Sint-Teresia van Avilakerk

Kerk in neoromaanse stijl, n.o.v. architect-aannemer J. Coomans, ontworpen in 1928 en gebouwd in 1931-1932.

Geschiedenis

De kerk werd gebouwd om de aanzienlijke bevolkingstoename in de Sint-Theresia en Aleyadis parochie op te vangen waarvan de kerk in 1905 in de Daillylaan was gebouwd. In 1943 werd deze parochie in twee gesplitst, met enerzijds de kerk aan de Daillylaan toegewijd aan de heilige Aleydis van Schaarbeek, die in 1952 werd heropgebouwd (zie Daillylaan nr. 136-142), en anderzijds de kerk aan de Rogierlaan, toegewijd aan de heilige Theresia van Avila.

Plan

Hallenkerk met drie beuken onder zadeldakDak met twee hellende dakvlakken.. Twee vierkante torens aan de voorgevel, een schip van drie traveeënVerticale geleding van een gevel, bepaald door afstand tussen twee opeenvolgende steunpunten (vb. muurdammen, zuilen, ...), een transept met halfronde apsissen, en een koor met een halfronde afsluiting. Het koor wordt geflankeerd door twee eveneens halfronde kapellen en door een rechthoekige sacristie rechts. WenteltrapTrap die rond een centrale, verticale as of opening spiraalvormig omhoog loopt. aan de buitenkant tegen de linker apsis van het transept.

Buitenkant

Bakstenen gevel in gele, groene en oranje tinten met hardstenen elementen, gescandeerd door bepleisterdeMuur of plafond bedekt met een laag mortel op basis van een mengsel van kalk, gips of cement en zand, met of zonder andere fijne toeslagmaterialen. pilastersPlatte, weinig uitspringende muurpijler, vaak met basis en kapiteel. en steunberen. Rondbogige muuropeningen, sommige onder archivoltGeprofileerde of versierde omlijsting van een boog.. Deuren en raamwerkVast of bewegend houten of metalen omlijsting van een ruit binnen een kozijn. met glas-in-loodramen bewaard.
Hoofdgevel van twee bouwlagen onder topgevelHoogste deel van een gevel, vaak driehoekig en/of getrapt., met drie portieken1. Open galerij of zuilengang waarvan het dak op zuilen of arcades rust; - 2. Classicistische ruimte vóór een toegangsdeur die terugspringt of niet gelijk is met de voorgevel; - 3. Samenstel van twee zuilen onder architraaf die overgang tussen twee ruimtes accentueert. tussen stijlen met ingewerkte zuiltjes. Vierledig hoog vensterLicht- en/of luchtopening in een muur. gevat in een grote arcadeEén of meerdere bogen, steunend op zuilen of pijlers; kan ook blind zijn.. Bouwlagen beklemtoond door een balustradeHekwerk van spijlen of balusters., in de tweede op boogfriesReeks van kleine (decoratieve) bogen, vaak steunend op kraagstenen. en centraal onderbroken door een vierkant bas-reliëf met Christus in mandorla tussen zijn evangelisten. TopgevelHoogste deel van een gevel, vaak driehoekig en/of getrapt. met drie arcadesEén of meerdere bogen, steunend op zuilen of pijlers; kan ook blind zijn. met venstersLicht- en/of luchtopening in een muur. en twee oculiKlein rond, ovaal of polygonaal venster.; stenen kruisvormig topstuk met het monogram van Jezus, “IHS”.


Torens van vier bouwlagen, aan elke zijde met twee kleine gekoppeldeTwee of meerdere identieke bouwelementen (vensters, zuilen, pilasters) die tot een groter (symmetrisch) geheel zijn samengevoegd. venstersLicht- en/of luchtopening in een muur. in de eerste bouwlaag, een rozetvenster in de tweede en drievoudige arcadesEén of meerdere bogen, steunend op zuilen of pijlers; kan ook blind zijn. in de hogere bouwlagen, de eerste blindZonder opening; blind venster, schijnopening. met smalle venstersLicht- en/of luchtopening in een muur., de tweede met galmborden. Tentdaken bekroond door een metalen kruis, links met een windhaan.
Zijgevels met oculiKlein rond, ovaal of polygonaal venster. onder hoge venstersLicht- en/of luchtopening in een muur. met dezelfde compositie als vooraan.
Apsissen van het transept en het koor voorzien van smalle venstersLicht- en/of luchtopening in een muur., die van het transept ook boven een registerVensterstrook in een topgevel. van oculiKlein rond, ovaal of polygonaal venster..

