Typologie(ën)
herenhuis
Ontwerper(s)
Paul PICQUET – architect – 1909
Juridisch statuut
Beschermd sinds 30 augustus 2012
Stijlen
Eclectisme
Neorenaissance
Inventaris(sen)
- Urgentie-inventaris van het bouwkundig erfgoed van de Brusselse agglomeratie (Sint-Lukasarchief 1979)
- Actualisatie van de Urgentie-Inventaris (Sint-Lukasarchief - 1993-1994)
- Actualisatie van het inventarisatieproject van het Bouwkundig Erfgoed (DMS-DML - 1995-1998)
- Permanente actualisatie van de inventaris van het Bouwkundig Erfgoed (DPC-DCE)
- Het monumentale erfgoed van België. Vorst (DPC-DCE - 2014-2020)
Dit (deze) goed(eren) bezit(ten) de volgende waarde(n)
- Artistiek Het ontwerp van een onroerend goed (gebouw) door een gerenommeerde kunstenaar (architect) kan maar zeer zelden als criterium worden beschouwd. Om het belang van de selectie van dit onroerend goed te beoordelen, en de plaats dat het inneemt in het oeuvre van een kunstenaar (architect), is dit een criterium dat moet worden afgewogen met de architectonische kwaliteit (compositie en interne structuur), de uitvoering (materialen, technische beheersing), de plaats in de architectuurgeschiedenis dewelke een getuigenis zijn van een fase of aspect van landschapsarchitectuur of de bouwkunst in het verleden. Zodoende gelden koppelingen naar volgende criteria: zeldzaamheid (typologie, stijl, materiaalgebruik, bronnen), representativiteit (idem) en integriteit (idem + kwaliteit van uitvoering).
- Esthetisch Het onroerend goed heeft een esthetische waarde als het de waarnemer zintuigelijk prikkelt op een positieve manier (‘ervaring van schoonheid). Historisch gezien werd deze waarde aangewend om waardevolle natuurlijke of semi-natuurlijke gebieden aan te duiden, maar het kan ook gelden voor grote gehelen van gebouwen in een stedelijk gebied, met of zonder natuurlijke elementen, of monumenten die het stadslandschap markeren. Automatisch dringt een afweging met andere waarden zich op, de artistieke in de eerste plaats, maar ook de landschappelijke (integratie van het werk in het stedelijk landschap, oriëntatiepunten in de stad) en stedenbouwkundige waarde (spontane of rationele stedelijke gehelen), en dienen koppelingen naar selectiecriteria worden gemaakt: representativiteit, ensemblewaarde en contextuele waarde. Criteria die met andere (met name artistieke) criteria moeten worden gecombineerd.
- Historisch Het onroerend goed heeft een historische waarde als het getuigt van een bijzondere periode in de geschiedenis van de streek of de gemeente, of als bijzonder belangrijke ouderdom en zeldzame ontwikkeling voor een periode (bv. tuinstad die representatief is voor een bouwwijze die werd toegepast in het kader van de grote bouwcampagnes na de Tweede Wereldoorlog; dorpskernen die de eerste gegroepeerde bouwwerken van de gemeenten van de tweede ring illustreren; Hallepoort als overblijfsel van de tweede omwalling; enz.), of als getuigenis van een bepaalde stedelijke (en/of landschappelijke) ontwikkeling van de stad (bv. gebouwen aan de centrale boulevards of in de Leopoldswijk), of wanneer het een band vertoont met een belangrijke historische figuur - met inbegrip van persoonlijke huizen van architecten en kunstenaarsateliers (b.v. het geboortehuis van Constantin Meunier, het huis van Magritte), of in verband kan worden gebracht met een belangrijke historische gebeurtenis (b.v. huizen van de wederopbouw na het bombardement van 1695, Congreskolom), of een typologische representativiteit vertoont die kenmerkend is voor een commerciële of culturele beroepsactiviteit (bv. kerken, bioscopen, industriële architectuur, apotheken).
- Stedenbouwkundig Sommige bouwkundige goederen spelen, meer dan andere bouwkundige goederen, een prominente rol in de planmatige inrichting van de bebouwde ruimte in het verleden. Meestal determineren zijn andere stedenbouwkundige (plan)vormen zodat er zich een wisselwerking voortdoet tussen bebouwde en niet-bebouwde (of open) ruimte. Die inrichting omvat ook de samenhang tussen verschillende schaalniveaus. Een onroerend goed heeft stedenbouwkundige waarde wanneer het hierin een rol speelt, bijvoorbeeld hoekgebouwen, coherente pleinen of (straatwanden), deskundig ingeplante torens (hoogbouw) en hun relatie tot hun onmiddellijke kwaliteitsvolle omgeving die coherent kan zijn, maar ook contrastrijk, maar ook relicten van stedenbouwkundige concepten en hoe deze architecturaal (en typologisch) zijn of werden ingevuld, zoals bijvoorbeeld de nog bewaarde eclectische stadspaleizen en/of herenhuizen in de Leopoldswijk.
Onderzoek en redactie
2014-2016
id
Urban : 36857
Beschrijving
Op de
hoek met de Albertlaan, opmerkelijk herenhuis in eclectische stijl met invloed
van de neo-Italiaanse renaissance, toegeschreven aan architect Paul Picquet,
1909.
