Typologie(ën)
burgerwoning
Ontwerper(s)
Joseph VAN NECK – architect – 1904
Juridisch statuut
Ingeschreven in de wettelijke inventaris op 19 augustus 2024
Stijlen
Eclectisme
Inventaris(sen)
- Urgentie-inventaris van het bouwkundig erfgoed van de Brusselse agglomeratie (Sint-Lukasarchief 1979)
- Actualisatie van de Urgentie-Inventaris (Sint-Lukasarchief - 1993-1994)
- Actualisatie van het inventarisatieproject van het Bouwkundig Erfgoed (DMS-DML - 1995-1998)
- Permanente actualisatie van de inventaris van het Bouwkundig Erfgoed (DPC-DCE)
- Het monumentale erfgoed van België. Anderlecht-Kuregem (Archistory - 2017-2019)
Dit (deze) goed(eren) bezit(ten) de volgende waarde(n)
- Artistiek Het ontwerp van een onroerend goed (gebouw) door een gerenommeerde kunstenaar (architect) kan maar zeer zelden als criterium worden beschouwd. Om het belang van de selectie van dit onroerend goed te beoordelen, en de plaats dat het inneemt in het oeuvre van een kunstenaar (architect), is dit een criterium dat moet worden afgewogen met de architectonische kwaliteit (compositie en interne structuur), de uitvoering (materialen, technische beheersing), de plaats in de architectuurgeschiedenis dewelke een getuigenis zijn van een fase of aspect van landschapsarchitectuur of de bouwkunst in het verleden. Zodoende gelden koppelingen naar volgende criteria: zeldzaamheid (typologie, stijl, materiaalgebruik, bronnen), representativiteit (idem) en integriteit (idem + kwaliteit van uitvoering).
- Esthetisch Het onroerend goed heeft een esthetische waarde als het de waarnemer zintuigelijk prikkelt op een positieve manier (‘ervaring van schoonheid). Historisch gezien werd deze waarde aangewend om waardevolle natuurlijke of semi-natuurlijke gebieden aan te duiden, maar het kan ook gelden voor grote gehelen van gebouwen in een stedelijk gebied, met of zonder natuurlijke elementen, of monumenten die het stadslandschap markeren. Automatisch dringt een afweging met andere waarden zich op, de artistieke in de eerste plaats, maar ook de landschappelijke (integratie van het werk in het stedelijk landschap, oriëntatiepunten in de stad) en stedenbouwkundige waarde (spontane of rationele stedelijke gehelen), en dienen koppelingen naar selectiecriteria worden gemaakt: representativiteit, ensemblewaarde en contextuele waarde. Criteria die met andere (met name artistieke) criteria moeten worden gecombineerd.
- Historisch Het onroerend goed heeft een historische waarde als het getuigt van een bijzondere periode in de geschiedenis van de streek of de gemeente, of als bijzonder belangrijke ouderdom en zeldzame ontwikkeling voor een periode (bv. tuinstad die representatief is voor een bouwwijze die werd toegepast in het kader van de grote bouwcampagnes na de Tweede Wereldoorlog; dorpskernen die de eerste gegroepeerde bouwwerken van de gemeenten van de tweede ring illustreren; Hallepoort als overblijfsel van de tweede omwalling; enz.), of als getuigenis van een bepaalde stedelijke (en/of landschappelijke) ontwikkeling van de stad (bv. gebouwen aan de centrale boulevards of in de Leopoldswijk), of wanneer het een band vertoont met een belangrijke historische figuur - met inbegrip van persoonlijke huizen van architecten en kunstenaarsateliers (b.v. het geboortehuis van Constantin Meunier, het huis van Magritte), of in verband kan worden gebracht met een belangrijke historische gebeurtenis (b.v. huizen van de wederopbouw na het bombardement van 1695, Congreskolom), of een typologische representativiteit vertoont die kenmerkend is voor een commerciële of culturele beroepsactiviteit (bv. kerken, bioscopen, industriële architectuur, apotheken).
