Eigen huis van architect Paul Hamesse

Op hoek met Antoine Bréartstraat, voormalige woning en kantoren van arch. Paul Hamesse, 1909.

Hij werkt er samen met zijn twee broers, Georges en Léon, zoals blijkt uit een bronzen naamplaat, rechts van deur: ‘Paul Hamesse / & frères / architectes'. Gebouw is sterk beïnvloed door Wiener SecessionVan 1897 tot ca. 1914, Oostenrijkse strekking binnen de geometrische art nouveau. en kondigt art decoTendens tot de geometrisering van vormen en architecturale ornamenten die zich uitdrukt in het materiaal- en kleurgebruik. aan.

Drie bouwlagen en één traveeVerticale geleding van een gevel, bepaald door afstand tussen twee opeenvolgende steunpunten (vb. muurdammen, zuilen, ...) aan Jef Lambeauxlaan, een hoektraveeTravee op de hoek (meestal 45°) van een gebouw. en twee traveeënVerticale geleding van een gevel, bepaald door afstand tussen twee opeenvolgende steunpunten (vb. muurdammen, zuilen, ...) gevolgd door twee traveeënVerticale geleding van een gevel, bepaald door afstand tussen twee opeenvolgende steunpunten (vb. muurdammen, zuilen, ...) van één bouwlaag aan Antoine Bréartstraat. Gevel in witsteen en simili-natuursteen, op zandstenen onderbouwHoge sokkel, reikend tot ongeveer het midden van de toegang; meestal in hardsteen. in bossageIn oorsprong een gevelbehandeling waarbij ruwgehakte, rechthoekige blokken natuursteen uit de loodlijn steken en de gevel op die manier een fors, rustiek (rustica) karakter verleent; later op gevel vormelijk geïmiteerd door middel van uitspringend al dan niet bepleisterde bakstenen blokken of banden (doorlopende schijnvoegen). en hardstenen plint.

Aan de Jef Lambeauxlaan monumentale traveeënVerticale geleding van een gevel, bepaald door afstand tussen twee opeenvolgende steunpunten (vb. muurdammen, zuilen, ...) met rondboogvormige muuropeningen. Centrale deur met opengewerkt paneel in smeedijzerTaai, ‘kneedbaar’ ijzer dat ambachtelijk wordt ‘gesmeed’ (gehamerd bij hoge temperatuur) tot decoratieve bouwonderdelen als tuinhekken, borstweringen…, gevat tussen halfzuilenZuil die met het muurwerk verbonden is, maar slechts over de halve dikte uitspringt. en bekroond door gebogen kroonlijstStelselmatig uitkragende geprofileerde lijst boven een muur of een ander belangrijk bouwdeel (entablement). op modillonsRechthoekig kraagstuk, ter versiering van een kroonlijst.. Aan weerszijden, twee kleine langwerpige muuropeningen. Op de bovenverdieping brede, deels inspringende muurdamParement tussen twee muuropeningen (vensters of deuren) in dezelfde bouwlaag. geflankeerd door hoge en smalle venstersLicht- en/of luchtopening in een muur., verbonden door boogfriesReeks van kleine (decoratieve) bogen, vaak steunend op kraagstenen. en centraal grote liseenDecoratieve, uitspringende, verticale geleding, vaak met andere liseen verbonden door boog(fries). met cartoucheOmlijsting van een uitspringend vlak in de vorm van ingesneden en omkrullend papier of leer; vaak met opschrift of intern versierd. en jaartal ‘MCMX'. Links houten dakkapelUit het dakvlak opgaand venster; meestal in hout en vaak onder spitse kap. onder gewelfde kroonlijstStelselmatig uitkragende geprofileerde lijst boven een muur of een ander belangrijk bouwdeel (entablement)..

Hoektravee op benedenverdieping, haakse hoek met twee venstersLicht- en/of luchtopening in een muur. gescheiden door zuil. In tweede en derde bouwlaag gestapelde gebogen erkerRechthoekig of veelhoekig uitbouwsel, als het ware op de gevel geplakt en daardoor deel uitmakend van de achterliggende ruimte; vaak over één of meer verdiepingen gestapeld. op getrapte consolesVoornamelijk voluut- of S-vormig kraagstuk, soms ook louter decoratief. en geflankeerd door pilastersPlatte, weinig uitspringende muurpijler, vaak met basis en kapiteel.. Vierde bouwlaag met drie venstersLicht- en/of luchtopening in een muur. en voorzien van terras met smeedijzeren borstwering1. Verhoogd gedeelte van een vestingsmuur waarachter men veilig kan lopen; - 2. Muurtje of hekwerk (balkon, terras); - 3. Deel van een muur tussen vloer en onderzijde van een venster; - 4. Verhoging van de buitenmuren van een huis boven de zolderbalken waarop een muurplaat rust., doorbreekt kroonlijstStelselmatig uitkragende geprofileerde lijst boven een muur of een ander belangrijk bouwdeel (entablement)..


