Typologie(ën)

loods

Ontwerper(s)

Paul HAMESSE & FRÈRESarchitect, architectenbureau1923

Stijlen

Eclectisme

Inventaris(sen)

  • Inventaris van de Industriële Architectuur (AAM - 1980-1982)
  • Actualisatie van het inventarisatieproject van het Bouwkundig Erfgoed (DMS-DML - 1995-1998)
  • Permanente actualisatie van de inventaris van het Bouwkundig Erfgoed (DPC-DCE)
  • Het monumentale erfgoed van België. Laken (Archistory - 2016-2019)

Dit (deze) goed(eren) bezit(ten) de volgende waarde(n)

  • Artistiek
  • Esthetisch
  • Historisch
  • Sociaal
  • Technisch
  • Stedenbouwkundig

Onderzoek en redactie

2016-2017

id

Urban : 37525
lees meer

Beschrijving

Geheel van industriële gebouwen in eclectische stijl, n.o.v. architecten Paul Hamesse et frères, 1923. Signatuur op de benedenverdieping op nr. 3, links, “PAUL HAMESSE / FRERES / ARCHITECTES”.

Geschiedenis

Op het hoekterrein, aan de kant van de Charles Demeerstraat, liet de firma Van Der Elst in 1923 een L-vormig magazijn bouwen (nr. 3), dat door een binnenplaats van de directeurswoning (nr. 1) werd afgescheiden, met een achterliggend bijgebouw. In 1930 werden de gebouwen overgenomen door de Etablissements Wouters & Cie, een firma die er een magazijn van buitenlandse bieren inrichtte en twee nieuwe evenwijdige gebouwen liet bouwen aan de kant van de Dieudonné Lefèvrestraat (nr. 75), waaronder een hangar met een glazen dak. Eind jaren 1990 werd het gerenoveerde complex ingenomen door een islamitisch cultureel centrum. Toen werd ook de hangar uit 1930 gesloopt en werden de bakstenen gevels met ruitmotieven beschilderd.

Charles Demeerstraat 3, 1 en Dieudonné Lefèvrestraat 75, zicht op het geheel in de jaren 1930 (verzameling Eric Christiaens/Laca).

Beschrijving

Gevels oorspronkelijk in baksteen met elementen in witsteen, similiBepleistering ter imitatie van natuursteen. en hardsteen.

Op nr. 1 Charles Demeerstraat, vrijstaande woning van drie bouwlagen onder schilddak. HoofdgestelHoog horizontaal lijstwerk ter bekroning van een gevel. met hoge bepleisterdeMuur of plafond bedekt met een laag mortel op basis van een mengsel van kalk, gips of cement en zand, met of zonder andere fijne toeslagmaterialen. friesHorizontale band om een muurvlak in te delen of aan de bovenzijde te begrenzen; al dan niet beschilderd of versierd (terracotta, sgrafitto, cementtegels…). met spiegels versierd met eierlijsten. Drie klimmende dakkapellenDakkapel met overkapping die in dezelfde richting helt als het dakvlak. in hout. KroonlijstStelselmatig uitkragende geprofileerde lijst boven een muur of een ander belangrijk bouwdeel (entablement). bewaard. Schrijnwerk vervangen.
Op de voorgevel en de rechterzijgevel, rondboogvormige muuropeningen met archivolt op de benedenverdieping. Op de eerste verdieping, muuropeningen onder getande latei ingewerkt in een doorlopende  band. Op de tweede, korfboogvensters die de friesHorizontale band om een muurvlak in te delen of aan de bovenzijde te begrenzen; al dan niet beschilderd of versierd (terracotta, sgrafitto, cementtegels…). op het hoofdgestelHoog horizontaal lijstwerk ter bekroning van een gevel. doorbreken. Borstweringen1. Verhoogd gedeelte van een vestingsmuur waarachter men veilig kan lopen; - 2. Muurtje of hekwerk (balkon, terras); - 3. Deel van een muur tussen vloer en onderzijde van een venster; - 4. Verhoging van de buitenmuren van een huis boven de zolderbalken waarop een muurplaat rust. op de verdiepingen versierd met rechtopstaande zaagtandfriezen. Smeedijzeren borstweringen1. Verhoogd gedeelte van een vestingsmuur waarachter men veilig kan lopen; - 2. Muurtje of hekwerk (balkon, terras); - 3. Deel van een muur tussen vloer en onderzijde van een venster; - 4. Verhoging van de buitenmuren van een huis boven de zolderbalken waarop een muurplaat rust..
Twee traveeënVerticale geleding van een gevel, bepaald door afstand tussen twee opeenvolgende steunpunten (vb. muurdammen, zuilen, ...) op de voorgevel, de hoofdtraveeBredere en rijker uitgewerkte travee, meestal van een huis met asymmetrische compositie; vaak in risaliet en onder bekronende topgevel. opengewerkt met twee venstersLicht- en/of luchtopening in een muur. op de benedenverdieping en drielichtenGroep van drie smalle vensters binnen dezelfde omlijsting, onderling gescheiden door deelzuiltjes of stijlen/monelen; centraal venster soms hoger dan beide andere. op de verdiepingen, met centraal Frans balkon op druiper. Deur met onregelmatig uitgesnedenVerdiept aanbrengen, beitelen,… stijlen.
Twee traveeënVerticale geleding van een gevel, bepaald door afstand tussen twee opeenvolgende steunpunten (vb. muurdammen, zuilen, ...) op de rechterzijgevel, de tweede achter een rechthoekige voorbouw bekroond door een terras en opengewerkt met een serlianaDrielicht met centraal hoger venster onder rondboog en laterale vensters onder architraaf. op de tweede verdieping.
Bepleisterde linkerzijgevel van één traveeVerticale geleding van een gevel, bepaald door afstand tussen twee opeenvolgende steunpunten (vb. muurdammen, zuilen, ...), met pilastersPlatte, weinig uitspringende muurpijler, vaak met basis en kapiteel..
Achtergevel achter een lagere voorbouw en het bijgebouw van twee bouwlagen.

