Typologie(ën)

opbrengsthuis
gelijkvloers met handelszaak

Ontwerper(s)

Maurice DECHAMPSarchitect1910

Julien LINETingenieur1910

Stijlen

Art nouveau

Inventaris(sen)

  • Actualisatie van de Urgentie-Inventaris (Sint-Lukasarchief - 1993-1994)
  • Actualisatie van het inventarisatieproject van het Bouwkundig Erfgoed (DMS-DML - 1995-1998)
  • Het monumentale erfgoed van België. Schaarbeek (Apeb - 2010-2015)

Dit (deze) goed(eren) bezit(ten) de volgende waarde(n)

  • Artistiek
  • Esthetisch
  • Historisch
  • Landschappelijk
  • Stedenbouwkundig

Onderzoek en redactie

2010-2012

id

Urban : 20348
lees meer

Beschrijving

Op de hoek van de Rogierlaan en het Weldoenersplein, twee verwante monumentale opbrengsthuizen met handelspand op de benedenverdieping, ontworpen in 1910 i.o.v. ingenieur Julien Linet naar de plannen van architect M. Dechamps volgens het Bulletin communal de Schaerbeek. Nr. 32 kreeg een “speciale vermelding” in de gevelwedstrijd die de gemeente in 1913 organiseerde.

Gevels in geelgekleurde baksteen met elementen in witsteen en similiBepleistering ter imitatie van natuursteen.. Vijf bouwlagen, de tweede als tussenverdiepingLage verdieping tussen twee bouwlagen; vaak boven commerciële benedenverdieping gelegen.. Nr. 1 heeft twee ongelijke traveeënVerticale geleding van een gevel, bepaald door afstand tussen twee opeenvolgende steunpunten (vb. muurdammen, zuilen, ...) aan het plein, met in de smalle eerste traveeVerticale geleding van een gevel, bepaald door afstand tussen twee opeenvolgende steunpunten (vb. muurdammen, zuilen, ...) de toegang tot de verdiepingen, en één traveeVerticale geleding van een gevel, bepaald door afstand tussen twee opeenvolgende steunpunten (vb. muurdammen, zuilen, ...) aan de laan. Op de verdiepingen is de hoek behandeld als een hoektoren met één extra bouwlaag, vroeger bekroond met een koepelBolvormig gewelf op cirkelvormige, elliptische, vierkante of veelhoekige basis.. Nr. 32 vertoont dezelfde compositie, maar omgekeerd. Benedenverdieping met twee vitrines onder rolluikkast tussen consolesVoornamelijk voluut- of S-vormig kraagstuk, soms ook louter decoratief. aan weerszijden van twee winkeldeuren, met archivoltGeprofileerde of versierde omlijsting van een boog., op nr. 1-1a onder entablementHoofdgestel of onderdeel ervan (vb. kroonlijst) als bekroning van muuropening; entablement vaak op consoles.. GekoppeldeTwee of meerdere identieke bouwelementen (vensters, zuilen, pilasters) die tot een groter (symmetrisch) geheel zijn samengevoegd. venstersLicht- en/of luchtopening in een muur. op de tussenverdiepingLage verdieping tussen twee bouwlagen; vaak boven commerciële benedenverdieping gelegen. en de laatste verdieping. Op de middelste verdiepingen en op de gestapelde erkerRechthoekig of veelhoekig uitbouwsel, als het ware op de gevel geplakt en daardoor deel uitmakend van de achterliggende ruimte; vaak over één of meer verdiepingen gestapeld., venstersLicht- en/of luchtopening in een muur. met twee gietijzerenHard, bros en niet smeedbaar ijzer; gegoten in herbruikbare mallen; meestal gebruikt voor de borstwering van balkons. deelzuiltjes op de hoofdtraveeënBredere en rijker uitgewerkte travee, meestal van een huis met asymmetrische compositie; vaak in risaliet en onder bekronende topgevel.. Balkon met postamenten1. Rechthoekig voetstuk van een standbeeld; - 2. Balkvormige stenen bekroning; - 3. Stenen zijstukken van een balkonborstwering. en traliewerk aan elke straatkant; borstweringen1. Verhoogd gedeelte van een vestingsmuur waarachter men veilig kan lopen; - 2. Muurtje of hekwerk (balkon, terras); - 3. Deel van een muur tussen vloer en onderzijde van een venster; - 4. Verhoging van de buitenmuren van een huis boven de zolderbalken waarop een muurplaat rust. op de gestapelde erkerRechthoekig of veelhoekig uitbouwsel, als het ware op de gevel geplakt en daardoor deel uitmakend van de achterliggende ruimte; vaak over één of meer verdiepingen gestapeld.; smeedijzeren traliewerk. Geprofileerde kroonlijstStelselmatig uitkragende geprofileerde lijst boven een muur of een ander belangrijk bouwdeel (entablement). met klossenKraagstuk van een kroonlijst met verfijnd uitgesneden en/of gefreesd hangend element of drop..

