Typologie(ën)
herenhuis
Ontwerper(s)
J. MASSION – 1762
O. FLANNEAU – 1907-1908
Statut juridique
Stijlen
Rococo
Inventaris(sen)
- Bouwen door de eeuwen heen in Brussel. Stad Brussel (1989-1993)
- Permanente actualisatie van de inventaris van het Bouwkundig Erfgoed (DPC-DCE)
Dit (deze) goed(eren) bezit(ten) de volgende waarde(n)
- Artistiek
- Esthetisch
- Historisch
- Stedenbouwkundig
Onderzoek en redactie
2016
id
Urban : 30242
Beschrijving
Herenhuis gebouwd door
meester-metselaar Jan Massion in 1762; aangekocht door graaf d’Epinoy in 1768, vervolgens
door graaf Gustave de Lannoy in 1833. Gerestaureerd en uitgebreid onder leiding
van architect Oscar Flanneau in 1907-1908.
Complex gebouw van het dubbelhuistype op U-vormige plattegrond, met twee bouwlagen onder mansardedakGebroken kap of Frans dak met met steile ondervlakken en licht hellende bovenvlakken.. Markante zandstenen voorgevel in Lodewijk XV-stijl met negen traveeën, in de friesHorizontale band om een muurvlak in te delen of aan de bovenzijde te begrenzen; al dan niet beschilderd of versierd (terracotta, sgrafitto, cementtegels…). gedateerd “mdcclxii” (1762). Horizontale gevelgeleding door sokkel, puilijst en hoofdgestel; verticale markering door geblokte hoekpilasters en de centrale toegangstravee in risalietRisaliet (Italiaans, van risalto: uitstekend deel), vooruitspringend volume van een gevel dat over de hele hoogte doorloopt en soms hoger is; naar gelang de positie worden er midden-, zij- en hoekrisalieten onderscheiden. met schijnvoegenImitatievoeg in metsel - of pleisterwerk, aangebracht om regelmatige verdeling te bewerkstelligen of bijvoorbeeld natuurstenen parement (simili) te suggereren.. Laatst genoemde met brede rondboogpoort met kwarthol beloop en sluitsteen onder puilijst; schamppalen. Erboven, op de bel-etage, rondboogvormige glasdeurDeur waarvan het grootste deel uit glas bestaat. in vlakke omlijsting met oren, gebogen waterlijstVooruitspringende rand in het gevelvlak die regenwater buiten gevel laat afdruppelen. op gestrekte uiteinden en rocaillesleutel, voorzien van een sierlijk smeedijzeren borstwering1. Verhoogd gedeelte van een vestingsmuur waarachter men veilig kan lopen; - 2. Muurtje of hekwerk (balkon, terras); - 3. Deel van een muur tussen vloer en onderzijde van een venster; - 4. Verhoging van de buitenmuren van een huis boven de zolderbalken waarop een muurplaat rust. en geflankeerd door gedrongen Ionische pilastersPlatte, weinig uitspringende muurpijler, vaak met basis en kapiteel.. RegistersVensterstrook in een topgevel. van getoogde venstersLicht- en/of luchtopening in een muur.; op benedenverdieping voorzien van tralies of luiken; rechthoekige venstersLicht- en/of luchtopening in een muur. op verdiepingen, beide in geriemde omlijstingen. HoofdgestelHoog horizontaal lijstwerk ter bekroning van een gevel. met gelede architraafHoofdbalk; het onderste, dragende deel van een klassiek hoofdgestel, meestal geleed door banden., friesHorizontale band om een muurvlak in te delen of aan de bovenzijde te begrenzen; al dan niet beschilderd of versierd (terracotta, sgrafitto, cementtegels…). en geprofileerde kroonlijstStelselmatig uitkragende geprofileerde lijst boven een muur of een ander belangrijk bouwdeel (entablement).; dakkapellen met frontonDriehoekige of segmentvormige bekroning van een gevel of muuropening..
