Voormalige Protestants-Evangelische Silo Kerk, thans Centre évangélique Pain de Vie

Voormalige Protestants-Evangelische Silo Kerk, thans Centre Evangélique Pain De Vie. Geheel bestaande uit een tempel, klaslokalen en een drukkerij, opgetrokken in eclectischeVeel voorkomende stijl (ca. 1850-1914) die inspiratie put uit verschillende architectuurstijlen uit het verleden. Komt door de combinatie van enerzijds verschillende stijlelementen en anderzijds nieuwe technieken en materialen tot een unieke eigentijdse creatie. en neoclassicistischeArchitectuurstroming (vanaf eind 18e eeuw tot ca. 1914) met voorliefde voor orde en symmetrie, gekenmerkt door bepleisterde en wit beschilderde lijstgevels die het stadsbeeld uniformiseren. Verhoudingen en vormentaal van deze stroming evolueren met de tijd. stijl tussen 1888 en 1895, gedeeltelijk door architect O.Geerling.

Geschiedenis
Vertrekkend van een voorlopige houten “barak” uit 1885, inspringend t.o.v. de rooilijn, werd het geheel gebouwd op verzoek van dominee Nicolaas de Jonge. Die leidde in 1875 in de hoofdstad een school voor de opleiding van Evangelisten voordat hij de Nederlandstalige vereniging Silo oprichtte, die aan het hoofd kwam te staan van acht gemeenten, twee scholen, een kliniek en een drukkerij.
In 1888 werd achter de barak de evangelische drukkerij gebouwd: een werkplaats van één bouwlaag en vier traveeënVerticale geleding van een gevel, bepaald door afstand tussen twee opeenvolgende steunpunten (vb. muurdammen, zuilen, ...) onder asymmetrisch zadeldakDak met twee hellende dakvlakken.. In 1892 vroeg de dominee toestemming om de barak te vervangen door twee gebouwen, naar de plannen van architect O.Geerling. Het breedste gebouw, dat rechts was gepland maar links werd uitgevoerd, diende als toegangsvolume voor de conferentiezaal of tempel. Het tweede gebouw huisvestte de school. In 1895 bouwde dezelfde tandem nog een dubbel huis aan de achterzijde van het perceel, op nr.67 van de Groendreef, met een gang naar de drukkerij. De vereniging Silo vergrootte dit huis in 1925-1926. Ten laatste in 1946 nam de vereniging het al bestaande gebouw op nr.68 van de Groendreef in.

Beschrijving
Gevels
Op nr.324, huis in eclectischeVeel voorkomende stijl (ca. 1850-1914) die inspiratie put uit verschillende architectuurstijlen uit het verleden. Komt door de combinatie van enerzijds verschillende stijlelementen en anderzijds nieuwe technieken en materialen tot een unieke eigentijdse creatie. stijl in roodgeschilderde bakstenen. Drie traveeënVerticale geleding van een gevel, bepaald door afstand tussen twee opeenvolgende steunpunten (vb. muurdammen, zuilen, ...) en twee bouwlagen bekroond door een boogfriesReeks van kleine (decoratieve) bogen, vaak steunend op kraagstenen. onder een houten kroonlijstStelselmatig uitkragende geprofileerde lijst boven een muur of een ander belangrijk bouwdeel (entablement)., alles overdekt door een platform. Centrale toegang en venstersLicht- en/of luchtopening in een muur. onder stenen lateiBalkvormig element van hout, steen, beton of metaal dat een muuropening overspant en bovenliggend metselwerk steunt. en ontlastingsboogBoog boven een venster- of deuropening die druk van het muurwerk op de stijlen afwentelt en zo het linteel ontlast. met diamantkoppenPiramidaal ornament (3 of 4 zijden), onder andere gebruikt in banden en friezen. rond een inspringend timpaanMonumentaal driehoekig of segmentvormig boogveld, meestal besloten in een fronton; vaak rijkelijk versierd.. Toegang met stenen omlijsting en een inspringende deur, in 1933 vernieuwd met neoromaanseArchitectuurrichting (ca. 1850) die zich beroept op voorbeelden uit de romaanse bouwkunst (10e-12e eeuw) . hengselsSmeedijzeren beslag waarmee deuren, ramen of luiken worden opgehangen.. Op het timpaanMonumentaal driehoekig of segmentvormig boogveld, meestal besloten in een fronton; vaak rijkelijk versierd. van de toegang, cartoucheOmlijsting van een uitspringend vlak in de vorm van ingesneden en omkrullend papier of leer; vaak met opschrift of intern versierd. in neorenaissancestijl met het gegraveerde woord “SILO”; op het timpaanMonumentaal driehoekig of segmentvormig boogveld, meestal besloten in een fronton; vaak rijkelijk versierd. van de venstersLicht- en/of luchtopening in een muur., diverse bakstenen decors. Onderdorpels en lateienBalkvormig element van hout, steen, beton of metaal dat een muuropening overspant en bovenliggend metselwerk steunt. op de verdieping verbonden door een stenen band. Ankers met krulmotief op de benedenverdieping en met het jaartal 1892 op de verdieping. Geschilderd opschrift in deze bouwlaag: “PROTESTANTS EVANGELISCHE / SILO KERK”. Raamwerk vervangen.
Achteraan, rechthoekige tempel onder schilddakDak met twee driehoekige dakvlakken aan de smalle zijde en twee trapeziumvormige aan de lange zijde. en een rechthoekig daklicht, met raamwerkVast of bewegend houten of metalen omlijsting van een ruit binnen een kozijn. met ijzeren roedeverdelingDunne houten of metalen staaf in een kozijn waarin glasruiten worden bevestigd..