Interieur

Bepleisterd interieur geritmeerd door rondbogige arcadesEén of meerdere bogen, steunend op zuilen of pijlers; kan ook blind zijn. met zuilen gevormd door pilastersPlatte, weinig uitspringende muurpijler, vaak met basis en kapiteel.. Muren met een friesHorizontale band om een muurvlak in te delen of aan de bovenzijde te begrenzen; al dan niet beschilderd of versierd (terracotta, sgrafitto, cementtegels…). van claustra's, doorlopend  op de stenen borstwering1. Verhoogd gedeelte van een vestingsmuur waarachter men veilig kan lopen; - 2. Muurtje of hekwerk (balkon, terras); - 3. Deel van een muur tussen vloer en onderzijde van een venster; - 4. Verhoging van de buitenmuren van een huis boven de zolderbalken waarop een muurplaat rust. van de tribunes. Lage lambriseringWandbetimmering, meestal bestaande uit paneelwerk, aangebracht tegen een binnenmuur (vaak het onderste gedeelte ervan); later ook in marmer, stucwerk, … in rood marmer met een plint in zwart marmer. Meubilair met invloed van art decoTendens tot de geometrisering van vormen en architecturale ornamenten die zich uitdrukt in het materiaal- en kleurgebruik.. Vloer met zwarte en witte marmertegels.


Boven de vestibule, trappenhuisGedeelte van een gebouw waarin de trappen zijn ondergebracht. en doopkapel, tribune centraal overdekt door een tongewelf. Doopkapel met smeedijzeren traliewerk bevestigd aan twee stenen zuilen en versierd met glas-in-loodramen met het doopsel van Christus en van een pasgeborene.
Beuken onder gewelfzwikken. Muren van de zijbeuken voorzien van drieledige arcadesEén of meerdere bogen, steunend op zuilen of pijlers; kan ook blind zijn. met daarin de oculusvensters en op de eerste traveeVerticale geleding van een gevel, bepaald door afstand tussen twee opeenvolgende steunpunten (vb. muurdammen, zuilen, ...) de staties van de Kruisweg in bas-reliëf. Op de tweede en derde traveeVerticale geleding van een gevel, bepaald door afstand tussen twee opeenvolgende steunpunten (vb. muurdammen, zuilen, ...), trapezoïdale stenen biechtstoelen afgewerkt met eikenhout. Preekstoel in zwart marmer van Mazy en marmer van de Boulonnais.
Linker apsis van het transept met tribune op drie arcadesEén of meerdere bogen, steunend op zuilen of pijlers; kan ook blind zijn. met stenen zuilen. Op de verdieping, glas-in-loodraam gesigneerd “J. Huet”, met een voorstelling van de heilige Hendrik. In de rechter apsis, venstersLicht- en/of luchtopening in een muur. versierd met figuratieve glas-in-loodramen: in de oculiKlein rond, ovaal of polygonaal venster., glas-in-loodramen met de symbolen van de evangelisten (glas-in-loodraam van Mattheus verdwenen) en de duif van de Heilige Geest; in de hoge venstersLicht- en/of luchtopening in een muur., glas-in-loodramen met de heiligen die hetzelfde patroniem hebben als dat van hun schenkers. In de zijkappellen, altaar in groen marmer.
Koor bekleed met hetzelfde marmer als dat van de preekstoel. Erboven, arcadeEén of meerdere bogen, steunend op zuilen of pijlers; kan ook blind zijn. met zuilen die nissen voor de venstersLicht- en/of luchtopening in een muur. vormen. De venstersLicht- en/of luchtopening in een muur. zijn versierd met glas-in-loodramen die de verschijning van Christus aan de Apostelen voorstellen, ontworpen ca. 1931 naar Charles Crespin. Altaar in geel marmer op estrade van zwart marmer. Erachter, de eerste steen van het gebouw, gedateerd “MCMXXXI”, ingewerkt in de onderkant van de koorafsluiting. Houten doopvonten ontworpen door Cyr. De Martelaere.
In 1946, inrichting van de souterrainsHoge kelder of half verzonken verdieping. (n.o.v. architect François Guyot): conferentiezaal, bibliotheek, kantoren, enz.