Typologie(ën)
herenhuis
appartementsgebouw
appartementsgebouw
Ontwerper(s)
Juridisch statuut
Ingeschreven in de wettelijke inventaris op 19 augustus 2024
Stijlen
Beaux-Artsstijl
Inventaris(sen)
- Actualisatie van het inventarisatieproject van het Bouwkundig Erfgoed (DMS-DML - 1995-1998)
- Het monumentale erfgoed van België. Schaarbeek (Apeb - 2010-2015)
Dit (deze) goed(eren) bezit(ten) de volgende waarde(n)
- Artistiek Het ontwerp van een onroerend goed (gebouw) door een gerenommeerde kunstenaar (architect) kan maar zeer zelden als criterium worden beschouwd. Om het belang van de selectie van dit onroerend goed te beoordelen, en de plaats dat het inneemt in het oeuvre van een kunstenaar (architect), is dit een criterium dat moet worden afgewogen met de architectonische kwaliteit (compositie en interne structuur), de uitvoering (materialen, technische beheersing), de plaats in de architectuurgeschiedenis dewelke een getuigenis zijn van een fase of aspect van landschapsarchitectuur of de bouwkunst in het verleden. Zodoende gelden koppelingen naar volgende criteria: zeldzaamheid (typologie, stijl, materiaalgebruik, bronnen), representativiteit (idem) en integriteit (idem + kwaliteit van uitvoering).
- Esthetisch Het onroerend goed heeft een esthetische waarde als het de waarnemer zintuigelijk prikkelt op een positieve manier (‘ervaring van schoonheid). Historisch gezien werd deze waarde aangewend om waardevolle natuurlijke of semi-natuurlijke gebieden aan te duiden, maar het kan ook gelden voor grote gehelen van gebouwen in een stedelijk gebied, met of zonder natuurlijke elementen, of monumenten die het stadslandschap markeren. Automatisch dringt een afweging met andere waarden zich op, de artistieke in de eerste plaats, maar ook de landschappelijke (integratie van het werk in het stedelijk landschap, oriëntatiepunten in de stad) en stedenbouwkundige waarde (spontane of rationele stedelijke gehelen), en dienen koppelingen naar selectiecriteria worden gemaakt: representativiteit, ensemblewaarde en contextuele waarde. Criteria die met andere (met name artistieke) criteria moeten worden gecombineerd.
- Historisch Het onroerend goed heeft een historische waarde als het getuigt van een bijzondere periode in de geschiedenis van de streek of de gemeente, of als bijzonder belangrijke ouderdom en zeldzame ontwikkeling voor een periode (bv. tuinstad die representatief is voor een bouwwijze die werd toegepast in het kader van de grote bouwcampagnes na de Tweede Wereldoorlog; dorpskernen die de eerste gegroepeerde bouwwerken van de gemeenten van de tweede ring illustreren; Hallepoort als overblijfsel van de tweede omwalling; enz.), of als getuigenis van een bepaalde stedelijke (en/of landschappelijke) ontwikkeling van de stad (bv. gebouwen aan de centrale boulevards of in de Leopoldswijk), of wanneer het een band vertoont met een belangrijke historische figuur - met inbegrip van persoonlijke huizen van architecten en kunstenaarsateliers (b.v. het geboortehuis van Constantin Meunier, het huis van Magritte), of in verband kan worden gebracht met een belangrijke historische gebeurtenis (b.v. huizen van de wederopbouw na het bombardement van 1695, Congreskolom), of een typologische representativiteit vertoont die kenmerkend is voor een commerciële of culturele beroepsactiviteit (bv. kerken, bioscopen, industriële architectuur, apotheken).
- Landschappelijk Een landschap is een gebied, zoals waargenomen door de mens, waarvan het karakter het resultaat is van ondernomen actie en interactie van natuurlijke en/of menselijke factoren. Het is een schaalbegrip bestaande uit verschillende (erfgoed)componenten, die elk, al of niet hun intrinsieke waarde hebben, maar alles samen tot een groter meerwaardegeheel verheffen én dat dit ook zo word gepercipieerd vanop een bepaalde afstand. Wijde stadspanorama’s zijn het landschap bij uitstek, denken we bijvoorbeeld het zicht over de benedenstad van Brussel vanop het Koningsplein, maar ook op kleinere schaal kunnen dergelijke uit verschillende samengestelde componenten landschappen voorkomen.
- Stedenbouwkundig Sommige bouwkundige goederen spelen, meer dan andere bouwkundige goederen, een prominente rol in de planmatige inrichting van de bebouwde ruimte in het verleden. Meestal determineren zijn andere stedenbouwkundige (plan)vormen zodat er zich een wisselwerking voortdoet tussen bebouwde en niet-bebouwde (of open) ruimte. Die inrichting omvat ook de samenhang tussen verschillende schaalniveaus. Een onroerend goed heeft stedenbouwkundige waarde wanneer het hierin een rol speelt, bijvoorbeeld hoekgebouwen, coherente pleinen of (straatwanden), deskundig ingeplante torens (hoogbouw) en hun relatie tot hun onmiddellijke kwaliteitsvolle omgeving die coherent kan zijn, maar ook contrastrijk, maar ook relicten van stedenbouwkundige concepten en hoe deze architecturaal (en typologisch) zijn of werden ingevuld, zoals bijvoorbeeld de nog bewaarde eclectische stadspaleizen en/of herenhuizen in de Leopoldswijk.