- Stedenbouwkundig Sommige bouwkundige goederen spelen, meer dan andere bouwkundige goederen, een prominente rol in de planmatige inrichting van de bebouwde ruimte in het verleden. Meestal determineren zijn andere stedenbouwkundige (plan)vormen zodat er zich een wisselwerking voortdoet tussen bebouwde en niet-bebouwde (of open) ruimte. Die inrichting omvat ook de samenhang tussen verschillende schaalniveaus. Een onroerend goed heeft stedenbouwkundige waarde wanneer het hierin een rol speelt, bijvoorbeeld hoekgebouwen, coherente pleinen of (straatwanden), deskundig ingeplante torens (hoogbouw) en hun relatie tot hun onmiddellijke kwaliteitsvolle omgeving die coherent kan zijn, maar ook contrastrijk, maar ook relicten van stedenbouwkundige concepten en hoe deze architecturaal (en typologisch) zijn of werden ingevuld, zoals bijvoorbeeld de nog bewaarde eclectische stadspaleizen en/of herenhuizen in de Leopoldswijk.
Onderzoek en redactie
2016, 2019
id
Urban : 37065
Beschrijving
Burgerwoning
in eclectische stijl, gesigneerd op de benedenverdieping “J. VAN NECK /
ARCHITECTE / 1904”.
Gedeeltelijk inspringend t.o.v. de rooilijn, gebouw van drie bouwlagen onder zadeldak. Gevel met twee ongelijke traveeënVerticale geleding van een gevel, bepaald door afstand tussen twee opeenvolgende steunpunten (vb. muurdammen, zuilen, ...), de toegangstraveeTravee waarin de toegang is ondergebracht. behandeld als voorbouw aan de rooilijn, onder schilddakDak met twee driehoekige dakvlakken aan de smalle zijde en twee trapeziumvormige aan de lange zijde.. Oorspronkelijk gelegen naast een laag industrieel gebouw, linker puntgevelGevel waarvan de top driehoekig is., thans met leien bedekt, met één travee met venstersLicht- en/of luchtopening in een muur. en twee schoorsteenkokers, tot aan de straat verlengd door een muur langs een binnenplaatsje dat door een hek wordt afgesloten.
Bakstenen gevel met elementen in witsteen. Op de benedenverdieping, kordonlijsten en omlijsting van het keldervenster in roze zandsteen met rustica. De meeste venstersLicht- en/of luchtopening in een muur. met latei, sommige onder I-balkIJzeren latei met I-profiel. op kussenblokken1. Dekplaat dat ligt tussen de drager (kapiteel) en het gedragene (balk of boog); 2. Kwartronde kraagsteen van een venster- of deurboog., en/of dwarsregelEen dwarsregel deelt het kozijn van een deur of raam horizontaal op. met tandlijst. Sgraffiti met invloed van de renaissancestijl.
Toegangstravee met verspringende bouwlagen. Rondboogdeur onder een houten luifel met gebogen dakstoelMeestal driehoekig samenstel van dragende onderdelen van een kap, in één vlak, haaks op het dakvlak en veelal opgebouwd uit één of meerdere elementen op elkaar (kapgebinten). onder een leien zadeldakDak met twee hellende dakvlakken. met ingesnoerde dakgoot. De dakstoel rust op zware stenen voluutconsoles; topstuk eveneens met volute. Daarboven, hoog vensterLicht- en/of luchtopening in een muur. onder entablementHoofdgestel of onderdeel ervan (vb. kroonlijst) als bekroning van muuropening; entablement vaak op consoles. op consolesVoornamelijk voluut- of S-vormig kraagstuk, soms ook louter decoratief. en ontlastingsboogBoog boven een venster- of deuropening die druk van het muurwerk op de stijlen afwentelt en zo het linteel ontlast. met timpaanMonumentaal driehoekig of segmentvormig boogveld, meestal besloten in een fronton; vaak rijkelijk versierd. versierd met sgraffiti. Op de tweede verdieping, vensterLicht- en/of luchtopening in een muur. met I-balkIJzeren latei met I-profiel., onder een laag venster met borstwering1. Verhoogd gedeelte van een vestingsmuur waarachter men veilig kan lopen; - 2. Muurtje of hekwerk (balkon, terras); - 3. Deel van een muur tussen vloer en onderzijde van een venster; - 4. Verhoging van de buitenmuren van een huis boven de zolderbalken waarop een muurplaat rust. met een sgraffitoSgraffito (Italiaans, van sgraffiare: krabben), decoratieve muurtechniek waarbij men een donkere pleisterlaag (doorgaans zwart, roetbruin of grijs) met een lichtgekleurde pleisterlaag bedekt; door de bovenste, nog niet verharde, laag weg te nemen volgens een vooraf bepaald grafisch ontwerp ontstaat een verdiepte tekening; de lichtgekleurde pleisterlaag kan bovendien gekleurd worden ‘al fresco’ (op de verse pleister) of ‘al secco’ (op de droge pleister). dat een blindZonder opening; blind venster, schijnopening. wapenschild voorstelt. In de zijkant van de traveeVerticale geleding van een gevel, bepaald door afstand tussen twee opeenvolgende steunpunten (vb. muurdammen, zuilen, ...), getralied vensterLicht- en/of luchtopening in een muur. onder een schoorsteenkoker.
