerd interieur in de linkervleugel.
Huidige gebouwen in meerdere fasen ontstaan grotendeels in de loop van de 19e en begin 20e eeuw. linkervleugel en eerste drie bouwlagen van de middenvleugel naar ontwerp van architect G. Hansotte van 1884; rechtervleugel en bovenste verdieping van de middenvleugel naar ontwerp van architect Hano van 1907 ; vleugel aan de Lombardstraat door architect P. Bonduelle gedateerd 1920 (zie aldaar nr. 69); verbindingsvleugel naar ontwerp van architect Hano van 1929; meer recente uitbreiding aan linkerzijde.
Linker en middenvleugel met natuur- en hardstenen lijstgevel met neo-Lodewijk XVI-decor; vier bouwlagen + respectievelijk souterrainHoge kelder of half verzonken verdieping. en entresol en elf traveeën. Horizontale belijning door schijnvoegenImitatievoeg in metsel - of pleisterwerk, aangebracht om regelmatige verdeling te bewerkstelligen of bijvoorbeeld natuurstenen parement (simili) te suggereren. van begane grond en kordons. Verticaal gevelritme aangegeven door hoekpilasters en middenrisalieten, in middenvleugel met hoofdingang - rondboogpoort met imposten, booglijst, sluitsteen en guirlandes - en monumentale balkons met gekoppeldeTwee of meerdere identieke bouwelementen (vensters, zuilen, pilasters) die tot een groter (symmetrisch) geheel zijn samengevoegd. consolesVoornamelijk voluut- of S-vormig kraagstuk, soms ook louter decoratief. en balustrade. Rechthoekige venstersLicht- en/of luchtopening in een muur. in geriemde omlijsting met orenUitstekend deel van sommige bouwelementen of -constructies, meestal louter decoratief., bijkomende acanthussleutel op eerste, opengewerkte borstwering1. Verhoogd gedeelte van een vestingsmuur waarachter men veilig kan lopen; - 2. Muurtje of hekwerk (balkon, terras); - 3. Deel van een muur tussen vloer en onderzijde van een venster; - 4. Verhoging van de buitenmuren van een huis boven de zolderbalken waarop een muurplaat rust. of guirlande en entablementen met tandlijst of consolesVoornamelijk voluut- of S-vormig kraagstuk, soms ook louter decoratief. op tweede en derde bouwlaag ; omlijsting met neuten op lagere vierde bouwlaag Gekornist hoofdgestelHoog horizontaal lijstwerk ter bekroning van een gevel. met architraaf, friesHorizontale band om een muurvlak in te delen of aan de bovenzijde te begrenzen; al dan niet beschilderd of versierd (terracotta, sgrafitto, cementtegels…). en kroonlijstStelselmatig uitkragende geprofileerde lijst boven een muur of een ander belangrijk bouwdeel (entablement). op klossenKraagstuk van een kroonlijst met verfijnd uitgesneden en/of gefreesd hangend element of drop..
Rechtervleugel met eenvoudiger opstand en zelfde materiaalgebruik ; vijf bouwlagen en zeven traveeënVerticale geleding van een gevel, bepaald door afstand tussen twee opeenvolgende steunpunten (vb. muurdammen, zuilen, ...). Bovenverdieping gemarkeerd door kolossale penanten naar laat 18e eeuws patroon ; respectievelijk guirlande en paneel met drop op de borstweringen1. Verhoogd gedeelte van een vestingsmuur waarachter men veilig kan lopen; - 2. Muurtje of hekwerk (balkon, terras); - 3. Deel van een muur tussen vloer en onderzijde van een venster; - 4. Verhoging van de buitenmuren van een huis boven de zolderbalken waarop een muurplaat rust.. Bovenste verdieping als mezzaninoHalve verdieping, gelegen net onder de kroonlijst.. Klassieke afwerking. Deur in bewerkt entablement in derde traveeVerticale geleding van een gevel, bepaald door afstand tussen twee opeenvolgende steunpunten (vb. muurdammen, zuilen, ...), met tweetalig opschrift «ingang der burelen». Behouden volume van het amfitheater, met gemoderniseerd interieur in de linkervleugel.
Bronnen
Archieven
SAB/OW 9155 (1884), 2 (1907), 38671 (1929).
Websites
BALat KIK-IRPA - ontvangstsalon
BALat KIK-IRPA - balzaal
BALat KIK-IRPA - salon
BALat KIK-IRPA - salon
BALat KIK-IRPA - salon
BALat KIK-IRPA - salon
BALat KIK-IRPA - trapleuning
BALat KIK-IRPA - trapleuning
BALat KIK-IRPA - salon
BALat KIK-IRPA - salon
BALat KIK-IRPA - salon
BALat KIK-IRPA - salon
BALat KIK-IRPA - trapleuning
BALat KIK-IRPA - trapleuning
