Onderzoek en redactie
2016
Bekijk de weerhouden gebouwenDe Akenkaai, op de oostelijke oever van het Becodok, is een lange verkeersas die begint aan de Sainctelettesquare en uitmondt aan het Redersplein. Ze kruist de Ruimingskaai en de Dijlestraat.
De kaai werd aangelegd samen met het Verbindingsdok, het toekomstige Becodok, dat in 1905 werd voltooid. Ze kreeg haar naam bij besluit van het College van de Stad Brussel van 15.01.1909, samen met onder meer de Materialenkaai, die op de westelijke oever van het dok loopt.
Langs deze twee kaaien vestigden zich hoofdzakelijk bedrijven in de bouwsector, in het bijzonder bouwmaterialen, die er vanaf eind jaren 1900 tot in de jaren 1960 hun magazijnen, loodsen en kantoren optrokken. Het eerste straatdeel van de Akenkaai wordt hoofdzakelijk ingenomen door de gebouwen van de firma Citroën, die zich vanaf 1933 in het bouwblok vestigde (zie nr.21 Sainctelettesquare).
Het tweede straatdeel wordt ingenomen door een uitbreiding van de Ferme des boues [Modderhoeve] (zie nr.1 Ruimingskaai). Op het noordelijke deel van dit bouwblok, waar zich onder meer een groot handelspand bevond dat in 1951 werd ontworpen i.o.v. de firma Sarma, moet het project Canal Wharf komen (Stéphane Beel Architecten – 51N4E – Architectes Associés), een woningcomplex waarvoor de werkzaamheden begin 2017 zijn aangevangen. In de aslijn van de Simon Bolivarlaan is daarnaast ook voorzien in de “Picardbrug” (Bureau Greisch), een brug voor voetgangers, fietsers, bussen en trams die de Noordwijk met het terrein van Thurn en Taxis moet verbinden.
Het laatste straatdeel werd oorspronkelijk grotendeels ingenomen door de magazijnen en kantoren van de firma Delhaize & Co, die in 1912 door ingenieur Eugène François werden ontworpen en werden overgenomen door de Galeries et Grand Bazar du Boulevard Anspach, die het complex in 1956 hadden laten vergroten (architecten A. en J. Polak). Het geheel werd in 2008 gesloopt en vervangen door een complex van appartementsgebouwen en kantoren, waaronder een 140 meter hoge toren die in 2014 werd voltooid en UP-site werd gedoopt (Ateliers Lion Architectes Urbanistes Paysagistes en A2RC).
Aan de westkant van de kaai stonden vroeger talrijke kleine bouwwerken langs het dok, hoofdzakelijk loodsen. De meeste ervan zijn verdwenen toen de kaai in 2000 werd heraangelegd. Aan deze kant is echter nog een gebouw uit 1946 bewaard (zie nr.2b). De kaai wordt gedeeltelijk afgeboord door een metalen buisreling waarvan het model tot de jaren 1900 teruggaat.
Bronnen
Archieven
SAB/AR straten, doos 16-19, cote 16, nr.18 (15.01.1909).
SAB/OW 61001 (1912), 70893 (1956), 109585 (2000); 33: 64597 (1951).
Publicaties en studies
HUBERTY, C., VALENTE SOARES, P., De Brusselse kanalen, Brussels Hoofdstedelijk Gewest, 1998, p. 40, (Brussel, Stad van Kunst en Geschiedenis, 25).
NAKHLÉ, L. & RAYNAUD, F. (red.), Kanaal? Hoezo kanaal?!, ATO, Brussels Hoofdstedelijk Gewest, Brussel, 2014, p. 100.