Typologie(ën)
winkel
Ontwerper(s)
François KIELBAEY – architect – 1911
Stijlen
Eclectisme
Art nouveau
Inventaris(sen)
- Actualisatie van de Urgentie-Inventaris (Sint-Lukasarchief - 1993-1994)
- Actualisatie van het inventarisatieproject van het Bouwkundig Erfgoed (DMS-DML - 1995-1998)
- Permanente actualisatie van de inventaris van het Bouwkundig Erfgoed (DPC-DCE)
- Het monumentale erfgoed van België. Anderlecht-Kuregem (Archistory - 2017-2019)
Dit (deze) goed(eren) bezit(ten) de volgende waarde(n)
- Artistiek
- Esthetisch
- Historisch
- Stedenbouwkundig
Onderzoek en redactie
2016, 2019
id
Urban : 34862
Beschrijving
Voormalig groot warenhuis in eclectische stijl
met art-nouveau-accenten, ontworpen in 1911 door architect François Kielbaey
voor J. Lehmann, gespecialiseerd in kunstvoorwerpen (éditions d’art) – bronzen
en marmeren objecten, faienceKeramische tegel bedekt door een, vaak polychroom versierde, glazuurlaag., kristal, siersmeedwerk.
Gebouw van drie bouwlagen onder mansarde en plat dak, met een symmetrische opstand van vier gelijke traveeënVerticale geleding van een gevel, bepaald door afstand tussen twee opeenvolgende steunpunten (vb. muurdammen, zuilen, ...). Korfboogopeningen met sleutelSluitsteen van een opening; weerhoudt de gewelfstenen in een boog of gewelf. en archivoltGeprofileerde of versierde omlijsting van een boog. met volutenSpiraalvormig ornament; meestal gebruikt als aanzetstuk van topgevels, bij deur- en vensteromlijstingen of als steunbeer.. De hardstenen benedenverdieping wordt geritmeerd door pilastersPlatte, weinig uitspringende muurpijler, vaak met basis en kapiteel. met schijnvoegen. Oorspronkelijk, drie venstersLicht- en/of luchtopening in een muur. boven de kelderramen, gevolgd door een hoge beglaasde metalen deur, in 1985 vervangen (n.o.v. architect R. Ghinet) door de muuropeningen van een handelszaak, met tussenverdiepingLage verdieping tussen twee bouwlagen; vaak boven commerciële benedenverdieping gelegen.. Verdiepingen in witsteen, met traveeënVerticale geleding van een gevel, bepaald door afstand tussen twee opeenvolgende steunpunten (vb. muurdammen, zuilen, ...) die elk gevat zitten in een arcadeEén of meerdere bogen, steunend op zuilen of pijlers; kan ook blind zijn. met pilastersPlatte, weinig uitspringende muurpijler, vaak met basis en kapiteel. met geprofileerd kapiteelKopstuk van een zuil, pijler of pilaster; algemeen om de gedragen last op een smaller draagvlak over te brengen. en onder steekboogBoog die minder dan een halve cirkel beschrijft; boog in de vorm van een cirkelsegment. Bij vensters spreekt men dan van een getoogd venster of steekboogvenster.. De venstersLicht- en/of luchtopening in een muur. worden bekroond door een gewelfde spiegel, op de eerste verdieping versierd met een paneel in beige keramiek met lichtblauwe opschriften: “EDITIONS D’ART”, “BRONZES ORFEVRERIE”, “MARBRES CÉRAMIQUE”, “EXPORTATION”. Centraal balkon op drie consolesVoornamelijk voluut- of S-vormig kraagstuk, soms ook louter decoratief., met stenen wangenStenen zijkanten van schouwmantel, balkonborstwering, of andere. en gietijzeren traliewerk in art-nouveaustijl. In het onderschild, houten dakkapellenUit het dakvlak opgaand venster; meestal in hout en vaak onder spitse kap. met vleugelstukken en gewelfde kroonlijst. Het oorspronkelijke plan voorzag in een metalen attiekborstwering. Kroonlijsten bewaard. Oorspronkelijk raamwerkVast of bewegend houten of metalen omlijsting van een ruit binnen een kozijn. op de verdiepingen, met gewelfde dwarsregelEen dwarsregel deelt het kozijn van een deur of raam horizontaal op. en bovenlicht met roedeverdeling.
