Typologie(ën)
kantoorgebouw
Ontwerper(s)
INCONNU - ONBEKEND – 1905-1906
Juridisch statuut
Ingeschreven in de wettelijke inventaris op 19 augustus 2024
Stijlen
Regionalisme
Inventaris(sen)
- Permanente actualisatie van de inventaris van het Bouwkundig Erfgoed (DPC-DCE)
- Inventaris van koloniale sporen (DPC-DCE 2024-2025)
- Bouwen door de eeuwen heen in Brussel. Stad Brussel (1989-1993)
Dit (deze) goed(eren) bezit(ten) de volgende waarde(n)
- Artistiek Het ontwerp van een onroerend goed (gebouw) door een gerenommeerde kunstenaar (architect) kan maar zeer zelden als criterium worden beschouwd. Om het belang van de selectie van dit onroerend goed te beoordelen, en de plaats dat het inneemt in het oeuvre van een kunstenaar (architect), is dit een criterium dat moet worden afgewogen met de architectonische kwaliteit (compositie en interne structuur), de uitvoering (materialen, technische beheersing), de plaats in de architectuurgeschiedenis dewelke een getuigenis zijn van een fase of aspect van landschapsarchitectuur of de bouwkunst in het verleden. Zodoende gelden koppelingen naar volgende criteria: zeldzaamheid (typologie, stijl, materiaalgebruik, bronnen), representativiteit (idem), authenticiteit (idem + de kwaliteit van de uitvoering) en integriteit (bewaringstoestand, oorspronkelijke elementen)). Een goed bevat ook artistieke waarde als het kunstwerken omvat (beeldhouwwerken, reliëfs ontworpen voor het goed, enz.) of decoratieve elementen uit de oorspronkelijke bouwperiode of met bijzondere kwaliteit (gesigneerd glasramen, sgraffito, lichtbeuk, enz.).
- Esthetisch Historisch gezien werd die waarde aangewend om waardevolle groene ruimten en natuurlijke of halfnatuurlijke gebieden aan te duiden. De waarde kan ook gelden voor grote gehelen van gebouwen in een stedelijk gebied, met of zonder natuurlijke elementen, of monumenten die het stadslandschap markeren. Een afweging met andere waarden dringt zich tevens op: de artistieke, de landschappelijke (integratie van het werk in het stedelijk landschap, oriëntatiepunten in de stad) en de stedenbouwkundige waarde (spontane of rationele stedelijke gehelen). De volgende selectiecriteria worden er eveneens aan gekoppeld: de ensemblewaarde en de contextuele waarde.
- Historisch Het onroerend goed heeft een historische waarde : - als het getuigt van een bijzondere periode in de geschiedenis van de streek of de gemeente; - of als getuigenis van een periode en/of een zeldzame ontwikkeling van een periode (bv. tuinstad die representatief is voor een bouwwijze die werd toegepast in het kader van de grote bouwcampagnes na de Tweede Wereldoorlog; dorpskernen die de eerste gegroepeerde bouwwerken van de gemeenten van de tweede ring illustreren; de Hallepoort als overblijfsel van de tweede omwalling; - of als getuigenis van een bepaalde stedelijke (en/of landschappelijke) ontwikkeling van de stad (bv. gebouwen aan de centrale lanen of in de Leopoldswijk); - of wanneer het een band vertoont met een belangrijke historische figuur – met inbegrip van persoonlijke huizen van architecten en kunstenaarsateliers (bv. het geboortehuis van Constantin Meunier, het huis van Magritte); - of in verband kan worden gebracht met een belangrijke historische gebeurtenis (bv. huizen van de wederopbouw na het bombardement van 1695, de Congreskolom); - of een typologische representativiteit vertoont die kenmerkend is voor een commerciële of culturele beroepsactiviteit (bv. kerken, bioscopen, industriële architectuur, apotheken); - of als het representatief is van het oeuvre van een belangrijke architect in de architectuurgeschiedenis op internationaal, nationaal, regionaal of lokaal niveau (dit betreft zowel befaamde architecten als V. Horta, V. Bourgeois, M. Polak als secundaire architecten, die lokaal verbonden worden aan een gemeente zoals Fernand Lefever in Koekelberg of Emile Hoebeke in Sint-Agatha-Berchem).