Op de hoofdtraveeBredere en rijker uitgewerkte travee, meestal van een huis met asymmetrische compositie; vaak in risaliet en onder bekronende topgevel., vensterLicht- en/of luchtopening in een muur. op de benedenverdieping onder impost geflankeerd door de lange consolesVoornamelijk voluut- of S-vormig kraagstuk, soms ook louter decoratief. van het Frans balkonBorstwering tussen de dagkanten van een naar binnen openslaand venster dat tot de vloer doorloopt. van de eerste verdieping; getralied venster voorzien van een zonnewering in bewerkt uitgehamerd metaal. Frans balkon met afgeschuinde balkonplaat die doorloopt in een kordonlijst; smeedijzeren borstwering1. Verhoogd gedeelte van een vestingsmuur waarachter men veilig kan lopen; - 2. Muurtje of hekwerk (balkon, terras); - 3. Deel van een muur tussen vloer en onderzijde van een venster; - 4. Verhoging van de buitenmuren van een huis boven de zolderbalken waarop een muurplaat rust.. Daarachter, glasdeurDeur waarvan het grootste deel uit glas bestaat. met I-balkIJzeren latei met I-profiel. onder rondbogige ontlastingsboog met gebroken archivoltGeprofileerde of versierde omlijsting van een boog. met tandlijst; timpaanMonumentaal driehoekig of segmentvormig boogveld, meestal besloten in een fronton; vaak rijkelijk versierd. met sgraffitoSgraffito (Italiaans, van sgraffiare: krabben), decoratieve muurtechniek waarbij men een donkere pleisterlaag (doorgaans zwart, roetbruin of grijs) met een lichtgekleurde pleisterlaag bedekt; door de bovenste, nog niet verharde, laag weg te nemen volgens een vooraf bepaald grafisch ontwerp ontstaat een verdiepte tekening; de lichtgekleurde pleisterlaag kan bovendien gekleurd worden ‘al fresco’ (op de verse pleister) of ‘al secco’ (op de droge pleister). met een profiel in medaillonRonde of ovale cartouche., onder twee tondo’s. VensterLicht- en/of luchtopening in een muur. op de tweede verdieping met tussendorpelStenen dorpel die een deur of venster horizontaal in tweeën deelt. en moneelStenen vensterstijl. met volutenSpiraalvormig ornament; meestal gebruikt als aanzetstuk van topgevels, bij deur- en vensteromlijstingen of als steunbeer. in het impost.
Hoofdgestel met architraafHoofdbalk; het onderste, dragende deel van een klassiek hoofdgestel, meestal geleed door banden. met kanteelversiering en bakstenen zaagtandfries; oorspronkelijke kroonlijstStelselmatig uitkragende geprofileerde lijst boven een muur of een ander belangrijk bouwdeel (entablement)., links afgesloten door een hoge stenen consoleVoornamelijk voluut- of S-vormig kraagstuk, soms ook louter decoratief..
Oorspronkelijk schrijnwerkVerzameling van al het (niet-constructief) houten materiaal zoals deuren, vensterkozijnen, erkeronderdelen, kroonlijst, …; bij uitbreiding ook materiaal in aluminium, PVC, ... , behalve het ondergedeelte van het raamwerkVast of bewegend houten of metalen omlijsting van een ruit binnen een kozijn. van de glasdeur. Paneeldeur met getralied raam. Het meeste raamwerkVast of bewegend houten of metalen omlijsting van een ruit binnen een kozijn. is voorzien van roedeverdeling en loodstrips; glas-in-loodraam met waaiermotief boven de ingang, ruiten van het vensterLicht- en/of luchtopening in een muur. op de benedenverdieping beschilderd met muziekinstrumenten.
Bewerkt smeedijzeren hek van het binnenplaatsje op hardstenen sokkel en met centrale toegang.