Interieur. Oorspronkelijk, toegang via de inrijpoort. Bouwlagen gestructureerd door twee gietijzerenHard, bros en niet smeedbaar ijzer; gegoten in herbruikbare mallen; meestal gebruikt voor de borstwering van balkons. zuilen. Op de benedenverdieping, kantoren vooraan, magazijn achteraan. Kleine wenteltrapTrap die rond een centrale, verticale as of opening spiraalvormig omhoog loopt. in het midden, tussen de eerste twee bouwlagen, en een grote trap in een achtergebouw. Lift achteraan. Grote magazijnen op de twee verdiepingen.
Conciërgeloge van twee bouwlagen aan de binnenplaats.
Gebouw van drie bouwlagen onder mansarde en plat dak, met een symmetrische opstand van vier gelijke traveeënVerticale geleding van een gevel, bepaald door afstand tussen twee opeenvolgende steunpunten (vb. muurdammen, zuilen, ...). Korfboogopeningen met sleutelSluitsteen van een opening; weerhoudt de gewelfstenen in een boog of gewelf. en archivoltGeprofileerde of versierde omlijsting van een boog. met volutenSpiraalvormig ornament; meestal gebruikt als aanzetstuk van topgevels, bij deur- en vensteromlijstingen of als steunbeer.. De hardstenen benedenverdieping wordt geritmeerd door pilastersPlatte, weinig uitspringende muurpijler, vaak met basis en kapiteel. met schijnvoegen. Oorspronkelijk, drie venstersLicht- en/of luchtopening in een muur. boven de kelderramen, gevolgd door een hoge beglaasde metalen deur, in 1985 vervangen (n.o.v. architect R. Ghinet) door de muuropeningen van een handelszaak, met tussenverdiepingLage verdieping tussen twee bouwlagen; vaak boven commerciële benedenverdieping gelegen.. Verdiepingen in witsteen, met traveeënVerticale geleding van een gevel, bepaald door afstand tussen twee opeenvolgende steunpunten (vb. muurdammen, zuilen, ...) die elk gevat zitten in een arcadeEén of meerdere bogen, steunend op zuilen of pijlers; kan ook blind zijn. met pilastersPlatte, weinig uitspringende muurpijler, vaak met basis en kapiteel. met geprofileerd kapiteelKopstuk van een zuil, pijler of pilaster; algemeen om de gedragen last op een smaller draagvlak over te brengen. en onder steekboogBoog die minder dan een halve cirkel beschrijft; boog in de vorm van een cirkelsegment. Bij vensters spreekt men dan van een getoogd venster of steekboogvenster.. De venstersLicht- en/of luchtopening in een muur. worden bekroond door een gewelfde spiegel, op de eerste verdieping versierd met een paneel in beige keramiek met lichtblauwe opschriften: “EDITIONS D’ART”, “BRONZES ORFEVRERIE”, “MARBRES CÉRAMIQUE”, “EXPORTATION”. Centraal balkon op drie consolesVoornamelijk voluut- of S-vormig kraagstuk, soms ook louter decoratief., met stenen wangenStenen zijkanten van schouwmantel, balkonborstwering, of andere. en gietijzeren traliewerk in art-nouveaustijl. In het onderschild, houten dakkapellenUit het dakvlak opgaand venster; meestal in hout en vaak onder spitse kap. met vleugelstukken en gewelfde kroonlijst. Het oorspronkelijke plan voorzag in een metalen attiekborstwering. Kroonlijsten bewaard. Oorspronkelijk raamwerkVast of bewegend houten of metalen omlijsting van een ruit binnen een kozijn. op de verdiepingen, met gewelfde dwarsregelEen dwarsregel deelt het kozijn van een deur of raam horizontaal op. en bovenlicht met roedeverdeling.
Interieur. Oorspronkelijk, toegang via de inrijpoort. Bouwlagen gestructureerd door twee gietijzerenHard, bros en niet smeedbaar ijzer; gegoten in herbruikbare mallen; meestal gebruikt voor de borstwering van balkons. zuilen. Op de benedenverdieping, kantoren vooraan, magazijn achteraan. Kleine wenteltrapTrap die rond een centrale, verticale as of opening spiraalvormig omhoog loopt. in het midden, tussen de eerste twee bouwlagen, en een grote trap in een achtergebouw. Lift achteraan. Grote magazijnen op de twee verdiepingen.
Conciërgeloge van twee bouwlagen aan de binnenplaats.
Bronnen
Archieven
GAA/DS 12841 (17.01.1911), 46017 (12.11.1985).
Tijdschriften
Almanach du Commerce et de l’Industrie, “Aviation (square de l’)”, 1912.
