Typologie(ën)

herenhuis
woning met kunstenaarsatelier

Ontwerper(s)

Fernand DUBOISbeeldhouwer

Victor HORTAarchitect1901

Statut juridique

Beschermd sinds 20 juli 1972

Stijlen

Art nouveau

Inventaris(sen)

  • Actualisatie van de Urgentie-Inventaris (Sint-Lukasarchief - 1993-1994)
  • Inventaris van engineering erfgoed (2011)
  • Urgentie-inventaris van het bouwkundig erfgoed van de Brusselse agglomeratie (Sint-Lukasarchief 1979)

Dit (deze) goed(eren) bezit(ten) de volgende waarde(n)

  • Artistiek
  • Esthetisch
  • Historisch
  • Wetenschappelijk
  • Technisch
  • Stedenbouwkundig

Onderzoek en redactie

2014-2016

id

Urban : 36705
lees meer

Beschrijving

Opmerkelijk herenhuis in art-nouveaustijl, n.o.v. architect Victor Horta, 1901.

Maakt deel uit van een opmerkelijke huizenrij, van nr.58 tot nr.94.

De symbolistische beeldhouwer, graveur en penningsnijder Fernand Dubois (1861-1939) was een leerling van Charles Van der Stappen, met wie hij onder meer samenwerkte aan de decoratie van het salon van Huis Tassel (V. Horta, 1893; zie Paul Emile Jansonstraat nr.6).

Opstand met uitgesproken asymmetrische compositieTypische gevelopstand bestaande uit twee ongelijke traveeën; in Brussel komt dit geveltype vaak voor met drie bouwlagen volgens verkleinende ordonnantie; de hoofdtravee is meestal breder, rijker uitgewerkt en wordt verder benadrukt door licht vooruit te springen en/of door één of meer balkons; de kelders zijn meestal hoog, wat zich vertaalt in een hoge onderbouw; het grondplan bestaat over het algemeen uit een aaneenschakeling van kamers.; drie traveeënVerticale geleding van een gevel, bepaald door afstand tussen twee opeenvolgende steunpunten (vb. muurdammen, zuilen, ...) van ongelijke breedte met verspringende bouwlagen, de centrale toegangstraveeTravee waarin de toegang is ondergebracht. smaller. Muuropeningen in verschillende vormen en grootten, de meeste onder korfboogBoog samengesteld uit een aantal ineenvloeiende cirkelbogen die samen nagenoeg een liggende ellips vormen.. Gevel bekleed met hardsteen en steen van Euville en Savonnières.

Brugmannlaan 80, opstand, GAV/DS 1846 (1901).

Op de benedenverdieping, korfboogvormige toegangsdeur met drievoudige, lichtjes spitsboogvormige boogrugBuitenwelfvlak; buitenste kromming van een boog; wanneer deze boog getrapt is, spreekt men van een hanenkam.; met plantenmotieven versierde handgreep van de deur en bel ontworpen door F. Dubois (toegang tot het woongedeelte). Aan de rechterkant, inrijpoort links geflankeerd door twee smalle getraliede venstersLicht- en/of luchtopening in een muur., boven twee keldervensters (toegang tot het atelier).

Op de eerste verdieping, op de linkerzijtravee, glasdeurDeur waarvan het grootste deel uit glas bestaat. achter een elegant balkon met een ijzeren borstwering1. Verhoogd gedeelte van een vestingsmuur waarachter men veilig kan lopen; - 2. Muurtje of hekwerk (balkon, terras); - 3. Deel van een muur tussen vloer en onderzijde van een venster; - 4. Verhoging van de buitenmuren van een huis boven de zolderbalken waarop een muurplaat rust. tussen stenen wangenStenen zijkanten van schouwmantel, balkonborstwering, of andere.; op de rechterzijtravee, immense muuropening die oorspronkelijk het beeldhouwatelier verlichtte dat het volledige rechterdeel van het huis innam.