Aan de Antoine Bréartstraat brede venstersLicht- en/of luchtopening in een muur. onder latei en waterlijstVooruitspringende rand in het gevelvlak die regenwater buiten gevel laat afdruppelen.; op de benedenverdieping vensterbanken met spuwersUitmonding van een goot of waterbekken waarlangs overtollig water wordt afgevoerd.. Op eerste verdieping gestileerde guirlandes op de stijlen; eerste traveeVerticale geleding van een gevel, bepaald door afstand tussen twee opeenvolgende steunpunten (vb. muurdammen, zuilen, ...) in risalietRisaliet (Italiaans, van risalto: uitstekend deel), vooruitspringend volume van een gevel dat over de hele hoogte doorloopt en soms hoger is; naar gelang de positie worden er midden-, zij- en hoekrisalieten onderscheiden. en geflankeerd door kolossale pilastersPlatte, weinig uitspringende muurpijler, vaak met basis en kapiteel. en bekroond door groot rondboogvormige topgevelHoogste deel van een gevel, vaak driehoekig en/of getrapt. met halfrond vensterLicht- en/of luchtopening in een muur. omlijst door eierlijstOrnament; bolle lijst waarin afwisselend eivormige en pijlachtige figuren zijn uitgesneden of gehouwen.; waterlijstVooruitspringende rand in het gevelvlak die regenwater buiten gevel laat afdruppelen. (verkeerd ojief) omlijst de topgevelHoogste deel van een gevel, vaak driehoekig en/of getrapt. en loopt uit in geometrische volutenSpiraalvormig ornament; meestal gebruikt als aanzetstuk van topgevels, bij deur- en vensteromlijstingen of als steunbeer.. Rechterdeel van gevel met vensterLicht- en/of luchtopening in een muur. en garagepoort bekroond door terras met gemetselde borstwering1. Verhoogd gedeelte van een vestingsmuur waarachter men veilig kan lopen; - 2. Muurtje of hekwerk (balkon, terras); - 3. Deel van een muur tussen vloer en onderzijde van een venster; - 4. Verhoging van de buitenmuren van een huis boven de zolderbalken waarop een muurplaat rust. en smeedijzeren traliewerk. Aan terraskant, zijgevel met eenvoudige rechth. muuropeningen.

Hoofdgestel met hoog geribde friesHorizontale band om een muurvlak in te delen of aan de bovenzijde te begrenzen; al dan niet beschilderd of versierd (terracotta, sgrafitto, cementtegels…)., geritmeerd door kleine panelen met tandlijst, elk versierd met langwerpig ovalen leidmotief, oorspronkelijk verguld. Houten kroonlijstStelselmatig uitkragende geprofileerde lijst boven een muur of een ander belangrijk bouwdeel (entablement).. Oorspronkelijk schrijnwerkVerzameling van al het (niet-constructief) houten materiaal zoals deuren, vensterkozijnen, erkeronderdelen, kroonlijst, …; bij uitbreiding ook materiaal in aluminium, PVC, ... , bovenlichtenBovenste gedeelte van een raam- of deurkozijn, gescheiden door een dwarsregel; soms voorzien van glas-in-lood en/of roeden. vaak versierd met geometrische glas-in-loodramen.

Interieur met deels oorspronkelijk decor en meubilair. Typische vormentaal van de architect: langwerpige ovalen, gestileerde rozetten geïnspireerd op de School van Glasgow, eierlijstenOrnament; bolle lijst waarin afwisselend eivormige en pijlachtige figuren zijn uitgesneden of gehouwen., koperen inlegwerk, enz. Vestibule onder tongewelf met valse spiegels; wanden versierd met rechthoekige panelen en hulstguirlandes; vloer in granito. TrappenhuisGedeelte van een gebouw waarin de trappen zijn ondergebracht. met twee ronde muuropeningen, versierd met Amerikaans glas met fruitmotieven. Op eerste verdieping vertrekken in enfilade, waarvan twee met vast meubilair in hout van verschillende boomsoorten. Kantoor met ingebouwde bibliotheekkasten en klein alkoofsalon met typisch lijstwerk. Verder een aantal muurschilderijen die kenmerkend zijn voor het oeuvre van de gebroeders Hamesse, sommige volgens sjabloonprocédé gemaakt.

 

Beschermd op 23.10.1997.