Interieur. Vloer van de hal en het trappenhuisGedeelte van een gebouw waarin de trappen zijn ondergebracht. in wit marmer. Hal met rondboogarcades; voluutconsoles en sleutels met mascaronGehouwen versiering onder de vorm van een (fantastisch) mensen- of dierenmasker.. Geschilderde fries met bloemmotieven. Houten trap met fijne geringdeVoorzien van een fijne, horizontale band. balustersVaasvormige spijl van een borstwering. en beginpaal in de vorm van een gecanneleerde zuil met bolrond topstuk. Salon en eetkamer met lage lambrisering, van elkaar gescheiden door een vrije opening met gecanneleerde zuilen. Plafonds met sierlijsten.
Gedeeltelijk inspringend t.o.v. de rooilijn, gebouw van drie bouwlagen onder zadeldak. Gevel met twee ongelijke traveeënVerticale geleding van een gevel, bepaald door afstand tussen twee opeenvolgende steunpunten (vb. muurdammen, zuilen, ...), de toegangstraveeTravee waarin de toegang is ondergebracht. behandeld als voorbouw aan de rooilijn, onder schilddakDak met twee driehoekige dakvlakken aan de smalle zijde en twee trapeziumvormige aan de lange zijde.. Oorspronkelijk gelegen naast een laag industrieel gebouw, linker puntgevelGevel waarvan de top driehoekig is., thans met leien bedekt, met één travee met venstersLicht- en/of luchtopening in een muur. en twee schoorsteenkokers, tot aan de straat verlengd door een muur langs een binnenplaatsje dat door een hek wordt afgesloten.
Bakstenen gevel met elementen in witsteen. Op de benedenverdieping, kordonlijsten en omlijsting van het keldervenster in roze zandsteen met rustica. De meeste venstersLicht- en/of luchtopening in een muur. met latei, sommige onder I-balkIJzeren latei met I-profiel. op kussenblokken1. Dekplaat dat ligt tussen de drager (kapiteel) en het gedragene (balk of boog); 2. Kwartronde kraagsteen van een venster- of deurboog., en/of dwarsregelEen dwarsregel deelt het kozijn van een deur of raam horizontaal op. met tandlijst. Sgraffiti met invloed van de renaissancestijl.
Toegangstravee met verspringende bouwlagen. Rondboogdeur onder een houten luifel met gebogen dakstoelMeestal driehoekig samenstel van dragende onderdelen van een kap, in één vlak, haaks op het dakvlak en veelal opgebouwd uit één of meerdere elementen op elkaar (kapgebinten). onder een leien zadeldakDak met twee hellende dakvlakken. met ingesnoerde dakgoot. De dakstoel rust op zware stenen voluutconsoles; topstuk eveneens met volute. Daarboven, hoog vensterLicht- en/of luchtopening in een muur. onder entablementHoofdgestel of onderdeel ervan (vb. kroonlijst) als bekroning van muuropening; entablement vaak op consoles. op consolesVoornamelijk voluut- of S-vormig kraagstuk, soms ook louter decoratief. en ontlastingsboogBoog boven een venster- of deuropening die druk van het muurwerk op de stijlen afwentelt en zo het linteel ontlast. met timpaanMonumentaal driehoekig of segmentvormig boogveld, meestal besloten in een fronton; vaak rijkelijk versierd. versierd met sgraffiti. Op de tweede verdieping, vensterLicht- en/of luchtopening in een muur. met I-balkIJzeren latei met I-profiel., onder een laag venster met borstwering1. Verhoogd gedeelte van een vestingsmuur waarachter men veilig kan lopen; - 2. Muurtje of hekwerk (balkon, terras); - 3. Deel van een muur tussen vloer en onderzijde van een venster; - 4. Verhoging van de buitenmuren van een huis boven de zolderbalken waarop een muurplaat rust. met een sgraffitoSgraffito (Italiaans, van sgraffiare: krabben), decoratieve muurtechniek waarbij men een donkere pleisterlaag (doorgaans zwart, roetbruin of grijs) met een lichtgekleurde pleisterlaag bedekt; door de bovenste, nog niet verharde, laag weg te nemen volgens een vooraf bepaald grafisch ontwerp ontstaat een verdiepte tekening; de lichtgekleurde pleisterlaag kan bovendien gekleurd worden ‘al fresco’ (op de verse pleister) of ‘al secco’ (op de droge pleister). dat een blindZonder opening; blind venster, schijnopening. wapenschild voorstelt. In de zijkant van de traveeVerticale geleding van een gevel, bepaald door afstand tussen twee opeenvolgende steunpunten (vb. muurdammen, zuilen, ...), getralied vensterLicht- en/of luchtopening in een muur. onder een schoorsteenkoker.