- Stedenbouwkundig Sommige bouwkundige goederen of landschappen hebben in het verleden een prominente rol gespeeld in de planmatige inrichting van de bebouwde ruimte en de stedelijke ruimte. Meestal bepalen zij andere stedenbouwkundige (plan)vormen zodat er zich een wisselwerking voortdoet tussen bebouwde en niet-bebouwde (of open) ruimte. Die inrichting omvat ook de samenhang tussen verschillende schaalniveaus. Een onroerend goed heeft stedenbouwkundige waarde wanneer het daarin een rol speelt, bijvoorbeeld : - hoekgebouwen; - coherente pleinen of homogene huizenrijen (gevels die een ensemble vormen van dezelfde stijl, periode en volume); - tuinwijken, - deskundig ingeplante torens (hoogbouw) en hun relatie tot hun onmiddellijke kwaliteitsvolle omgeving die coherent kan zijn, maar ook contrastrijk, - relicten van stedenbouwkundige concepten en hoe die architecturaal (en typologisch) zijn of werden ingevuld, zoals bijvoorbeeld de nog bewaarde eclectische stadspaleizen en/of herenhuizen in de Leopoldswijk.
Onderzoek en redactie
2016
id
Urban : 30027
Beschrijving
Paviljoen in regionale stijl, zogenaamde “Chalet norvégien” of “Chalet suisse”, naar ontwerp van de Noorse
architect Finn Knudsen voor Leopold II
opgetrokken in 1905-1906, als kantoorgebouw van de Onafhankelijke Congostaat.
Gebouwd binnen het domein van het Koninklijk Paleis, was de chalet toegankelijk voor de vorst via de tuin van het paleis. Leopold II liet daar zijn kantoren installeren vanwaar hij het bestuur van zijn Afrikaanse gebied beheerde. Hij ontving er ook journalisten voor persconferenties over de Congolese zaken. Tegenwoordig maakt de chalet geen deel meer uit van het domein van het paleis. Van 1981 tot 1992 herbergde het het Museum van de Dynastie, voordat deze werd verhuisd naar het Hotel Bellevue.
Gebouwd binnen het domein van het Koninklijk Paleis, was de chalet toegankelijk voor de vorst via de tuin van het paleis. Leopold II liet daar zijn kantoren installeren vanwaar hij het bestuur van zijn Afrikaanse gebied beheerde. Hij ontving er ook journalisten voor persconferenties over de Congolese zaken. Tegenwoordig maakt de chalet geen deel meer uit van het domein van het paleis. Van 1981 tot 1992 herbergde het het Museum van de Dynastie, voordat deze werd verhuisd naar het Hotel Bellevue.
Twee
bouwlagen en in totaal tien traveeënVerticale geleding van een gevel, bepaald door afstand tussen twee opeenvolgende steunpunten (vb. muurdammen, zuilen, ...) met afgeschuindeSchuine vlakke kant aan een houten of stenen bouwonderdeel. hoek, onder zadeldakDak met twee hellende dakvlakken.
(leien). BreukstenenMetselwerk bestaande uit brokken onregelmatige natuursteen. onderbouwHoge sokkel, reikend tot ongeveer het midden van de toegang; meestal in hardsteen., en bewerkte houten bovenbouw met centraal
dakvensterUit het dakvlak opgaand stenen venster dat met de gevel in verbinding staat of er enkel door een kroonlijst van gescheiden is., uitkragende bedaking op consolesVoornamelijk voluut- of S-vormig kraagstuk, soms ook louter decoratief.. Regelmatige vensterordonnantie,
onder meer tweelichtenTweedelige lichtopening, door deelzuiltje gesplitst.; kleine houten roedenverdeling. MedaillonsRonde of ovale cartouche. met ster
(wapen van Kongo) op penantenParement tussen twee muuropeningen (vensters of deuren) in dezelfde bouwlaag..
Bronnen
Archieven
SAB/OW 8344 (1905-1906).
Publicaties en studies
BUELENS, F., Congo 1885-1960. Een
financieel-economische geschiedenis, Berchem, EPO, 2007.
GODDEERIS,
I., LAURO, A., VANTHEMSCHE, G., (red.), Koloniaal
Congo. Een geschiedenis in vragen, Antwerpen, Polis, 2020.
VANTHEMSCHE, G., La
Belgique et le Congo. L’impact de la colonie sur la métropole 1885-1980, Brussel,
Le Cri, 2010 (Nouvelle histoire de Belgique, 4).