Onderzoek en redactie
2012-2013
id
Urban : 22398
Beschrijving
Herenhuis in Beaux-ArtsstijlArchitectuurstroming (ca. 1905-1930) met reminiscenties aan de grote Franse architectuurstijlen uit de 18e eeuw. Rijk en zorgvuldig gedecoreerde gevels in natuursteen en/of simili of in combinatie met baksteen. Borstweringen en poorten in fraai uitgewerkt smeedwerk., met een uitzonderlijke breedte en met oorspronkelijk drie bouwlagen, ontworpen in 1923 door architect J. Teughels en op latere datum verhoogd met drie bouwlagen in dezelfde stijl, omgevormd tot appartementsgebouw in 1935 n.o.v. architect Roland Foucart. Signaturen “J. TEUGHELS / ARCHITECTE” en “R. LINGIER / ENTr OSTENDE” op de benedenverdieping.
Gebouw van zes bouwlagen onder mansardedakGebroken kap of Frans dak met met steile ondervlakken en licht hellende bovenvlakken., met symmetrische opstand van vijf traveeënVerticale geleding van een gevel, bepaald door afstand tussen twee opeenvolgende steunpunten (vb. muurdammen, zuilen, ...). Gevel in hardsteen en groene zandsteen op de benedenverdieping, roze zandsteen op de verdiepingen. De zijtraveeën zijn breder, met een spiegelboogvormige voorbouw van vijf bouwlagen, bekroond door een terras voor een drielichtGroep van drie smalle vensters binnen dezelfde omlijsting, onderling gescheiden door deelzuiltjes of stijlen/monelen; centraal venster soms hoger dan beide andere.; brede toegang met keellijst en sleutelSluitsteen van een opening; weerhoudt de gewelfstenen in een boog of gewelf., oorspronkelijk als toegangsdeur links en als garage rechts, geflankeerd door ovale getraliede oculiKlein rond, ovaal of polygonaal venster.. De meeste muuropeningen op de eerste verdieping onder gewelfd entablementHoofdgestel of onderdeel ervan (vb. kroonlijst) als bekroning van muuropening; entablement vaak op consoles., op de tweede met versierde sleutelSluitsteen van een opening; weerhoudt de gewelfstenen in een boog of gewelf.. Gelijke middentraveeën, de centrale voorzien van een vensterLicht- en/of luchtopening in een muur. gewijzigd in een deur in 1935, bekroond door een gewelfd balkon op versierde druiper. DakvenstersUit het dakvlak opgaand stenen venster dat met de gevel in verbinding staat of er enkel door een kroonlijst van gescheiden is. met vleugelstukken en gewelfde kroonlijstStelselmatig uitkragende geprofileerde lijst boven een muur of een ander belangrijk bouwdeel (entablement).. Borstweringen1. Verhoogd gedeelte van een vestingsmuur waarachter men veilig kan lopen; - 2. Muurtje of hekwerk (balkon, terras); - 3. Deel van een muur tussen vloer en onderzijde van een venster; - 4. Verhoging van de buitenmuren van een huis boven de zolderbalken waarop een muurplaat rust., vensterleuningenLage, versierde leuning boven een onderdorpel, meestal in metaal., traliewerk van de deuren en van het tuintje in smeedijzerTaai, ‘kneedbaar’ ijzer dat ambachtelijk wordt ‘gesmeed’ (gehamerd bij hoge temperatuur) tot decoratieve bouwonderdelen als tuinhekken, borstweringen…. Getraliede deuren en schrijnwerkVerzameling van al het (niet-constructief) houten materiaal zoals deuren, vensterkozijnen, erkeronderdelen, kroonlijst, …; bij uitbreiding ook materiaal in aluminium, PVC, ... met bovenlichtBovenste gedeelte van een raam- of deurkozijn, gescheiden door een dwarsregel; soms voorzien van glas-in-lood en/of roeden. met roedeverdeling bewaard, behalve op de dakkapellenUit het dakvlak opgaand venster; meestal in hout en vaak onder spitse kap.. Achteraan bijgebouwd, groot volume, oorspronkelijk onder plat dak, vergroot in 1935.