Opstand van twee bouwlagen die het beeld van een Florentijns renaissancepaleis oproepen: vier traveeën aan de Molièrelaan, een gebogen hoektraveeTravee op de hoek (meestal 45°) van een gebouw., en drie traveeënVerticale geleding van een gevel, bepaald door afstand tussen twee opeenvolgende steunpunten (vb. muurdammen, zuilen, ...) aan de Albertlaan. Gevels bekleed met witsteen, op hardstenen sokkel versierd met rustica; benedenverdieping versierd met bossageIn oorsprong een gevelbehandeling waarbij ruwgehakte, rechthoekige blokken natuursteen uit de loodlijn steken en de gevel op die manier een fors, rustiek (rustica) karakter verleent; later op gevel vormelijk geïmiteerd door middel van uitspringend al dan niet bepleisterde bakstenen blokken of banden (doorlopende schijnvoegen). in panelen. Gekoppelde rondboogvensters met invloed van de Florentijnse renaissancestijl. Verdieping geritmeerd door pilastersPlatte, weinig uitspringende muurpijler, vaak met basis en kapiteel., dubbele ter hoogte van de hoektraveeTravee op de hoek (meestal 45°) van een gebouw. en van de twee uitspringende zijtraveeën. Borstweringen met balustersVaasvormige spijl van een borstwering.. Mansardedak verlicht door oeils-de-boeuf; op de hoek, koepeldakDak waarvan de buitenomtrek die van een koepel is. bekroond door een bolvormige acroterie.
Aan de Molièrelaan, gevel links geflankeerd door een volume van één bouwlaag bekroond door een balustradeHekwerk van spijlen of balusters., met een smeedijzeren rondbogige inrijpoort onder een dakterras afgesloten door een metalen borstwering1. Verhoogd gedeelte van een vestingsmuur waarachter men veilig kan lopen; - 2. Muurtje of hekwerk (balkon, terras); - 3. Deel van een muur tussen vloer en onderzijde van een venster; - 4. Verhoging van de buitenmuren van een huis boven de zolderbalken waarop een muurplaat rust.. Aan deze zijde, achteruitbouwstrook ingenomen door een tuintje en afgesloten door een hardstenen muurtje rond smeedijzeren traliewerk.
Interieur. De inrijpoort geeft toegang tot een monumentale marmeren trap die oorspronkelijk door een daklicht werd verlicht, met in elk van de twee bouwlagen een enfilade van vertrekken in L-vorm. De salons op de benedenverdieping hebben een rijk en verzorgd decor, bewaard (schoorstenen in gekleurd marmer, parket, lambrisering in bewerkt hout, terracottabeelden met Bacchus als thema, enz.).
Beschermd 30.08.2012
Opstand van twee bouwlagen die het beeld van een Florentijns renaissancepaleis oproepen: vier traveeën aan de Molièrelaan, een gebogen hoektraveeTravee op de hoek (meestal 45°) van een gebouw., en drie traveeënVerticale geleding van een gevel, bepaald door afstand tussen twee opeenvolgende steunpunten (vb. muurdammen, zuilen, ...) aan de Albertlaan. Gevels bekleed met witsteen, op hardstenen sokkel versierd met rustica; benedenverdieping versierd met bossageIn oorsprong een gevelbehandeling waarbij ruwgehakte, rechthoekige blokken natuursteen uit de loodlijn steken en de gevel op die manier een fors, rustiek (rustica) karakter verleent; later op gevel vormelijk geïmiteerd door middel van uitspringend al dan niet bepleisterde bakstenen blokken of banden (doorlopende schijnvoegen). in panelen. Gekoppelde rondboogvensters met invloed van de Florentijnse renaissancestijl. Verdieping geritmeerd door pilastersPlatte, weinig uitspringende muurpijler, vaak met basis en kapiteel., dubbele ter hoogte van de hoektraveeTravee op de hoek (meestal 45°) van een gebouw. en van de twee uitspringende zijtraveeën. Borstweringen met balustersVaasvormige spijl van een borstwering.. Mansardedak verlicht door oeils-de-boeuf; op de hoek, koepeldakDak waarvan de buitenomtrek die van een koepel is. bekroond door een bolvormige acroterie.
Aan de Molièrelaan, gevel links geflankeerd door een volume van één bouwlaag bekroond door een balustradeHekwerk van spijlen of balusters., met een smeedijzeren rondbogige inrijpoort onder een dakterras afgesloten door een metalen borstwering1. Verhoogd gedeelte van een vestingsmuur waarachter men veilig kan lopen; - 2. Muurtje of hekwerk (balkon, terras); - 3. Deel van een muur tussen vloer en onderzijde van een venster; - 4. Verhoging van de buitenmuren van een huis boven de zolderbalken waarop een muurplaat rust.. Aan deze zijde, achteruitbouwstrook ingenomen door een tuintje en afgesloten door een hardstenen muurtje rond smeedijzeren traliewerk.
Interieur. De inrijpoort geeft toegang tot een monumentale marmeren trap die oorspronkelijk door een daklicht werd verlicht, met in elk van de twee bouwlagen een enfilade van vertrekken in L-vorm. De salons op de benedenverdieping hebben een rijk en verzorgd decor, bewaard (schoorstenen in gekleurd marmer, parket, lambrisering in bewerkt hout, terracottabeelden met Bacchus als thema, enz.).
Beschermd 30.08.2012
Bronnen
Archieven
GAV/DS 4840 (1909), 5664 (1911), 22541.
Publicaties en studies
DEL MARMOL, B., De
Molièrelaan en de Berkendaalwijk, GOB, Brussel, 2002 (Brussel, Stad
van Kunst en Geschiedenis, 33).
29.
