Voormalige pastorie van de Sint-Servaaskerk

Vrijstaand gebouw in neoclassicistischeArchitectuurstroming (vanaf eind 18e eeuw tot ca. 1914) met voorliefde voor orde en symmetrie, gekenmerkt door bepleisterde en wit beschilderde lijstgevels die het stadsbeeld uniformiseren. Verhoudingen en vormentaal van deze stroming evolueren met de tijd. stijl volledig omgeven door een tuin, gebouwd tussen 1845 en 1847 n.o.v. architect Tilman-François Suys.

Geschiedenis
De pastorie stond tegenover de voormalige Sint-Servaaskerk, thans gesloopt (zie de nieuwe kerk, Haachtsesteenweg), op de plaats van een oudere pastorie die voor het eerst in 1425 wordt vermeld. Het eigendom liep langs de Teniersstraat tot aan de hoek met de Josaphatstraat. In 1906 sloten de kerkfabriek en de gemeente, in het kader van de aanleg van de laan, een overeenkomst die bepaalde dat een deel van het terrein van de pastorie werd afgestaan aan de gemeente, die er bouwpercelen van maakte. Omdat het gebouw aldus sterk insprong ten opzichte van de rooilijn en lager dan de laan lag, werd een nieuwe pastorie in 1907 ontworpen, samen met twee vicarishuizen. Net als voor de gevels van de huizen aan de laan, gold ook een minimale kostprijs van 50 frank per vierkante meter voor deze gevels; omdat het aartsbisdom Mechelen dit plan “te weelderig” vond, werd het afgeblazen. In 1909 liet de kerkfabriek de hoofdgevel van het gebouw verbouwen en voorzag het terrein van een afsluitinghek.

Beschrijving
Rechthoekig gebouw onder schilddakDak met twee driehoekige dakvlakken aan de smalle zijde en twee trapeziumvormige aan de lange zijde.. BepleisterdeMuur of plafond bedekt met een laag mortel op basis van een mengsel van kalk, gips of cement en zand, met of zonder andere fijne toeslagmaterialen. gevels, de hoofdgevel werd in 1909 herbepleisterd in similiBepleistering ter imitatie van natuursteen. met decor. Voorgevel van drie symmetrische traveeënVerticale geleding van een gevel, bepaald door afstand tussen twee opeenvolgende steunpunten (vb. muurdammen, zuilen, ...), de middentravee voorzien van een deur met bewaarde hardstenen omlijsting, geflankeerd door pilastersPlatte, weinig uitspringende muurpijler, vaak met basis en kapiteel. onder entablementHoofdgestel of onderdeel ervan (vb. kroonlijst) als bekroning van muuropening; entablement vaak op consoles. met consolesVoornamelijk voluut- of S-vormig kraagstuk, soms ook louter decoratief. met volute. Vensteromlijstingen met orenUitstekend deel van sommige bouwelementen of -constructies, meestal louter decoratief., deze boven de deur ter vervanging van nisUitsparing in de dikte van een muur, kan rechthoekig zijn of onder een boog, achtervlak kan vlak, segmentvormig, halfrond of gebogen zijn; diepe nis voor standbeeld. met beeld. HoofdgestelHoog horizontaal lijstwerk ter bekroning van een gevel. met panelen1. Dunne (houten) plaat, gevat in een omlijsting van stijlen en regels van deuren, lambriseringen en plafonds; - 2. Gevelversiering in de vorm van een in- (spiegel) of uitspringende (paneel) rechthoekige omlijsting. en consolesVoornamelijk voluut- of S-vormig kraagstuk, soms ook louter decoratief.. Gevel geflankeerd door afsluitmuren, elk voorzien van een inrijpoort, deze van rechts nog oorspronkelijk, die van links waarschijnlijk voorzien vanaf 1909. Zijgevels van zeven gelijke traveeënVerticale geleding van een gevel, bepaald door afstand tussen twee opeenvolgende steunpunten (vb. muurdammen, zuilen, ...), de achtergevel met vier traveeënVerticale geleding van een gevel, bepaald door afstand tussen twee opeenvolgende steunpunten (vb. muurdammen, zuilen, ...) waarvan drie blindZonder opening; blind venster, schijnopening.. KroonlijstStelselmatig uitkragende geprofileerde lijst boven een muur of een ander belangrijk bouwdeel (entablement). en raamwerkVast of bewegend houten of metalen omlijsting van een ruit binnen een kozijn. met roedeverdelingDunne houten of metalen staaf in een kozijn waarin glasruiten worden bevestigd. gerenoveerd. Bewaarde deur met getraliede ramenVast of bewegend houten of metalen omlijsting van een ruit binnen een kozijn.. Houten rolluikkasten op de benedenverdieping van de linkerzijgevel.

Langwerpig bijgebouw van voor 1845 van één bouwlaag op de rechterhoek achteraan, onder schilddakDak met twee driehoekige dakvlakken aan de smalle zijde en twee trapeziumvormige aan de lange zijde. vooraan en topgevelHoogste deel van een gevel, vaak driehoekig en/of getrapt. achteraan. Omheining van de tuin in eclectischeVeel voorkomende stijl (ca. 1850-1914) die inspiratie put uit verschillende architectuurstijlen uit het verleden. Komt door de combinatie van enerzijds verschillende stijlelementen en anderzijds nieuwe technieken en materialen tot een unieke eigentijdse creatie. stijl, met hardstenen muurtje en smeedijzerenTaai, ‘kneedbaar’ ijzer dat ambachtelijk wordt ‘gesmeed’ (gehamerd bij hoge temperatuur) tot decoratieve bouwonderdelen als tuinhekken, borstweringen… traliewerk; twee inrijpoorten met bewerkte stijlenVerticale zijden van een opening waarop een boog of latei rust., centrale toegangsdeur. Tuin met drie opmerkelijke bomen: hulst, venijnboom en rode beuk.