![Schildknaapstraat 48-52. Voormalige meubileringsmagazijn Vanderborght, gevel Wolvengracht 39-41, [s.d.]](https://monument.heritage.brussels/medias/buildings/10004042/10004042_0048_M03.jpg)
Typologie(ën)
werkplaats (ambachtelijk)
winkel
winkel
Ontwerper(s)
Alexandre VAN VAERENBERGH – architect – 1932-1935
Léon GOVAERTS – architect – 1932-1935
Juridisch statuut
Ingeschreven in de wettelijke inventaris op 19 augustus 2024
Stijlen
Functionalisme
Inventaris(sen)
- Inventaris van het Industrieel Erfgoed (La Fonderie - 1993-1994)
- Permanente actualisatie van de inventaris van het Bouwkundig Erfgoed (DPC-DCE)
- Bouwen door de eeuwen heen in Brussel. Stad Brussel (1989-1993)
Dit (deze) goed(eren) bezit(ten) de volgende waarde(n)
- Artistiek Het ontwerp van een onroerend goed (gebouw) door een gerenommeerde kunstenaar (architect) kan maar zeer zelden als criterium worden beschouwd. Om het belang van de selectie van dit onroerend goed te beoordelen, en de plaats dat het inneemt in het oeuvre van een kunstenaar (architect), is dit een criterium dat moet worden afgewogen met de architectonische kwaliteit (compositie en interne structuur), de uitvoering (materialen, technische beheersing), de plaats in de architectuurgeschiedenis dewelke een getuigenis zijn van een fase of aspect van landschapsarchitectuur of de bouwkunst in het verleden. Zodoende gelden koppelingen naar volgende criteria: zeldzaamheid (typologie, stijl, materiaalgebruik, bronnen), representativiteit (idem) en integriteit (idem + kwaliteit van uitvoering).
- Esthetisch Het onroerend goed heeft een esthetische waarde als het de waarnemer zintuigelijk prikkelt op een positieve manier (‘ervaring van schoonheid). Historisch gezien werd deze waarde aangewend om waardevolle natuurlijke of semi-natuurlijke gebieden aan te duiden, maar het kan ook gelden voor grote gehelen van gebouwen in een stedelijk gebied, met of zonder natuurlijke elementen, of monumenten die het stadslandschap markeren. Automatisch dringt een afweging met andere waarden zich op, de artistieke in de eerste plaats, maar ook de landschappelijke (integratie van het werk in het stedelijk landschap, oriëntatiepunten in de stad) en stedenbouwkundige waarde (spontane of rationele stedelijke gehelen), en dienen koppelingen naar selectiecriteria worden gemaakt: representativiteit, ensemblewaarde en contextuele waarde. Criteria die met andere (met name artistieke) criteria moeten worden gecombineerd.
- Historisch Het onroerend goed heeft een historische waarde als het getuigt van een bijzondere periode in de geschiedenis van de streek of de gemeente, of als bijzonder belangrijke ouderdom en zeldzame ontwikkeling voor een periode (bv. tuinstad die representatief is voor een bouwwijze die werd toegepast in het kader van de grote bouwcampagnes na de Tweede Wereldoorlog; dorpskernen die de eerste gegroepeerde bouwwerken van de gemeenten van de tweede ring illustreren; Hallepoort als overblijfsel van de tweede omwalling; enz.), of als getuigenis van een bepaalde stedelijke (en/of landschappelijke) ontwikkeling van de stad (bv. gebouwen aan de centrale boulevards of in de Leopoldswijk), of wanneer het een band vertoont met een belangrijke historische figuur - met inbegrip van persoonlijke huizen van architecten en kunstenaarsateliers (b.v. het geboortehuis van Constantin Meunier, het huis van Magritte), of in verband kan worden gebracht met een belangrijke historische gebeurtenis (b.v. huizen van de wederopbouw na het bombardement van 1695, Congreskolom), of een typologische representativiteit vertoont die kenmerkend is voor een commerciële of culturele beroepsactiviteit (bv. kerken, bioscopen, industriële architectuur, apotheken).
- Landschappelijk Een landschap is een gebied, zoals waargenomen door de mens, waarvan het karakter het resultaat is van ondernomen actie en interactie van natuurlijke en/of menselijke factoren. Het is een schaalbegrip bestaande uit verschillende (erfgoed)componenten, die elk, al of niet hun intrinsieke waarde hebben, maar alles samen tot een groter meerwaardegeheel verheffen én dat dit ook zo word gepercipieerd vanop een bepaalde afstand. Wijde stadspanorama’s zijn het landschap bij uitstek, denken we bijvoorbeeld het zicht over de benedenstad van Brussel vanop het Koningsplein, maar ook op kleinere schaal kunnen dergelijke uit verschillende samengestelde componenten landschappen voorkomen.
- Stedenbouwkundig Sommige bouwkundige goederen spelen, meer dan andere bouwkundige goederen, een prominente rol in de planmatige inrichting van de bebouwde ruimte in het verleden. Meestal determineren zijn andere stedenbouwkundige (plan)vormen zodat er zich een wisselwerking voortdoet tussen bebouwde en niet-bebouwde (of open) ruimte. Die inrichting omvat ook de samenhang tussen verschillende schaalniveaus. Een onroerend goed heeft stedenbouwkundige waarde wanneer het hierin een rol speelt, bijvoorbeeld hoekgebouwen, coherente pleinen of (straatwanden), deskundig ingeplante torens (hoogbouw) en hun relatie tot hun onmiddellijke kwaliteitsvolle omgeving die coherent kan zijn, maar ook contrastrijk, maar ook relicten van stedenbouwkundige concepten en hoe deze architecturaal (en typologisch) zijn of werden ingevuld, zoals bijvoorbeeld de nog bewaarde eclectische stadspaleizen en/of herenhuizen in de Leopoldswijk.
