Typologie(ën)
ander kunstwerk
Ontwerper(s)
Godefroid DEVREESE – beeldhouwer – 1906
H. JACOBS – architect – 1906
Juridisch statuut
Ingeschreven in de wettelijke inventaris op 19 augustus 2024
Inventaris(sen)
- Het monumentale erfgoed van België. Schaarbeek (Apeb - 2010-2015)
Dit (deze) goed(eren) bezit(ten) de volgende waarde(n)
- Artistiek Het ontwerp van een onroerend goed (gebouw) door een gerenommeerde kunstenaar (architect) kan maar zeer zelden als criterium worden beschouwd. Om het belang van de selectie van dit onroerend goed te beoordelen, en de plaats dat het inneemt in het oeuvre van een kunstenaar (architect), is dit een criterium dat moet worden afgewogen met de architectonische kwaliteit (compositie en interne structuur), de uitvoering (materialen, technische beheersing), de plaats in de architectuurgeschiedenis dewelke een getuigenis zijn van een fase of aspect van landschapsarchitectuur of de bouwkunst in het verleden. Zodoende gelden koppelingen naar volgende criteria: zeldzaamheid (typologie, stijl, materiaalgebruik, bronnen), representativiteit (idem) en integriteit (idem + kwaliteit van uitvoering).
- Esthetisch Het onroerend goed heeft een esthetische waarde als het de waarnemer zintuigelijk prikkelt op een positieve manier (‘ervaring van schoonheid). Historisch gezien werd deze waarde aangewend om waardevolle natuurlijke of semi-natuurlijke gebieden aan te duiden, maar het kan ook gelden voor grote gehelen van gebouwen in een stedelijk gebied, met of zonder natuurlijke elementen, of monumenten die het stadslandschap markeren. Automatisch dringt een afweging met andere waarden zich op, de artistieke in de eerste plaats, maar ook de landschappelijke (integratie van het werk in het stedelijk landschap, oriëntatiepunten in de stad) en stedenbouwkundige waarde (spontane of rationele stedelijke gehelen), en dienen koppelingen naar selectiecriteria worden gemaakt: representativiteit, ensemblewaarde en contextuele waarde. Criteria die met andere (met name artistieke) criteria moeten worden gecombineerd.
- Historisch Het onroerend goed heeft een historische waarde als het getuigt van een bijzondere periode in de geschiedenis van de streek of de gemeente, of als bijzonder belangrijke ouderdom en zeldzame ontwikkeling voor een periode (bv. tuinstad die representatief is voor een bouwwijze die werd toegepast in het kader van de grote bouwcampagnes na de Tweede Wereldoorlog; dorpskernen die de eerste gegroepeerde bouwwerken van de gemeenten van de tweede ring illustreren; Hallepoort als overblijfsel van de tweede omwalling; enz.), of als getuigenis van een bepaalde stedelijke (en/of landschappelijke) ontwikkeling van de stad (bv. gebouwen aan de centrale boulevards of in de Leopoldswijk), of wanneer het een band vertoont met een belangrijke historische figuur - met inbegrip van persoonlijke huizen van architecten en kunstenaarsateliers (b.v. het geboortehuis van Constantin Meunier, het huis van Magritte), of in verband kan worden gebracht met een belangrijke historische gebeurtenis (b.v. huizen van de wederopbouw na het bombardement van 1695, Congreskolom), of een typologische representativiteit vertoont die kenmerkend is voor een commerciële of culturele beroepsactiviteit (bv. kerken, bioscopen, industriële architectuur, apotheken).
Onderzoek en redactie
2012-2013
id
Urban : 21740
Beschrijving
Monumentale bronzen vaas ontworpen door beeldhouwer Godefroid Devreese, op een sokkel van roze Italiaans graniet n.o.v. architect Henri Jacobs. Het werk stelt een stoet saters en bacchanten voor die de god Bacchus vergezellen.
Dit werk werd in 1906 bij Godefroid Devreese besteld door mecenas Raoul Warocqué en moest het park van Mariemont versieren. Toen een brand het gemeentehuis van Schaarbeek in 1911 teisterde, schonk de mecenas de vaas drie dagen later aan de gemeente, als compensatie voor de werken die tijdens de brand verloren waren gegaan. De vaas werd op 28.12.1911 ingehuldigd en opgesteld in de Louis Bertrandlaan, op de plaats van het koor van de voormalige Sint-Servaaskerk, die in 1905 was gesloopt. Devreese maakte toen ook een marmeren kopie voor het park van Mariemont, waar het werk zich nog altijd bevindt. De vaas in de Louis Bertrandlaan werd in 2012 gerestaureerd.
Dit werk werd in 1906 bij Godefroid Devreese besteld door mecenas Raoul Warocqué en moest het park van Mariemont versieren. Toen een brand het gemeentehuis van Schaarbeek in 1911 teisterde, schonk de mecenas de vaas drie dagen later aan de gemeente, als compensatie voor de werken die tijdens de brand verloren waren gegaan. De vaas werd op 28.12.1911 ingehuldigd en opgesteld in de Louis Bertrandlaan, op de plaats van het koor van de voormalige Sint-Servaaskerk, die in 1905 was gesloopt. Devreese maakte toen ook een marmeren kopie voor het park van Mariemont, waar het werk zich nog altijd bevindt. De vaas in de Louis Bertrandlaan werd in 2012 gerestaureerd.
Bronnen
Archieven
DEROM, P., Les sculptures de Bruxelles. Catalogue raisonné, Galerie Patrick Derom, Brussel, 2002, p. 116.
HANOSSET, Y., MARCHI, Ch., De Louis Bertrand en het Josaphatpark, Brussel, Stad van Kunst en Geschiedenis, Solibel Edition, Brussel, 1995, p. 18.
JURION-DE WAHA, Fr., WACHTELAER, A., Le petit monde de l'architecte Henri Jacobs, Annales de la Société royale d'Archéologie de Bruxelles, t. 71, 2013, p. 44.
PUISSANT, J., Louis Bertrand et l'essor de Schaarbeek, Ateliers Ledoux Editions, Brussel, 2000, p. 37.
VERREYDT, L., VERBIEST, L., Schaerbeek d'hier et d'aujourd'hui, 2011, p. 60.
Websites
Godefroid Devreese, Vase “Bacchanale”, MUSÉE ROYAL DE MARIEMONT. (http://www.musee-mariemont.be/index.php?id=4047)
