Typologie(ën)

school

Ontwerper(s)

Adolphe PAILLETarchitect1916-1924

Stijlen

Eclectisme

Inventaris(sen)

  • Actualisatie van het inventarisatieproject van het Bouwkundig Erfgoed (DMS-DML - 1995-1998)
  • Het monumentale erfgoed van België. Schaarbeek (Apeb - 2010-2015)

Dit (deze) goed(eren) bezit(ten) de volgende waarde(n)

  • Artistiek
  • Esthetisch
  • Historisch
  • Sociaal
  • Stedenbouwkundig

Onderzoek en redactie

2013-2014

id

Urban : 22535
lees meer

Beschrijving

Schoolcomplex in het huizenblok gevormd door de Metsysstraat en de Voltairelaan, in eclectische stijl, ontworpen in 1916 door gemeentearchitect Adolphe Paillet, gebouwd in 1922-1924 en ingehuldigd op 10.07.1926. Gesigneerd rechts op de benedenverdieping “A. PAILLET / ARCHTE”.

Geschiedenis

Het complex omvatte oorspronkelijk een gemeentelijke beroeps- en huishoudschool voor meisjes, een kleuterschool en een crèche. Het verving een ander beroeps- en huishoudschool voor meisjes die vóór de oorlog in de Wijnheuvelenstraat was gevestigd (zie nr. 155 en 157). De school werd vernoemd naar een Schaarbeeks schepen van Openbare Werken die aan de basis lag van de bouw van verscheidene scholen in de gemeente. In de jaren 1980 fuseerde de beroeps- en huishoudschool met de nijverheidsschool van de Bijenkorfstraat (zie nr. 30); het nieuwe instituut, Frans Fischer genaamd, werd over de twee vestigingen verspreid.

Plan

Aan de Generaal Eenensstraat, gebouw dat oorspronkelijk als woning diende, met drie bouwlagen onder zadeldakDak met twee hellende dakvlakken.. De linkerpoort geeft toegang tot een binnenplaats, de rechterpoort wordt verlengd door een overdekte doorgang die naar de achtergebouwen loopt. Deze gebouwen omvatten een rechthoekig volume van vier bouwlagen, verlengd door een even hoge overdekte speelplaats, onder schilddakDak met twee driehoekige dakvlakken aan de smalle zijde en twee trapeziumvormige aan de lange zijde.. Langs de speelplaats bevinden zich twee aan elkaar palende vleugels met klassen, ook van vier bouwlagen, onder zadeldakDak met twee hellende dakvlakken.. Het complex omvat twee binnenspeelplaatsen en een achtertuin. In de jaren 1970 werd rechts van het gebouw aan de straatkant een gebouw met twee turnzalen opgetrokken (n.o.v. gemeentearchitect P. Bertrand, 1971).

Generaal Eenensstraat 66, [i]Institut Frans Fischer[/i], plattegrond benedenverdieping, GAS/OW Frans Fischerschool (1916).

Gevels

Aan de straatkant, symmetrische gevel van vijf traveeënVerticale geleding van een gevel, bepaald door afstand tussen twee opeenvolgende steunpunten (vb. muurdammen, zuilen, ...), in baksteen met witstenen elementen. Zijtraveeën voorzien van een inrijpoort en bekroond door een trapezoïdale geveltop met ovale oculusKlein rond, ovaal of polygonaal venster.. Centrale traveeënVerticale geleding van een gevel, bepaald door afstand tussen twee opeenvolgende steunpunten (vb. muurdammen, zuilen, ...) inspringend op de verdiepingen; op de eerste, spiegel met het opschrift “ECOLE PROFESSIONNELLE ET MENAGERE / FRANS FISCHER”, op de tweede, borstweringen1. Verhoogd gedeelte van een vestingsmuur waarachter men veilig kan lopen; - 2. Muurtje of hekwerk (balkon, terras); - 3. Deel van een muur tussen vloer en onderzijde van een venster; - 4. Verhoging van de buitenmuren van een huis boven de zolderbalken waarop een muurplaat rust. versierd met bas-reliëfs met putti, uitgevoerd door beeldhouwer Pierre Theunis in 1925. Doorlopende  kroonlijstStelselmatig uitkragende geprofileerde lijst boven een muur of een ander belangrijk bouwdeel (entablement). bewaard. Klimmende houten dakkapellenUit het dakvlak opgaand venster; meestal in hout en vaak onder spitse kap. onder boogvormige kroonlijstStelselmatig uitkragende geprofileerde lijst boven een muur of een ander belangrijk bouwdeel (entablement).. SchrijnwerkVerzameling van al het (niet-constructief) houten materiaal zoals deuren, vensterkozijnen, erkeronderdelen, kroonlijst, …; bij uitbreiding ook materiaal in aluminium, PVC, ...  vervangen.

