Typologie(ën)
park
Ontwerper(s)
INCONNU - ONBEKEND – 1933-1947
Inventaris(sen)
- Permanente actualisatie van de inventaris van het Bouwkundig Erfgoed (DPC-DCE)
- Het monumentale erfgoed van België. Jette - historische kern (DPC-DCE - 2020-2023)
Dit (deze) goed(eren) bezit(ten) de volgende waarde(n)
- Esthetisch Historisch gezien werd die waarde aangewend om waardevolle groene ruimten en natuurlijke of halfnatuurlijke gebieden aan te duiden. De waarde kan ook gelden voor grote gehelen van gebouwen in een stedelijk gebied, met of zonder natuurlijke elementen, of monumenten die het stadslandschap markeren. Een afweging met andere waarden dringt zich tevens op: de artistieke, de landschappelijke (integratie van het werk in het stedelijk landschap, oriëntatiepunten in de stad) en de stedenbouwkundige waarde (spontane of rationele stedelijke gehelen). De volgende selectiecriteria worden er eveneens aan gekoppeld: de ensemblewaarde en de contextuele waarde.
- Historisch Het onroerend goed heeft een historische waarde : - als het getuigt van een bijzondere periode in de geschiedenis van de streek of de gemeente; - of als getuigenis van een periode en/of een zeldzame ontwikkeling van een periode (bv. tuinstad die representatief is voor een bouwwijze die werd toegepast in het kader van de grote bouwcampagnes na de Tweede Wereldoorlog; dorpskernen die de eerste gegroepeerde bouwwerken van de gemeenten van de tweede ring illustreren; de Hallepoort als overblijfsel van de tweede omwalling; - of als getuigenis van een bepaalde stedelijke (en/of landschappelijke) ontwikkeling van de stad (bv. gebouwen aan de centrale lanen of in de Leopoldswijk); - of wanneer het een band vertoont met een belangrijke historische figuur – met inbegrip van persoonlijke huizen van architecten en kunstenaarsateliers (bv. het geboortehuis van Constantin Meunier, het huis van Magritte); - of in verband kan worden gebracht met een belangrijke historische gebeurtenis (bv. huizen van de wederopbouw na het bombardement van 1695, de Congreskolom); - of een typologische representativiteit vertoont die kenmerkend is voor een commerciële of culturele beroepsactiviteit (bv. kerken, bioscopen, industriële architectuur, apotheken); - of als het representatief is van het oeuvre van een belangrijke architect in de architectuurgeschiedenis op internationaal, nationaal, regionaal of lokaal niveau (dit betreft zowel befaamde architecten als V. Horta, V. Bourgeois, M. Polak als secundaire architecten, die lokaal verbonden worden aan een gemeente zoals Fernand Lefever in Koekelberg of Emile Hoebeke in Sint-Agatha-Berchem).
- Landschappelijk Een landschap is een gebied, zoals waargenomen door de mens, waarvan het karakter het resultaat is van ondernomen actie en interactie van natuurlijke en/of menselijke factoren. Het is een schaalbegrip bestaande uit verschillende (erfgoed)componenten, die elk, al of niet hun intrinsieke waarde hebben, maar alles samen tot een groter meerwaardegeheel verheffen én dat dit ook zo word gepercipieerd vanop een bepaalde afstand. Wijde stadspanorama’s zijn het landschap bij uitstek, denk bijvoorbeeld aan het zicht over de benedenstad van Brussel vanop het Koningsplein, maar ook op kleinere schaal kunnen dergelijke landschappen die uit verschillende componenten zijn samengesteld voorkomen.
- Sociaal Moeilijk te onderscheiden van de volkskundige waarde en over het algemeen onvoldoende om een selectie op zichzelf te rechtvaardigen. - herinneringsplaats van een gemeenschap of van van een sociale groep (bijvoorbeeld de bedevaartskapel op het Kerkplein in Sint-Agatha-Berchem, “de Oude Linde” in Boendael te Elsene); - een plaats met volkssymboliek (bijvoorbeeld het café het “Goudblommeke in papier” in de Cellebroersstraat); - een plaats waar een wijk samenkomt of gestructureerd is (bijvoorbeeld De gebouwen “Fer à Cheval”- in de Floréal tuinwijk); - een goed dat deel uitmaakt van of bestaat uit openbare voorzieningen (scholen, crèches, gemeenschaps- of parochiezalen, sporthallen, stadions, enz.); - goed of ensemble (al dan niet sociale huisvesting) ontworpen om sociale interactie, wederzijdse hulp en buurtcohesie te stimuleren (bijvoorbeeld de woonwijken die na de Tweede Wereldoorlog werden gebouwd in Ganshoren of de wijken die speciaal voor ouderen werden ontworpen); - goed dat deel uitmaakt van een industrieel complex dat een aanzienlijke activiteit heeft gegenereerd in de gemeente waar het zich bevindt of in het Gewest.