Interieur. Oorspronkelijk, op de benedenverdieping, grote hallen en trappenhuisGedeelte van een gebouw waarin de trappen zijn ondergebracht. links, keuken geflankeerd door een loge en een kamer in het midden, lange garage rechts. Op de eerste verdieping, kleine salon, grote salon en bureau vooraan, eetkamer en biljartzaal achteraan. De eetkamer geeft uit op de grote salon en op een terras. Achter het trappenhuisGedeelte van een gebouw waarin de trappen zijn ondergebracht., in het bijgebouw, ontbijtkamer, bijkeuken en keuken. Talrijke kamers op de tweede verdieping, de meeste met badkamer. In 1935 werd de benedenverdieping gewijzigd door de bouw van de centrale toegang. Tweede trappenhuisGedeelte van een gebouw waarin de trappen zijn ondergebracht. met lift achter de hoofdtrap. De hogere verdiepingen werden heringericht rond een centrale lichtschacht.
Gebouw van zes bouwlagen onder mansardedakGebroken kap of Frans dak met met steile ondervlakken en licht hellende bovenvlakken., met symmetrische opstand van vijf traveeënVerticale geleding van een gevel, bepaald door afstand tussen twee opeenvolgende steunpunten (vb. muurdammen, zuilen, ...). Gevel in hardsteen en groene zandsteen op de benedenverdieping, roze zandsteen op de verdiepingen. De zijtraveeën zijn breder, met een spiegelboogvormige voorbouw van vijf bouwlagen, bekroond door een terras voor een drielichtGroep van drie smalle vensters binnen dezelfde omlijsting, onderling gescheiden door deelzuiltjes of stijlen/monelen; centraal venster soms hoger dan beide andere.; brede toegang met keellijst en sleutelSluitsteen van een opening; weerhoudt de gewelfstenen in een boog of gewelf., oorspronkelijk als toegangsdeur links en als garage rechts, geflankeerd door ovale getraliede oculiKlein rond, ovaal of polygonaal venster.. De meeste muuropeningen op de eerste verdieping onder gewelfd entablementHoofdgestel of onderdeel ervan (vb. kroonlijst) als bekroning van muuropening; entablement vaak op consoles., op de tweede met versierde sleutelSluitsteen van een opening; weerhoudt de gewelfstenen in een boog of gewelf.. Gelijke middentraveeën, de centrale voorzien van een vensterLicht- en/of luchtopening in een muur. gewijzigd in een deur in 1935, bekroond door een gewelfd balkon op versierde druiper. DakvenstersUit het dakvlak opgaand stenen venster dat met de gevel in verbinding staat of er enkel door een kroonlijst van gescheiden is. met vleugelstukken en gewelfde kroonlijstStelselmatig uitkragende geprofileerde lijst boven een muur of een ander belangrijk bouwdeel (entablement).. Borstweringen1. Verhoogd gedeelte van een vestingsmuur waarachter men veilig kan lopen; - 2. Muurtje of hekwerk (balkon, terras); - 3. Deel van een muur tussen vloer en onderzijde van een venster; - 4. Verhoging van de buitenmuren van een huis boven de zolderbalken waarop een muurplaat rust., vensterleuningenLage, versierde leuning boven een onderdorpel, meestal in metaal., traliewerk van de deuren en van het tuintje in smeedijzerTaai, ‘kneedbaar’ ijzer dat ambachtelijk wordt ‘gesmeed’ (gehamerd bij hoge temperatuur) tot decoratieve bouwonderdelen als tuinhekken, borstweringen…. Getraliede deuren en schrijnwerkVerzameling van al het (niet-constructief) houten materiaal zoals deuren, vensterkozijnen, erkeronderdelen, kroonlijst, …; bij uitbreiding ook materiaal in aluminium, PVC, ... met bovenlichtBovenste gedeelte van een raam- of deurkozijn, gescheiden door een dwarsregel; soms voorzien van glas-in-lood en/of roeden. met roedeverdeling bewaard, behalve op de dakkapellenUit het dakvlak opgaand venster; meestal in hout en vaak onder spitse kap.. Achteraan bijgebouwd, groot volume, oorspronkelijk onder plat dak, vergroot in 1935.
Interieur. Oorspronkelijk, op de benedenverdieping, grote hallen en trappenhuisGedeelte van een gebouw waarin de trappen zijn ondergebracht. links, keuken geflankeerd door een loge en een kamer in het midden, lange garage rechts. Op de eerste verdieping, kleine salon, grote salon en bureau vooraan, eetkamer en biljartzaal achteraan. De eetkamer geeft uit op de grote salon en op een terras. Achter het trappenhuisGedeelte van een gebouw waarin de trappen zijn ondergebracht., in het bijgebouw, ontbijtkamer, bijkeuken en keuken. Talrijke kamers op de tweede verdieping, de meeste met badkamer. In 1935 werd de benedenverdieping gewijzigd door de bouw van de centrale toegang. Tweede trappenhuisGedeelte van een gebouw waarin de trappen zijn ondergebracht. met lift achter de hoofdtrap. De hogere verdiepingen werden heringericht rond een centrale lichtschacht.
Bronnen
Archieven
GAS/DS 101-27-28-29.
Opmerkelijke bomen in de nabijheid