Op nr.326, gevel die bij het aanpalende huis past. Drie bouwlagen, opengewerktOpengewerkt, voorzien van een stelsel van kleine, decoratieve openingen. met een drielichtGroep van drie smalle vensters binnen dezelfde omlijsting, onderling gescheiden door deelzuiltjes of stijlen/monelen; centraal venster soms hoger dan beide andere. van muuropeningen met doorlopende  stenen onderdorpels en lateienBalkvormig element van hout, steen, beton of metaal dat een muuropening overspant en bovenliggend metselwerk steunt.. Houten kroonlijstStelselmatig uitkragende geprofileerde lijst boven een muur of een ander belangrijk bouwdeel (entablement). en zadeldakDak met twee hellende dakvlakken. van pannen. Deur in harmonie met deze op nr.324. RaamwerkVast of bewegend houten of metalen omlijsting van een ruit binnen een kozijn. vervangen. Op de borstweringen1. Verhoogd gedeelte van een vestingsmuur waarachter men veilig kan lopen; - 2. Muurtje of hekwerk (balkon, terras); - 3. Deel van een muur tussen vloer en onderzijde van een venster; - 4. Verhoging van de buitenmuren van een huis boven de zolderbalken waarop een muurplaat rust. van de eerste verdieping verdwenen opschrift “SILO SCHOOL”.

Interieur
Het toegangsvolume van de tempel bevat een portaal1. In muur uitgespaarde ruimte voor een deur of toegang; - 2. Meer gesloten, voor of achter een gebouw geplaatste beschutting (voorbouw, vestibule)., een vestibule, een trappenhuisGedeelte van een gebouw waarin de trappen zijn ondergebracht. met gevarieerde betegeling, en het kantoor van de dominee op de verdieping. De tempel is een grote zaal onder een U-vormige galerijOverdekte gang, aan één of beide zijden geritmeerd door zuilen, kolommen of pijlers, bogengang genoemd indien geritmeerd door arcaden. op bakstenen welfsels en metalen balken waarop gietijzerenHard, bros en niet smeedbaar ijzer; gegoten in herbruikbare mallen; meestal gebruikt voor de borstwering van balkons. zuiltjes met kapiteelKopstuk van een zuil, pijler of pilaster; algemeen om de gedragen last op een smaller draagvlak over te brengen. en gebeeldhouwde stenen consolesVoornamelijk voluut- of S-vormig kraagstuk, soms ook louter decoratief. rusten. De houten banken zijn oorspronkelijk.
In het gebouw rechts bevindt zich op elke verdieping een lang klaslokaal.