Typologie(ën)
school
Ontwerper(s)
Juridisch statuut
Ingeschreven in de wettelijke inventaris op 19 augustus 2024
Stijlen
Eclectisme
Dit (deze) goed(eren) bezit(ten) de volgende waarde(n)
- Artistiek Het ontwerp van een onroerend goed (gebouw) door een gerenommeerde kunstenaar (architect) kan maar zeer zelden als criterium worden beschouwd. Om het belang van de selectie van dit onroerend goed te beoordelen, en de plaats dat het inneemt in het oeuvre van een kunstenaar (architect), is dit een criterium dat moet worden afgewogen met de architectonische kwaliteit (compositie en interne structuur), de uitvoering (materialen, technische beheersing), de plaats in de architectuurgeschiedenis dewelke een getuigenis zijn van een fase of aspect van landschapsarchitectuur of de bouwkunst in het verleden. Zodoende gelden koppelingen naar volgende criteria: zeldzaamheid (typologie, stijl, materiaalgebruik, bronnen), representativiteit (idem) en integriteit (idem + kwaliteit van uitvoering).
- Esthetisch Het onroerend goed heeft een esthetische waarde als het de waarnemer zintuigelijk prikkelt op een positieve manier (‘ervaring van schoonheid). Historisch gezien werd deze waarde aangewend om waardevolle natuurlijke of semi-natuurlijke gebieden aan te duiden, maar het kan ook gelden voor grote gehelen van gebouwen in een stedelijk gebied, met of zonder natuurlijke elementen, of monumenten die het stadslandschap markeren. Automatisch dringt een afweging met andere waarden zich op, de artistieke in de eerste plaats, maar ook de landschappelijke (integratie van het werk in het stedelijk landschap, oriëntatiepunten in de stad) en stedenbouwkundige waarde (spontane of rationele stedelijke gehelen), en dienen koppelingen naar selectiecriteria worden gemaakt: representativiteit, ensemblewaarde en contextuele waarde. Criteria die met andere (met name artistieke) criteria moeten worden gecombineerd.
- Historisch Het onroerend goed heeft een historische waarde als het getuigt van een bijzondere periode in de geschiedenis van de streek of de gemeente, of als bijzonder belangrijke ouderdom en zeldzame ontwikkeling voor een periode (bv. tuinstad die representatief is voor een bouwwijze die werd toegepast in het kader van de grote bouwcampagnes na de Tweede Wereldoorlog; dorpskernen die de eerste gegroepeerde bouwwerken van de gemeenten van de tweede ring illustreren; Hallepoort als overblijfsel van de tweede omwalling; enz.), of als getuigenis van een bepaalde stedelijke (en/of landschappelijke) ontwikkeling van de stad (bv. gebouwen aan de centrale boulevards of in de Leopoldswijk), of wanneer het een band vertoont met een belangrijke historische figuur - met inbegrip van persoonlijke huizen van architecten en kunstenaarsateliers (b.v. het geboortehuis van Constantin Meunier, het huis van Magritte), of in verband kan worden gebracht met een belangrijke historische gebeurtenis (b.v. huizen van de wederopbouw na het bombardement van 1695, Congreskolom), of een typologische representativiteit vertoont die kenmerkend is voor een commerciële of culturele beroepsactiviteit (bv. kerken, bioscopen, industriële architectuur, apotheken).
Onderzoek en redactie
2006-2008
id
Urban : 18105
Beschrijving
School opgericht door de Dames de la Retraite du Sacré-Cœur, afkomstig uit Angers.
De school, die oorspronkelijk gratis basisschoolonderricht verschafte opende haar deuren in 1900. In dezelfde periode verwierven de nonnen tegenover de school een terrein dat het hele huizenblok beslaat, om er later te kunnen uitbreiden (DELIENS, P., 1982, p. 50). De Stad eiste echter dat het terrein snel bebouwd zou worden. De bouw van de uitbreiding, nu een school met betalend onderwijs, begon eind 1902 en was in 1904 voltooid (zie lyceum La Retraite, Eedgenotenstraat nr. 70).