Tuingevels. U-vormige opstand met respectievelijk drie, zes en oorspronkelijk zes traveeënVerticale geleding van een gevel, bepaald door afstand tussen twee opeenvolgende steunpunten (vb. muurdammen, zuilen, ...). Gedeeltelijk ontpleisterde baksteenbouw met zandstenen sokkel, kwartholle neggen, steigergaten en daklijst, wellicht wijzend op een oudere kern. Horizontale geleding door de geprofileerde puilijst. Uitgelengde poorttravee waarin rondboogvenster met sleutelSluitsteen van een opening; weerhoudt de gewelfstenen in een boog of gewelf. en imposten, voorzien van een smeedijzeren borstwering op schelpvormige consoleVoornamelijk voluut- of S-vormig kraagstuk, soms ook louter decoratief..
Zuidvleugel met rondboogpoorten, gewijzigd en verlengd met een gebogen erkerRechthoekig of veelhoekig uitbouwsel, als het ware op de gevel geplakt en daardoor deel uitmakend van de achterliggende ruimte; vaak over één of meer verdiepingen gestapeld. en twee traveeënVerticale geleding van een gevel, bepaald door afstand tussen twee opeenvolgende steunpunten (vb. muurdammen, zuilen, ...) in 1907-1908; arduinen pomp en fraaie lantaarn.
Ten noorden aanleunende, voormalige stallingen en koetshuis met anderhalve bouwlaag en zeven traveeënVerticale geleding van een gevel, bepaald door afstand tussen twee opeenvolgende steunpunten (vb. muurdammen, zuilen, ...) onder zadeldakDak met twee hellende dakvlakken.. Gedichte rondbogen in de eerste drie traveeën, geknikte centrale traveeVerticale geleding van een gevel, bepaald door afstand tussen twee opeenvolgende steunpunten (vb. muurdammen, zuilen, ...) met rondboogBoog waarvan de kromming een halve cirkel beschrijft. onder oculusKlein rond, ovaal of polygonaal venster., voorts rechthoekige venstersLicht- en/of luchtopening in een muur..
Interieur. Ruime trapzaal met eretrap met smeedijzeren leuning en stucwerkModelleerbare, snel hardende massa van gips, kalk en zand; in gepolijste vorm ter vervanging van marmer. in Lodewijk XV-stijl. Bel-etage met salons in enfilade en eetkamer, met lambriseringenWandbetimmering, meestal bestaande uit paneelwerk, aangebracht tegen een binnenmuur (vaak het onderste gedeelte ervan); later ook in marmer, stucwerk, …, plafonds en marmeren schouwmantels in Lodewijk XV-stijl, vermoedelijk deels oorspronkelijk uit de 18e eeuw, deels aanvullingen - mogelijk met van elders overgebrachte elementen - uit de 19e en 20e eeuw.
Buste op arduinen sokkel in de tuin.
Complex gebouw van het dubbelhuistype op U-vormige plattegrond, met twee bouwlagen onder mansardedakGebroken kap of Frans dak met met steile ondervlakken en licht hellende bovenvlakken.. Markante zandstenen voorgevel in Lodewijk XV-stijl met negen traveeën, in de friesHorizontale band om een muurvlak in te delen of aan de bovenzijde te begrenzen; al dan niet beschilderd of versierd (terracotta, sgrafitto, cementtegels…). gedateerd “mdcclxii” (1762). Horizontale gevelgeleding door sokkel, puilijst en hoofdgestel; verticale markering door geblokte hoekpilasters en de centrale toegangstravee in risalietRisaliet (Italiaans, van risalto: uitstekend deel), vooruitspringend volume van een gevel dat over de hele hoogte doorloopt en soms hoger is; naar gelang de positie worden er midden-, zij- en hoekrisalieten onderscheiden. met schijnvoegenImitatievoeg in metsel - of pleisterwerk, aangebracht om regelmatige verdeling te bewerkstelligen of bijvoorbeeld natuurstenen parement (simili) te suggereren.. Laatst genoemde met brede rondboogpoort met kwarthol beloop en sluitsteen onder puilijst; schamppalen. Erboven, op de bel-etage, rondboogvormige glasdeurDeur waarvan het grootste deel uit glas bestaat. in vlakke omlijsting met oren, gebogen waterlijstVooruitspringende rand in het gevelvlak die regenwater buiten gevel laat afdruppelen. op gestrekte