- Stedenbouwkundig Sommige bouwkundige goederen of landschappen hebben in het verleden een prominente rol gespeeld in de planmatige inrichting van de bebouwde ruimte en de stedelijke ruimte. Meestal bepalen zij andere stedenbouwkundige (plan)vormen zodat er zich een wisselwerking voortdoet tussen bebouwde en niet-bebouwde (of open) ruimte. Die inrichting omvat ook de samenhang tussen verschillende schaalniveaus. Een onroerend goed heeft stedenbouwkundige waarde wanneer het daarin een rol speelt, bijvoorbeeld : - hoekgebouwen; - coherente pleinen of homogene huizenrijen (gevels die een ensemble vormen van dezelfde stijl, periode en volume); - tuinwijken, - deskundig ingeplante torens (hoogbouw) en hun relatie tot hun onmiddellijke kwaliteitsvolle omgeving die coherent kan zijn, maar ook contrastrijk, - relicten van stedenbouwkundige concepten en hoe die architecturaal (en typologisch) zijn of werden ingevuld, zoals bijvoorbeeld de nog bewaarde eclectische stadspaleizen en/of herenhuizen in de Leopoldswijk.
Onderzoek en redactie
2022-2023
id
Urban : 41770
Beschrijving
Het gemeentelijk
Paul Garcetpark wordt begrensd door het Kardinaal Mercierplein, de Léon
Théodorstraat en de Gustave Van Huynegemstraat. Ze heeft vijf ingangen en wordt
omsloten door een ijzeren hekwerk. Langs de westelijke zijde komt ze uit op de achtertuinen
van de woningen in de Henri Van Bortonnestraat. Ook bevindt zich hier een
privé-doorgang naar de gemeentelijke school Les tournesols op nr. 12 van
de straat.
De naam van het park is een eerbetoon aan de Jettenaar Paul Garcet (1901 – 1945), katholiek gemeenteraadslid en samen met Joseph Cardijn oprichter van de Jeunesse ouvrière chrétienne in 1925. Hij sterft in het Duits concentratiekamp van Dachau op 23 januari 1945. Paul Garcet wordt op het kerkhof van Jette herinnerd met het monument voor de gefusilleerde Jettenaren (zie kerkhof Jette).
Geschiedenis
Op de locatie van het huidige park zou zich de herberg De Croon hebben bevonden dat in het bezit was van de heren van Meuseghem. In de tweede helft van de 18e eeuw werd de herberg afgebroken en vervangen door het landhuis van Pierre-Jean Dupré. Dit gebouw in neoclassicistische stijl bevond zich op het huidige Kardinaal Mercierplein en is nog zichtbaar op verschillende oude foto’s. De zoon, Pierre-Joseph Dupré (1729, Jette – 1791, Jette), beoefende een belangrijke politieke positie tijdens het Frans bewind. Bij zijn dood in 1791, werd het domein verkocht aan de familie d’Overschie de Neeryssche die het op zijn beurt onderverdeelde in twee percelen die in het bezit kwamen van verschillende opeenvolgende eigenaars. De laatste bewoner van het neoclassicistisch landhuis was de meester-drukker Paul-Alexandre Guyot.
In 1933 en 1947 kocht de gemeente Jette beide domeinen en vormde het om tot een gemeentelijk park. Ze liet het landhuis Dupré afbreken om het Paul Garcetpark te vergroten en de doorgang naar het Kardinaal Mercierplein te vergemakkelijken. Het nieuwe park werd officieel geopend op 15 mei 1949.