Op de hoofdtraveeBredere en rijker uitgewerkte travee, meestal van een huis met asymmetrische compositie; vaak in risaliet en onder bekronende topgevel., vensterLicht- en/of luchtopening in een muur. op de benedenverdieping onder impost geflankeerd door de lange consolesVoornamelijk voluut- of S-vormig kraagstuk, soms ook louter decoratief. van het Frans balkonBorstwering tussen de dagkanten van een naar binnen openslaand venster dat tot de vloer doorloopt. van de eerste verdieping; getralied venster voorzien van een zonnewering in bewerkt uitgehamerd metaal. Frans balkon met afgeschuinde balkonplaat die doorloopt in een kordonlijst; smeedijzeren borstwering1. Verhoogd gedeelte van een vestingsmuur waarachter men veilig kan lopen; - 2. Muurtje of hekwerk (balkon, terras); - 3. Deel van een muur tussen vloer en onderzijde van een venster; - 4. Verhoging van de buitenmuren van een huis boven de zolderbalken waarop een muurplaat rust.. Daarachter, glasdeurDeur waarvan het grootste deel uit glas bestaat. met I-balkIJzeren latei met I-profiel. onder rondbogige ontlastingsboog met gebroken archivoltGeprofileerde of versierde omlijsting van een boog. met tandlijst; timpaanMonumentaal driehoekig of segmentvormig boogveld, meestal besloten in een fronton; vaak rijkelijk versierd. met sgraffitoSgraffito (Italiaans, van sgraffiare: krabben), decoratieve muurtechniek waarbij men een donkere pleisterlaag (doorgaans zwart, roetbruin of grijs) met een lichtgekleurde pleisterlaag bedekt; door de bovenste, nog niet verharde, laag weg te nemen volgens een vooraf bepaald grafisch ontwerp ontstaat een verdiepte tekening; de lichtgekleurde pleisterlaag kan bovendien gekleurd worden ‘al fresco’ (op de verse pleister) of ‘al secco’ (op de droge pleister). met een profiel in medaillonRonde of ovale cartouche., onder twee tondo’s. VensterLicht- en/of luchtopening in een muur. op de tweede verdieping met tussendorpelStenen dorpel die een deur of venster horizontaal in tweeën deelt. en moneelStenen vensterstijl. met volutenSpiraalvormig ornament; meestal gebruikt als aanzetstuk van topgevels, bij deur- en vensteromlijstingen of als steunbeer. in het impost.
Hoofdgestel met architraafHoofdbalk; het onderste, dragende deel van een klassiek hoofdgestel, meestal geleed door banden. met kanteelversiering en bakstenen zaagtandfries; oorspronkelijke kroonlijstStelselmatig uitkragende geprofileerde lijst boven een muur of een ander belangrijk bouwdeel (entablement)., links afgesloten door een hoge stenen consoleVoornamelijk voluut- of S-vormig kraagstuk, soms ook louter decoratief..
Oorspronkelijk schrijnwerkVerzameling van al het (niet-constructief) houten materiaal zoals deuren, vensterkozijnen, erkeronderdelen, kroonlijst, …; bij uitbreiding ook materiaal in aluminium, PVC, ... , behalve het ondergedeelte van het raamwerkVast of bewegend houten of metalen omlijsting van een ruit binnen een kozijn. van de glasdeur. Paneeldeur met getralied raam. Het meeste raamwerkVast of bewegend houten of metalen omlijsting van een ruit binnen een kozijn. is voorzien van roedeverdeling en loodstrips; glas-in-loodraam met waaiermotief boven de ingang, ruiten van het vensterLicht- en/of luchtopening in een muur. op de benedenverdieping beschilderd met muziekinstrumenten.
Bewerkt smeedijzeren hek van het binnenplaatsje op hardstenen sokkel en met centrale toegang.
Interieur. Vloer van de hal en het trappenhuisGedeelte van een gebouw waarin de trappen zijn ondergebracht. in wit marmer. Hal met rondboogarcades; voluutconsoles en sleutels met mascaronGehouwen versiering onder de vorm van een (fantastisch) mensen- of dierenmasker.. Geschilderde fries met bloemmotieven. Houten trap met fijne geringdeVoorzien van een fijne, horizontale band. balustersVaasvormige spijl van een borstwering. en beginpaal in de vorm van een gecanneleerde zuil met bolrond topstuk. Salon en eetkamer met lage lambrisering, van elkaar gescheiden door een vrije opening met gecanneleerde zuilen. Plafonds met sierlijsten.
Bronnen
Archieven
GAA/DS 10036 (08.11.1904).