Weldoenersplein 1-1a, <a href='/nl/glossary/221' class='info'>sgraffito<span>Sgraffito (Italiaans, van sgraffiare: krabben), decoratieve muurtechniek waarbij men een donkere pleisterlaag (doorgaans zwart, roetbruin of grijs) met een lichtgekleurde pleisterlaag bedekt; door de bovenste, nog niet verharde, laag weg te nemen volgens een vooraf bepaald grafisch ontwerp ontstaat een verdiepte tekening; de lichtgekleurde pleisterlaag kan bovendien gekleurd worden ‘al fresco’ (op de verse pleister) of ‘al secco’ (op de droge pleister).</span></a> op een <a href='/nl/glossary/39' class='info'>borstwering<span>1. Verhoogd gedeelte van een vestingsmuur waarachter men veilig kan lopen; - 2. Muurtje of hekwerk (balkon, terras); - 3. Deel van een muur tussen vloer en onderzijde van een venster; - 4. Verhoging van de buitenmuren van een huis boven de zolderbalken waarop een muurplaat rust.</span></a> op de tweede verdieping, pleingevel (foto 2011).

Op nr. 1-1a, meer bewerkte gevel. Bloemendecor op deurzwikken. Rondbogige muuropeningen onder archivoltGeprofileerde of versierde omlijsting van een boog. op de tussenverdiepingLage verdieping tussen twee bouwlagen; vaak boven commerciële benedenverdieping gelegen. en in de laatste bouwlaag. Borstweringen1. Verhoogd gedeelte van een vestingsmuur waarachter men veilig kan lopen; - 2. Muurtje of hekwerk (balkon, terras); - 3. Deel van een muur tussen vloer en onderzijde van een venster; - 4. Verhoging van de buitenmuren van een huis boven de zolderbalken waarop een muurplaat rust. op de verdiepingen en friesHorizontale band om een muurvlak in te delen of aan de bovenzijde te begrenzen; al dan niet beschilderd of versierd (terracotta, sgrafitto, cementtegels…). op het hoofdgestelHoog horizontaal lijstwerk ter bekroning van een gevel. versierd met sgraffiti in gele tinten in de stijl van Paul Cauchie, met vrouwenbustes en gestileerde planten. Bewaard raamwerkVast of bewegend houten of metalen omlijsting van een ruit binnen een kozijn. met roedeverdeling in bovenlichtBovenste gedeelte van een raam- of deurkozijn, gescheiden door een dwarsregel; soms voorzien van glas-in-lood en/of roeden.. Bewaarde deuren, met uitzondering van een van de twee winkeldeuren.

Op nr. 32, dambordfries op het hoofdgestelHoog horizontaal lijstwerk ter bekroning van een gevel.. SchrijnwerkVerzameling van al het (niet-constructief) houten materiaal zoals deuren, vensterkozijnen, erkeronderdelen, kroonlijst, …; bij uitbreiding ook materiaal in aluminium, PVC, ...  vervangen.

Bronnen

Archieven
GAS/DS 1-1a: 22-1, 233-223; 32: 22-32.
GAS/Bulletin communal de Schaerbeek, 1913, pp. 522-523.
ASB/FI, prentkaarten.