De basisschool was oorspronkelijk gevestigd op nr. 112 in een gebouw van twee bouwlagen onder mansardedakGebroken kap of Frans dak met met steile ondervlakken en licht hellende bovenvlakken., in 1899 ontworpen door de Parijse architect E. Reposeur. Het aanpalende huis op nr. 114 van 1901 werd in 1910 bij het eerste gebouw gevoegd. In 1930 verhoogden de aannemers J. en G. Demey het nr. 112. Er werd een tweede verdieping, die identiek was aan de eerste, onder hetzelfde mansardedakGebroken kap of Frans dak met met steile ondervlakken en licht hellende bovenvlakken. toegevoegd. In 1936 werd het dak van nr. 114 vervangen door een mansardedakGebroken kap of Frans dak met met steile ondervlakken en licht hellende bovenvlakken.. De speelplaats die oorspronkelijk uiterst links van het gebouw deels overdekt was, werd in 1946 aan het andere uiteinde overdekt. Deze heeft intussen plaatsgemaakt voor een vleugel met één bouwlaag. Ter hoogte van de eerste overdekte speelplaats bevindt zich een gelijkaardige, maar minder lange vleugel. Op de benedenverdieping werd de hele achtergevel voorzien van een beglaasde luifelAfdak boven de ingang van een huis of handelszaak..
Nr. 112. Gevel in bruine baksteen met zes traveeënVerticale geleding van een gevel, bepaald door afstand tussen twee opeenvolgende steunpunten (vb. muurdammen, zuilen, ...). De drie eerste breder; op elke verdieping gekoppeldeTwee of meerdere identieke bouwelementen (vensters, zuilen, pilasters) die tot een groter (symmetrisch) geheel zijn samengevoegd. venstersLicht- en/of luchtopening in een muur.. De volgende drie vormen een symmetrische compositieTypische gevelopstand bestaande uit drie gelijke traveeën; in Brussel komt dit geveltype vaak voor met drie bouwlagen volgens verkleinende ordonnantie; de centrale travee wordt in vele gevallen rijker uitgewerkt en benadrukt door haar licht te laten uitspringen en/of door één of meerdere balkons; het grondplan bestaat over het algemeen uit een aaneenschakeling van kamers. met centrale deur. GekoppeldeTwee of meerdere identieke bouwelementen (vensters, zuilen, pilasters) die tot een groter (symmetrisch) geheel zijn samengevoegd. venstersLicht- en/of luchtopening in een muur. op benedenverdieping onder doorlopende I-balkIJzeren latei met I-profiel.. In eerste traveeVerticale geleding van een gevel, bepaald door afstand tussen twee opeenvolgende steunpunten (vb. muurdammen, zuilen, ...) werd een van hen vervangen door deur. VenstersLicht- en/of luchtopening in een muur. op verdiepingen getoogd, de gekoppeldeTwee of meerdere identieke bouwelementen (vensters, zuilen, pilasters) die tot een groter (symmetrisch) geheel zijn samengevoegd. op eerste verdieping met borstwering1. Verhoogd gedeelte van een vestingsmuur waarachter men veilig kan lopen; - 2. Muurtje of hekwerk (balkon, terras); - 3. Deel van een muur tussen vloer en onderzijde van een venster; - 4. Verhoging van de buitenmuren van een huis boven de zolderbalken waarop een muurplaat rust. met ruitvormig ornamentNiet-zelfstandig sierelement om een voorwerp of gebouw op te luisteren.. MansardedakGebroken kap of Frans dak met met steile ondervlakken en licht hellende bovenvlakken. met gemetselde dakkapellenUit het dakvlak opgaand venster; meestal in hout en vaak onder spitse kap., die van toegangstraveeTravee waarin de toegang is ondergebracht. onder stenen frontonDriehoekige of segmentvormige bekroning van een gevel of muuropening.. SchrijnwerkVerzameling van al het (niet-constructief) houten materiaal zoals deuren, vensterkozijnen, erkeronderdelen, kroonlijst, …; bij uitbreiding ook materiaal in aluminium, PVC, ... vervangen.
Bakstenen achtergevel eenvoudiger. Enkelvoudige of gekoppeldeTwee of meerdere identieke bouwelementen (vensters, zuilen, pilasters) die tot een groter (symmetrisch) geheel zijn samengevoegd. venstersLicht- en/of luchtopening in een muur. onder steekboogBoog die minder dan een halve cirkel beschrijft; boog in de vorm van een cirkelsegment. Bij vensters spreekt men dan van een getoogd venster of steekboogvenster.. Bewaard schrijnwerkVerzameling van al het (niet-constructief) houten materiaal zoals deuren, vensterkozijnen, erkeronderdelen, kroonlijst, …; bij uitbreiding ook materiaal in aluminium, PVC, ... met roedeverdeling.