Op de tweede verdieping van de zijtraveeën, venstersLicht- en/of luchtopening in een muur. met een of meer gietijzeren zuiltjes en smeedijzeren borstweringen1. Verhoogd gedeelte van een vestingsmuur waarachter men veilig kan lopen; - 2. Muurtje of hekwerk (balkon, terras); - 3. Deel van een muur tussen vloer en onderzijde van een venster; - 4. Verhoging van de buitenmuren van een huis boven de zolderbalken waarop een muurplaat rust. met art-nouveaumotief. In het midden, twee gekoppeldeTwee of meerdere identieke bouwelementen (vensters, zuilen, pilasters) die tot een groter (symmetrisch) geheel zijn samengevoegd. muuropeningen met stenen moneelStenen vensterstijl.: de ene met naar buiten gedraaide klimmende bogenConstructie waarvan de beschrijvende lijnen delen van cirkels of gebogen lijnen zijn en waarin alle drukkrachten optreden. (vlinder), de andere met naar binnen gedraaide klimmende bogenConstructie waarvan de beschrijvende lijnen delen van cirkels of gebogen lijnen zijn en waarin alle drukkrachten optreden..

Borstweringen versierd met een siermotief in de vorm van linten. Schrijnwerk bewaard.

Interieur. Sober gebouw met een functioneel programma dat een gezinshuis en een kunstenaarsatelier combineert. Uitgevoerd volgens de wensen van de opdrachtgever, die een eenvoudig leven leidde en slechts over beperkte financiële middelen beschikte.

Oorspronkelijk plan vertrekkend vanuit het atelier, de centrale ruimte van het interieur. Het atelier nam het volledige rechterdeel van het gebouw in en beschikte over een eigen ingang die leidde naar een wachtzaal voor de klanten van F. Dubois. De wachtzaal liep achteraan door in een tekenatelier boven een andere ruimte bedoeld als naairuimte. De eerste verdieping was open om de nodige hoogte te geven aan het moulageatelier tussen de tussenverdiepingLage verdieping tussen twee bouwlagen; vaak boven commerciële benedenverdieping gelegen. en het beeldhouwatelier erboven (op de gevel verlicht door de grote beglaasde muuropening).

Het privégedeelte geeft toegang tot de woning, die het volledige linkerdeel van het gebouw inneemt: keuken en achterkeuken, eetkamer en salon op de benedenverdieping; speelzaal en familiesalon op de eerste verdieping; de volledige tweede verdieping wordt ingenomen door de slaapkamers en badkamers.

Brugmannlaan 80, binnendeur, © KIK-IRPA, Brussels (Belgium), negatief M103031.

Hoewel beide functies van elkaar gescheiden waren, bleven ze, volgens de wens van F. Dubois, nauw met elkaar verbonden, onder meer dankzij een trappenhuis met twee trappen dat overvloedig werd verlicht door een reeks venstersLicht- en/of luchtopening in een muur. boven de privédeur.

Brugmannlaan 80, <a href='/nl/glossary/248' class='info'>trappenhuis<span>Gedeelte van een gebouw waarin de trappen zijn ondergebracht.</span></a>, © KIK-IRPA, Brussels (Belgium), negatief M103024.

Wijzigingen van het interieur uitgevoerd in 1961 door architect Jean Delhaye, die het huis had gekocht. Aanpassingen voornamelijk in het “atelier”-gedeelte: in de kelderverdieping, installatie van een stookruimte, sanitaire voorzieningen, keukens en een achterkeuken; op de benedenverdieping, bouw van een garage in de toegang, toevoeging van sanitaire voorzieningen en van een keuken in de vroegere naairuimte; toevoeging van verlaagde plafonds op de eerste verdieping; wijzigingen aan de trappen, enz.

Beschermd 20.07.1972

Bronnen

Archieven
GAV/DS 1846, 17981 (1961), 18589 (1964).

Publicaties en studies
HOPPENBROUWERS, A., VANDENBREEDEN, J., BRUGGEMANS, J., Victor Horta. Architectonographie. Brussel, 1975, p. 133.
BORSI, F., PORTOGHESI, P., Victor Horta, Brussel, 1996, pp. 28-29, 382, 264-269.
Goslar, M., Victor Horta 1861-1947. Leven-Werk-Art nouveau, Brussel, 2012, pp. 305-309.