uiteinden en rocaillesleutel, voorzien van een sierlijk smeedijzeren borstwering1. Verhoogd gedeelte van een vestingsmuur waarachter men veilig kan lopen; - 2. Muurtje of hekwerk (balkon, terras); - 3. Deel van een muur tussen vloer en onderzijde van een venster; - 4. Verhoging van de buitenmuren van een huis boven de zolderbalken waarop een muurplaat rust. en geflankeerd door gedrongen Ionische pilastersPlatte, weinig uitspringende muurpijler, vaak met basis en kapiteel.. RegistersVensterstrook in een topgevel. van getoogde venstersLicht- en/of luchtopening in een muur.; op benedenverdieping voorzien van tralies of luiken; rechthoekige venstersLicht- en/of luchtopening in een muur. op verdiepingen, beide in geriemde omlijstingen. HoofdgestelHoog horizontaal lijstwerk ter bekroning van een gevel. met gelede architraafHoofdbalk; het onderste, dragende deel van een klassiek hoofdgestel, meestal geleed door banden., friesHorizontale band om een muurvlak in te delen of aan de bovenzijde te begrenzen; al dan niet beschilderd of versierd (terracotta, sgrafitto, cementtegels…). en geprofileerde kroonlijstStelselmatig uitkragende geprofileerde lijst boven een muur of een ander belangrijk bouwdeel (entablement).; dakkapellen met frontonDriehoekige of segmentvormige bekroning van een gevel of muuropening..
Tuingevels. U-vormige opstand met respectievelijk drie, zes en oorspronkelijk zes traveeënVerticale geleding van een gevel, bepaald door afstand tussen twee opeenvolgende steunpunten (vb. muurdammen, zuilen, ...). Gedeeltelijk ontpleisterde baksteenbouw met zandstenen sokkel, kwartholle neggen, steigergaten en daklijst, wellicht wijzend op een oudere kern. Horizontale geleding door de geprofileerde puilijst. Uitgelengde poorttravee waarin rondboogvenster met sleutelSluitsteen van een opening; weerhoudt de gewelfstenen in een boog of gewelf. en imposten, voorzien van een smeedijzeren borstwering op schelpvormige consoleVoornamelijk voluut- of S-vormig kraagstuk, soms ook louter decoratief..
Zuidvleugel met rondboogpoorten, gewijzigd en verlengd met een gebogen erkerRechthoekig of veelhoekig uitbouwsel, als het ware op de gevel geplakt en daardoor deel uitmakend van de achterliggende ruimte; vaak over één of meer verdiepingen gestapeld. en twee traveeënVerticale geleding van een gevel, bepaald door afstand tussen twee opeenvolgende steunpunten (vb. muurdammen, zuilen, ...) in 1907-1908; arduinen pomp en fraaie lantaarn.
Ten noorden aanleunende, voormalige stallingen en koetshuis met anderhalve bouwlaag en zeven traveeënVerticale geleding van een gevel, bepaald door afstand tussen twee opeenvolgende steunpunten (vb. muurdammen, zuilen, ...) onder zadeldakDak met twee hellende dakvlakken.. Gedichte rondbogen in de eerste drie traveeën, geknikte centrale traveeVerticale geleding van een gevel, bepaald door afstand tussen twee opeenvolgende steunpunten (vb. muurdammen, zuilen, ...) met rondboogBoog waarvan de kromming een halve cirkel beschrijft. onder oculusKlein rond, ovaal of polygonaal venster., voorts rechthoekige venstersLicht- en/of luchtopening in een muur..
Interieur. Ruime trapzaal met eretrap met smeedijzeren leuning en stucwerkModelleerbare, snel hardende massa van gips, kalk en zand; in gepolijste vorm ter vervanging van marmer. in Lodewijk XV-stijl. Bel-etage met salons in enfilade en eetkamer, met lambriseringenWandbetimmering, meestal bestaande uit paneelwerk, aangebracht tegen een binnenmuur (vaak het onderste gedeelte ervan); later ook in marmer, stucwerk, …, plafonds en marmeren schouwmantels in Lodewijk XV-stijl, vermoedelijk deels oorspronkelijk uit de 18e eeuw, deels aanvullingen - mogelijk met van elders overgebrachte elementen - uit de 19e en 20e eeuw.
Buste op arduinen sokkel in de tuin.
Bronnen
Archieven
SAB/OW 308 (1907-1908).