Onderzoek en redactie
2016
id
Urban : 33480
Beschrijving
Magazijnen Gebroeders
Vanderborght. Gebouw in Nieuwe Zakelijkheid n.o.v. architecten Léon Govaerts en Alexandre Van Vaerenbergh, 1932-1935 in opdracht van het meubileringsmagazijn
en -bedrijf Vanderborght.
Opgetrokken in drie fasen in het binnenblok Schildknaapsstraat/Wolvengracht (ter vervanging van drie neoclassicistische panden). Ruim functioneel gebouw met structuur van gewapend beton, parementGevel- of muurbekleding. van zwarte Zweedse graniet voor de benedenverdieping en Travertijn voor de verdiepingen, later opnieuw bekleed met monochrome mozaïek.
In Schildknaapsstraat: vijf bouwlagen + inspringende zesde bouwlaag met terras. Sterke horizontale gerichtheid door de uitgelengde vensterregistersDoorlopende horizontale aaneenschakeling van vensters.. Benedenverdieping geconcipieerd met ruime uitstalramen: aan weerszij L-vormig en met doorkijk, centraal in achteruit tussen de ingangsportalen; thans verbouwd tot doorlopende winkelpui. LuifelAfdak boven de ingang van een huis of handelszaak. voorheen met firmanaam in typische lettertekens.
In Wolvengracht nr. 39-41: in oorsprong asymmetrische opbouw door combinatie van een horizontaal, grosso modo gelijkaardig volume van totaal zeven bouwlagen (wegens terreinhelling t.o.v. Schildknaapsstraat), waaronder loskade op straatniveau en achteruitwijkende bovenste twee bouwlagen met terras, en een begrenzend hoger oplopend rechter volume (diensttrap) met smalle lichtstrook - en voorheen gevelhoge lichtreclame - en beglaasde uitbuigende zijgevelpartij met kleine roeden. Typerend oorspronkelijk contrast echter verbroken door toevoeging van een analoge beglaasde, uitbuigende westelijke zijgevelpartij en een ruime horizontale uitbreiding met tegelbezetting (n.o.v. architect A. Vanden Bossche, 1961).
Oorspronkelijk interieur zuiver rationeel opgevat, in overeenstemming met het uitwendige concept. Ruime zalen met pijlerstructuur over het hele bouwoppervlak, met mogelijke opdeling door middel van tussenschotten. Verlichting door drie over drie bouwlagen doorlopende circulatiehals met glazen spant. Linoleumvloeren en trappen met marmerbekleding.
Opgetrokken in drie fasen in het binnenblok Schildknaapsstraat/Wolvengracht (ter vervanging van drie neoclassicistische panden). Ruim functioneel gebouw met structuur van gewapend beton, parementGevel- of muurbekleding. van zwarte Zweedse graniet voor de benedenverdieping en Travertijn voor de verdiepingen, later opnieuw bekleed met monochrome mozaïek.
In Schildknaapsstraat: vijf bouwlagen + inspringende zesde bouwlaag met terras. Sterke horizontale gerichtheid door de uitgelengde vensterregistersDoorlopende horizontale aaneenschakeling van vensters.. Benedenverdieping geconcipieerd met ruime uitstalramen: aan weerszij L-vormig en met doorkijk, centraal in achteruit tussen de ingangsportalen; thans verbouwd tot doorlopende winkelpui. LuifelAfdak boven de ingang van een huis of handelszaak. voorheen met firmanaam in typische lettertekens.
In Wolvengracht nr. 39-41: in oorsprong asymmetrische opbouw door combinatie van een horizontaal, grosso modo gelijkaardig volume van totaal zeven bouwlagen (wegens terreinhelling t.o.v. Schildknaapsstraat), waaronder loskade op straatniveau en achteruitwijkende bovenste twee bouwlagen met terras, en een begrenzend hoger oplopend rechter volume (diensttrap) met smalle lichtstrook - en voorheen gevelhoge lichtreclame - en beglaasde uitbuigende zijgevelpartij met kleine roeden. Typerend oorspronkelijk contrast echter verbroken door toevoeging van een analoge beglaasde, uitbuigende westelijke zijgevelpartij en een ruime horizontale uitbreiding met tegelbezetting (n.o.v. architect A. Vanden Bossche, 1961).
Oorspronkelijk interieur zuiver rationeel opgevat, in overeenstemming met het uitwendige concept. Ruime zalen met pijlerstructuur over het hele bouwoppervlak, met mogelijke opdeling door middel van tussenschotten. Verlichting door drie over drie bouwlagen doorlopende circulatiehals met glazen spant. Linoleumvloeren en trappen met marmerbekleding.
Bronnen
Archieven
SAB/OW 84352 en 84354 (1961).
Tijdschriften
FLOUQUET, P.-L., Les nouveaux établissements Vanderborght Frères in Bâtir, 1935, 31, pp. 213-233.
Websites
BALat KIK-IRPA
