Typologie(ën)
appartementsgebouw
gelijkvloers met handelszaak
metrostation
kantoorgebouw
gelijkvloers met handelszaak
metrostation
kantoorgebouw
Ontwerper(s)
Ernest VANDERBEKEN – architect – 1962
Juridisch statuut
Ingeschreven in de wettelijke inventaris op 19 augustus 2024
Stijlen
Modernisme
Inventaris(sen)
Dit (deze) goed(eren) bezit(ten) de volgende waarde(n)
- Artistiek Het ontwerp van een onroerend goed (gebouw) door een gerenommeerde kunstenaar (architect) kan maar zeer zelden als criterium worden beschouwd. Om het belang van de selectie van dit onroerend goed te beoordelen, en de plaats dat het inneemt in het oeuvre van een kunstenaar (architect), is dit een criterium dat moet worden afgewogen met de architectonische kwaliteit (compositie en interne structuur), de uitvoering (materialen, technische beheersing), de plaats in de architectuurgeschiedenis dewelke een getuigenis zijn van een fase of aspect van landschapsarchitectuur of de bouwkunst in het verleden. Zodoende gelden koppelingen naar volgende criteria: zeldzaamheid (typologie, stijl, materiaalgebruik, bronnen), representativiteit (idem) en integriteit (idem + kwaliteit van uitvoering).
- Esthetisch Het onroerend goed heeft een esthetische waarde als het de waarnemer zintuigelijk prikkelt op een positieve manier (‘ervaring van schoonheid). Historisch gezien werd deze waarde aangewend om waardevolle natuurlijke of semi-natuurlijke gebieden aan te duiden, maar het kan ook gelden voor grote gehelen van gebouwen in een stedelijk gebied, met of zonder natuurlijke elementen, of monumenten die het stadslandschap markeren. Automatisch dringt een afweging met andere waarden zich op, de artistieke in de eerste plaats, maar ook de landschappelijke (integratie van het werk in het stedelijk landschap, oriëntatiepunten in de stad) en stedenbouwkundige waarde (spontane of rationele stedelijke gehelen), en dienen koppelingen naar selectiecriteria worden gemaakt: representativiteit, ensemblewaarde en contextuele waarde. Criteria die met andere (met name artistieke) criteria moeten worden gecombineerd.
- Historisch Het onroerend goed heeft een historische waarde als het getuigt van een bijzondere periode in de geschiedenis van de streek of de gemeente, of als bijzonder belangrijke ouderdom en zeldzame ontwikkeling voor een periode (bv. tuinstad die representatief is voor een bouwwijze die werd toegepast in het kader van de grote bouwcampagnes na de Tweede Wereldoorlog; dorpskernen die de eerste gegroepeerde bouwwerken van de gemeenten van de tweede ring illustreren; Hallepoort als overblijfsel van de tweede omwalling; enz.), of als getuigenis van een bepaalde stedelijke (en/of landschappelijke) ontwikkeling van de stad (bv. gebouwen aan de centrale boulevards of in de Leopoldswijk), of wanneer het een band vertoont met een belangrijke historische figuur - met inbegrip van persoonlijke huizen van architecten en kunstenaarsateliers (b.v. het geboortehuis van Constantin Meunier, het huis van Magritte), of in verband kan worden gebracht met een belangrijke historische gebeurtenis (b.v. huizen van de wederopbouw na het bombardement van 1695, Congreskolom), of een typologische representativiteit vertoont die kenmerkend is voor een commerciële of culturele beroepsactiviteit (bv. kerken, bioscopen, industriële architectuur, apotheken).
- Stedenbouwkundig Sommige bouwkundige goederen spelen, meer dan andere bouwkundige goederen, een prominente rol in de planmatige inrichting van de bebouwde ruimte in het verleden. Meestal determineren zijn andere stedenbouwkundige (plan)vormen zodat er zich een wisselwerking voortdoet tussen bebouwde en niet-bebouwde (of open) ruimte. Die inrichting omvat ook de samenhang tussen verschillende schaalniveaus. Een onroerend goed heeft stedenbouwkundige waarde wanneer het hierin een rol speelt, bijvoorbeeld hoekgebouwen, coherente pleinen of (straatwanden), deskundig ingeplante torens (hoogbouw) en hun relatie tot hun onmiddellijke kwaliteitsvolle omgeving die coherent kan zijn, maar ook contrastrijk, maar ook relicten van stedenbouwkundige concepten en hoe deze architecturaal (en typologisch) zijn of werden ingevuld, zoals bijvoorbeeld de nog bewaarde eclectische stadspaleizen en/of herenhuizen in de Leopoldswijk.
Onderzoek en redactie
id
Urban : 38636
Beschrijving
Geheel
van twee modernistische gebouwen. Het lager hoekgebouw van 1957 met ‘Tramways
station’, het tweede van 1962 n.o.v. architect Ernest Vanderbeken en i.o.v. het
immobiliënkantoor Cotrai, met op de drie eerste bouwlagen commerciële functies
en burelen en hierboven appartementswoningen.