Generaal Eenensstraat 66, [i]Institut Frans Fischer[/i], opstand van straatgevel, GAS/OW Frans Fischerschool (1922).

De achtergebouwen hebben bakstenen gevels met hardstenen elementen. De meeste venstersLicht- en/of luchtopening in een muur. zijn per twee of per drie gekoppeldTwee of meerdere identieke bouwelementen (vensters, zuilen, pilasters) die tot een groter (symmetrisch) geheel zijn samengevoegd., onder een betonnen latei, behalve de venstersLicht- en/of luchtopening in een muur. in de laatste bouwlaag, die korfboogvormig zijn. De gevel van het rechthoekige volume heeft een centrale traveeVerticale geleding van een gevel, bepaald door afstand tussen twee opeenvolgende steunpunten (vb. muurdammen, zuilen, ...) met venstersLicht- en/of luchtopening in een muur. gescheiden door pilastersPlatte, weinig uitspringende muurpijler, vaak met basis en kapiteel.; loggiaOverdekte, halfopen ruimte; schaduwrijke inham in de gevel van een gebouw. met pilastersPlatte, weinig uitspringende muurpijler, vaak met basis en kapiteel. op twee zijden van de derde verdieping, thans afgesloten met raamwerkVast of bewegend houten of metalen omlijsting van een ruit binnen een kozijn.. Aan de tuin, gevel met centrale getrapte venstersLicht- en/of luchtopening in een muur. die de overdekte speelplaats verlichten.

Interieur

In het gebouw aan de straatkant, voorplaats van de benedenverdieping oorspronkelijk bestemd voor een dokter, de achterplaats voor de conciërge. Conciërgewoning op de eerste verdieping, appartement op de tweede.
In het rechthoekige gebouw, personeelslokaal op de benedenverdieping, tekenzaal op de eerste twee verdiepingen, “overdekt terras” gepland op de laatste.

Generaal Eenensstraat 66, [i]Institut Frans Fischer[/i], een van de overdekte speelplaatsen (foto 2013).

Overdekte speelplaats van drie bouwlagen; trappenhuisGedeelte van een gebouw waarin de trappen zijn ondergebracht. met smeedijzeren trapleuningen en lift. In het volume aan de binnenplaats, lokalen die op de speelplaats uitgeven: bureau van de directrice op de benedenverdieping, dactylografielokaal op de eerste verdieping, borduurlokaal op de tweede.
In de haaks geplaatste vleugels, gescheiden door een gang, bewaarschoolklassen en speelzalen op de benedenverdieping, klassen op de eerste verdieping, diverse zalen op de tweede – “linnen”, “mode en bloemen”, “confectiekleding”.

Op de derde verdieping, refter en speelzaal boven de overdekte speelplaatsen. Lokalen van de crèche in de haaks geplaatste vleugels.
Volume van de overdekte speelplaats en vleugels met klassen met metalen gebinte.
Muren bepleisterdMuur of plafond bedekt met een laag mortel op basis van een mengsel van kalk, gips of cement en zand, met of zonder andere fijne toeslagmaterialen. met imitatievoegen. OnderbouwHoge sokkel, reikend tot ongeveer het midden van de toegang; meestal in hardsteen. in roze granito en hardsteen.

Bronnen

Archieven
GAS/DS 113-66.
GAS/OW École Frans Fischer.