Typologie(ën)

architectenwoning
opbrengsthuis

Ontwerper(s)

Léon BERTAUX FILSarchitect1911-1914

Stijlen

Eclectisme

Inventaris(sen)

  • Actualisatie van het inventarisatieproject van het Bouwkundig Erfgoed (DMS-DML - 1995-1998)
  • Permanente actualisatie van de inventaris van het Bouwkundig Erfgoed (DPC-DCE)
  • Urgentie-inventaris van het bouwkundig erfgoed van de Brusselse agglomeratie (Sint-Lukasarchief 1979)
  • Het monumentale erfgoed van België. Anderlecht-Kuregem (Archistory - 2017-2019)

Dit (deze) goed(eren) bezit(ten) de volgende waarde(n)

  • Artistiek
  • Esthetisch
  • Historisch
  • Stedenbouwkundig

Onderzoek en redactie

2016, 2019

id

Urban : 37292
lees meer

Beschrijving

Twee analoge huizen in eclectische stijl, ontworpen door architect Léon Bertaux zoon, nr. 21 in 1911 als persoonlijke woning, nr. 19, een opbrengstpand, in 1914. Jaartallen “MCMXI” en “1915” op de respectieve hoofdgestellenHoog horizontaal lijstwerk ter bekroning van een gevel..

Gevels in gele geëmailleerde baksteen van Hemiksem met hardstenen elementen. Onderbouw in breuksteenMetselwerk bestaande uit brokken onregelmatige natuursteen.. Muuropeningen op de benedenverdieping onder rondboogBoog waarvan de kromming een halve cirkel beschrijft. of korfboogBoog samengesteld uit een aantal ineenvloeiende cirkelbogen die samen nagenoeg een liggende ellips vormen. met verhoogde boogrugBuitenwelfvlak; buitenste kromming van een boog; wanneer deze boog getrapt is, spreekt men van een hanenkam. en met sluitstenen afgewisseld met panelen met florale sgraffiti. Op de verdiepingen, getoogde venstersLicht- en/of luchtopening in een muur. onder archivoltGeprofileerde of versierde omlijsting van een boog. eindigend in volutenSpiraalvormig ornament; meestal gebruikt als aanzetstuk van topgevels, bij deur- en vensteromlijstingen of als steunbeer.. Terras of balkons met smeedijzeren borstwering1. Verhoogd gedeelte van een vestingsmuur waarachter men veilig kan lopen; - 2. Muurtje of hekwerk (balkon, terras); - 3. Deel van een muur tussen vloer en onderzijde van een venster; - 4. Verhoging van de buitenmuren van een huis boven de zolderbalken waarop een muurplaat rust. met art-nouveaumotief. Hoofdgestellen versierd met een hoge friesHorizontale band om een muurvlak in te delen of aan de bovenzijde te begrenzen; al dan niet beschilderd of versierd (terracotta, sgrafitto, cementtegels…). met florale sgraffiti in gele, blauwe en goudkleurige tinten. De friezenHorizontale band om een muurvlak in te delen of aan de bovenzijde te begrenzen; al dan niet beschilderd of versierd (terracotta, sgrafitto, cementtegels…). bevatten medaillons, het ene met het jaartal, het andere met een vrouwengezicht in profiel respectievelijk vooraanzicht. Oorspronkelijke kroonlijstenStelselmatig uitkragende geprofileerde lijst boven een muur of een ander belangrijk bouwdeel (entablement). op lange consolesVoornamelijk voluut- of S-vormig kraagstuk, soms ook louter decoratief.. Oorspronkelijke deuren en poort, de toegangsdeuren met een raam met smeedijzeren traliewerk.

Op nr. 19, opstand van vier bouwlagen en twee ongelijke traveeënVerticale geleding van een gevel, bepaald door afstand tussen twee opeenvolgende steunpunten (vb. muurdammen, zuilen, ...), de toegangstraveeTravee waarin de toegang is ondergebracht. in risalietRisaliet (Italiaans, van risalto: uitstekend deel), vooruitspringend volume van een gevel dat over de hele hoogte doorloopt en soms hoger is; naar gelang de positie worden er midden-, zij- en hoekrisalieten onderscheiden. en met in de laatste bouwlaag een gemetselde trapezoïdale erkerRechthoekig of veelhoekig uitbouwsel, als het ware op de gevel geplakt en daardoor deel uitmakend van de achterliggende ruimte; vaak over één of meer verdiepingen gestapeld., op één consoleVoornamelijk voluut- of S-vormig kraagstuk, soms ook louter decoratief., die tot aan de kroonlijstStelselmatig uitkragende geprofileerde lijst boven een muur of een ander belangrijk bouwdeel (entablement). reikt. Inrijpoort en toegangsdeur. Balkon op elke verdieping.

Op nr. 21, opstand met symmetrische compositie. Keldervensters onder rondboogBoog waarvan de kromming een halve cirkel beschrijft. en met smeedijzeren traliewerk. Stenen erkerRechthoekig of veelhoekig uitbouwsel, als het ware op de gevel geplakt en daardoor deel uitmakend van de achterliggende ruimte; vaak over één of meer verdiepingen gestapeld. op bewerkte consolesVoornamelijk voluut- of S-vormig kraagstuk, soms ook louter decoratief., bekroond door een terras. Deur met bovenlichtBovenste gedeelte van een raam- of deurkozijn, gescheiden door een dwarsregel; soms voorzien van glas-in-lood en/of roeden. met glas-in-loodraam en een stootstang met een plaat waarop de naam van de architect staat: “LEON BERTAUX”.
Binnen, oorspronkelijk decor, waaronder de schoorsteen van de eetkamer versierd met een bas-reliëf met putti.

Bronnen

Archieven
GAA/DS
 19: 14075 (17.01.1914); 21: 13022 (09.06.1911).