De bakstenen muur langs de Léon Théodorstraat en het Kardinaal Mercierplein werd afgebroken en vervangen door een ijzeren hekwerk met verschillende toegangen tot het park. De huidige aanleg van het park met kronkelende paden die samen cirkels vormen waartussen grasvlaktes, struiken en bomen dateert van deze periode.
Beschrijving
Het park wordt afgeboord door een ijzeren hek. De struiken en bomen bevinden zich hoofdzakelijk langs de zijkanten van het park dat enkele opmerkelijk bomen telt waaronder variëteiten van eik, beuk, plataan en notelaar, allen opgenomen in de inventaris van het natuurlijk erfgoed (zie deze inventaris).
Langs de westelijke zijde bevindt zich een speelplein. Aan de ingang van het park langs het Kardinaal Mercierplein bevindt zich een bronzen buste op sokkel in ijzerzandsteen van Z.M. Koning Albert I door beeldhouwer Victor Demandet (1895-1964).
De naam van het park is een eerbetoon aan de Jettenaar Paul Garcet (1901 – 1945), katholiek gemeenteraadslid en samen met Joseph Cardijn oprichter van de Jeunesse ouvrière chrétienne in 1925. Hij sterft in het Duits concentratiekamp van Dachau op 23 januari 1945. Paul Garcet wordt op het kerkhof van Jette herinnerd met het monument voor de gefusilleerde Jettenaren (zie kerkhof Jette).
Geschiedenis
Op de locatie van het huidige park zou zich de herberg De Croon hebben bevonden dat in het bezit was van de heren van Meuseghem. In de tweede helft van de 18e eeuw werd de herberg afgebroken en vervangen door het landhuis van Pierre-Jean Dupré. Dit gebouw in neoclassicistische stijl bevond zich op het huidige Kardinaal Mercierplein en is nog zichtbaar op verschillende oude foto’s. De zoon, Pierre-Joseph Dupré (1729, Jette – 1791, Jette), beoefende een belangrijke politieke positie tijdens het Frans bewind. Bij zijn dood in 1791, werd het domein verkocht aan de familie d’Overschie de Neeryssche die het op zijn beurt onderverdeelde in twee percelen die in het bezit kwamen van verschillende opeenvolgende eigenaars. De laatste bewoner van het neoclassicistisch landhuis was de meester-drukker Paul-Alexandre Guyot.
In 1933 en 1947 kocht de gemeente Jette beide domeinen en vormde het om tot een gemeentelijk park. Ze liet het landhuis Dupré afbreken om het Paul Garcetpark te vergroten en de doorgang naar het Kardinaal Mercierplein te vergemakkelijken. Het nieuwe park werd officieel geopend op 15 mei 1949.
De bakstenen muur langs de Léon Théodorstraat en het Kardinaal Mercierplein werd afgebroken en vervangen door een ijzeren hekwerk met verschillende toegangen tot het park. De huidige aanleg van het park met kronkelende paden die samen cirkels vormen waartussen grasvlaktes, struiken en bomen dateert van deze periode.
Beschrijving
Het park wordt afgeboord door een ijzeren hek. De struiken en bomen bevinden zich hoofdzakelijk langs de zijkanten van het park dat enkele opmerkelijk bomen telt waaronder variëteiten van eik, beuk, plataan en notelaar, allen opgenomen in de inventaris van het natuurlijk erfgoed (zie deze inventaris).
Langs de westelijke zijde bevindt zich een speelplein. Aan de ingang van het park langs het Kardinaal Mercierplein bevindt zich een bronzen buste op sokkel in ijzerzandsteen van Z.M. Koning Albert I door beeldhouwer Victor Demandet (1895-1964).
Bronnen
Publicaties en studies
DEROM, P., De beelden van Brussel, Antwerpen, 2002, p. 99.
Tijdschriften
GUYOT, G., Les origines du parc Paul Garcet à Jette in Graafschap Jette, 6, 2, 1976, pp. 5-8.
VAN DEN HAUTE, R., Le parc Garcet à Jette in Ons Graafschap, Ganshoren, 26, 1996-1997, pp. 77-92.
GUYOT, G., Les origines du parc Paul Garcet à Jette in Graafschap Jette, 6, 2, 1976, pp. 5-8.
VAN DEN HAUTE, R., Le parc Garcet à Jette in Ons Graafschap, Ganshoren, 26, 1996-1997, pp. 77-92.