Gebouwd ter vervanging van het “Hotel Terrasse” n.o.v. architect Henri Rieck van 1880 in maureske stijl. Dit hotel werd genoemd naar het indrukwekkende dakterras dat de hoek vormde met beide lanen. Vanaf het begin van de jaren 1940 in gebruik genomen als agentschap van de “Crédit Anversois”, rond 1955 afgebroken.
Maurice Lemonnierlaan 219-221 – Zuidlaan 57-58
Negen bouwlagen waarvan eerste als mezzanine en twee laatste als teruggetrokken attiekverdiepingen, geheel onder plat dak. Grondplan in de vorm van een boomerang met twee hoofdgevels langs de Maurice Lemonnierlaan en de Zuidlaan en een bredere zijgevel voorafgegaan door het lager hoekgebouw. GordijngevelsNiet dragende gevel, meestal bestaande uit een opeenstapeling van vensterregisters. met vensterregisters en lichtblauwe muurpanelen. Identieke hoofdgevels met thans sterk verbouwde benedenbouw waarin doorlopende vitrines. Zes centrale verdiepingen met haast gevelbrede, rechthoekige erkerRechthoekig of veelhoekig uitbouwsel, als het ware op de gevel geplakt en daardoor deel uitmakend van de achterliggende ruimte; vaak over één of meer verdiepingen gestapeld. geflankeerd door smalle zijtravee. Vierdelige hoekgevel met centraal uitstekende schouwkolom in similiBepleistering ter imitatie van natuursteen. witte steen.
Interieur: Oorspronkelijk 8 studio’s per verdieping op de 4de tot en met de 7de verdieping, twee hoogste bouwlagen met 8 duplexappartementen. Deze zijn toegankelijk via een bordestrap waartussen een lift in het centrale gedeelte van het gebouw.
Maurice Lemonnierlaan 223-225-227 – Zuidlaan 59
Het hoekgebouw werd vanaf 1957 in gebruik genomen als tramstation ‘Grondwettunnel’ en in 1976 omgevormd tot premetrostation ‘Lemonnier’.
Drie bouwlagen onder plat dak. Opengewerkte, thans sterk verbouwde, benedenverdieping met in de hoek teruggetrokken ingang onder brede luifelAfdak boven de ingang van een huis of handelszaak. naar het premetrostation. GordijngevelsNiet dragende gevel, meestal bestaande uit een opeenstapeling van vensterregisters. met vensterregistersDoorlopende horizontale aaneenschakeling van vensters. en muurpanelen.
Gebouwd ter vervanging van het “Hotel Terrasse” n.o.v. architect Henri Rieck van 1880 in maureske stijl. Dit hotel werd genoemd naar het indrukwekkende dakterras dat de hoek vormde met beide lanen. Vanaf het begin van de jaren 1940 in gebruik genomen als agentschap van de “Crédit Anversois”, rond 1955 afgebroken.
Maurice Lemonnierlaan 219-221 – Zuidlaan 57-58
Negen bouwlagen waarvan eerste als mezzanine en twee laatste als teruggetrokken attiekverdiepingen, geheel onder plat dak. Grondplan in de vorm van een boomerang met twee hoofdgevels langs de Maurice Lemonnierlaan en de Zuidlaan en een bredere zijgevel voorafgegaan door het lager hoekgebouw. GordijngevelsNiet dragende gevel, meestal bestaande uit een opeenstapeling van vensterregisters. met vensterregisters en lichtblauwe muurpanelen. Identieke hoofdgevels met thans sterk verbouwde benedenbouw waarin doorlopende vitrines. Zes centrale verdiepingen met haast gevelbrede, rechthoekige erkerRechthoekig of veelhoekig uitbouwsel, als het ware op de gevel geplakt en daardoor deel uitmakend van de achterliggende ruimte; vaak over één of meer verdiepingen gestapeld. geflankeerd door smalle zijtravee. Vierdelige hoekgevel met centraal uitstekende schouwkolom in similiBepleistering ter imitatie van natuursteen. witte steen.
Interieur: Oorspronkelijk 8 studio’s per verdieping op de 4de tot en met de 7de verdieping, twee hoogste bouwlagen met 8 duplexappartementen. Deze zijn toegankelijk via een bordestrap waartussen een lift in het centrale gedeelte van het gebouw.
Maurice Lemonnierlaan 223-225-227 – Zuidlaan 59
Het hoekgebouw werd vanaf 1957 in gebruik genomen als tramstation ‘Grondwettunnel’ en in 1976 omgevormd tot premetrostation ‘Lemonnier’.
Drie bouwlagen onder plat dak. Opengewerkte, thans sterk verbouwde, benedenverdieping met in de hoek teruggetrokken ingang onder brede luifelAfdak boven de ingang van een huis of handelszaak. naar het premetrostation. GordijngevelsNiet dragende gevel, meestal bestaande uit een opeenstapeling van vensterregisters. met vensterregistersDoorlopende horizontale aaneenschakeling van vensters. en muurpanelen.
Bronnen
Archieven
SAB/DS Maurice Lemonnierlaan 219-221 – Zuidlaan 57-58: 27980 (1943), 81963 (1961), 92315 (1986), 97747 (1990).
SAB/DS Maurice Lemonnierlaan 219-221 – Zuidlaan 57-58: 27980 (1943), 81963 (1961), 92315 (1986), 97747 (1990).