Oorspronkelijk, secundaire voetgangersingang onder gewelfde kroonlijstStelselmatig uitkragende geprofileerde lijst boven een muur of een ander belangrijk bouwdeel (entablement)., aangebouwd tegen de linkerzijde van de woning. Deze ingang en de oorspronkelijke afsluiting zijn vervangen door een hek van recente datum.

Op nr. 3 Charles Demeerstraat, opslagplaats van twee bouwlagen onder plat dak. Symmetrische straatgevel van drie traveeënVerticale geleding van een gevel, bepaald door afstand tussen twee opeenvolgende steunpunten (vb. muurdammen, zuilen, ...), de centrale smaller. Ze worden geflankeerd door pilasters, die uiterst rechts gekoppeldTwee of meerdere identieke bouwelementen (vensters, zuilen, pilasters) die tot een groter (symmetrisch) geheel zijn samengevoegd., met gecanneleerde top. VenstersLicht- en/of luchtopening in een muur. op de benedenverdieping met tralies in art-decostijl. BlindZonder opening; blind venster, schijnopening. hoofdgestelHoog horizontaal lijstwerk ter bekroning van een gevel. met centraal een gewelfde bekroning waarop de bedrijfsnaam stond. Zijgevel thans bepleisterdMuur of plafond bedekt met een laag mortel op basis van een mengsel van kalk, gips of cement en zand, met of zonder andere fijne toeslagmaterialen.. Raamwerk met, oorspronkelijk, metalen verdelingen, vervangen.

Op nr. 75 Dieudonné Lefèvrestraat, lang gebouw uit 1930 van twee bouwlagen onder plat dak. VensterLicht- en/of luchtopening in een muur. van de onderbouwHoge sokkel, reikend tot ongeveer het midden van de toegang; meestal in hardsteen. gewijzigd. Links, gevel van de oude hangar, met een brede inrijpoort.

Op de hoek, bakstenen omheiningsmuur geritmeerd door pilastersPlatte, weinig uitspringende muurpijler, vaak met basis en kapiteel..


Bronnen

Archieven
SAB/OW 53631 (1923), 39051 (1930), 94947 (1990), 106745 (1995).

Publicaties en studies
CULOT, M. [o.l.v.], Bruxelles Hors Pentagone. Inventaire visuel de l’architecture industrielle à Bruxelles, AAM, Brussel, 1980, fiche 37.

Tijdschriften
Almanach du Commerce et de l’Industrie
, “Charles De Meer (rue)”, 1925, 1928, 1932.

Websites
Brussel, stad van architecten - Paul Hamesse