Interieur. Vooraan klaslokalen. Drie op benedenverdieping, vier op verdiepingen en op de zolderRuimte onder het dak., bereikbaar via gang aan de achterkant. TrappenhuisGedeelte van een gebouw waarin de trappen zijn ondergebracht. van hoofdtrap uiterst rechts van het gebouw; secundaire trap links op het einde van de gang.
Nr. 114. Gevel met asymmetrische compositieTypische gevelopstand bestaande uit twee ongelijke traveeën; in Brussel komt dit geveltype vaak voor met drie bouwlagen volgens verkleinende ordonnantie; de hoofdtravee is meestal breder, rijker uitgewerkt en wordt verder benadrukt door licht vooruit te springen en/of door één of meer balkons; de kelders zijn meestal hoog, wat zich vertaalt in een hoge onderbouw; het grondplan bestaat over het algemeen uit een aaneenschakeling van kamers. in gele baksteen met elementen in rode baksteen en hardsteen. Sokkel in hardsteen geciseleerd in dambordpatroon. Balkon met gebuikteMet een buik staand; welvend oppervlak dat een ongelijkmatige boogwerking vertoont. gietijzerenHard, bros en niet smeedbaar ijzer; gegoten in herbruikbare mallen; meestal gebruikt voor de borstwering van balkons. borstwering1. Verhoogd gedeelte van een vestingsmuur waarachter men veilig kan lopen; - 2. Muurtje of hekwerk (balkon, terras); - 3. Deel van een muur tussen vloer en onderzijde van een venster; - 4. Verhoging van de buitenmuren van een huis boven de zolderbalken waarop een muurplaat rust.. In hoogste bouwlaag van hoofdtraveeBredere en rijker uitgewerkte travee, meestal van een huis met asymmetrische compositie; vaak in risaliet en onder bekronende topgevel. twee gekoppeldeTwee of meerdere identieke bouwelementen (vensters, zuilen, pilasters) die tot een groter (symmetrisch) geheel zijn samengevoegd. venstersLicht- en/of luchtopening in een muur.. Twee hoge bakstenen dakkapellenUit het dakvlak opgaand venster; meestal in hout en vaak onder spitse kap.. SchrijnwerkVerzameling van al het (niet-constructief) houten materiaal zoals deuren, vensterkozijnen, erkeronderdelen, kroonlijst, …; bij uitbreiding ook materiaal in aluminium, PVC, ... vervangen.
De school, die oorspronkelijk gratis basisschoolonderricht verschafte opende haar deuren in 1900. In dezelfde periode verwierven de nonnen tegenover de school een terrein dat het hele huizenblok beslaat, om er later te kunnen uitbreiden (DELIENS, P., 1982, p. 50). De Stad eiste echter dat het terrein snel bebouwd zou worden. De bouw van de uitbreiding, nu een school met betalend onderwijs, begon eind 1902 en was in 1904 voltooid (zie lyceum La Retraite, Eedgenotenstraat nr. 70).
De basisschool was oorspronkelijk gevestigd op nr. 112 in een gebouw van twee bouwlagen onder mansardedakGebroken kap of Frans dak met met steile ondervlakken en licht hellende bovenvlakken., in 1899 ontworpen door de Parijse architect E. Reposeur. Het aanpalende huis op nr. 114 van 1901 werd in 1910 bij het eerste gebouw gevoegd. In 1930 verhoogden de aannemers J. en G. Demey het nr. 112. Er werd een tweede verdieping, die identiek was aan de eerste, onder hetzelfde mansardedakGebroken kap of Frans dak met met steile ondervlakken en licht hellende bovenvlakken. toegevoegd. In 1936 werd het dak van nr. 114 vervangen door een mansardedakGebroken kap of Frans dak met met steile ondervlakken en licht hellende bovenvlakken.. De speelplaats die oorspronkelijk uiterst links van het gebouw deels overdekt was, werd in 1946 aan het andere uiteinde overdekt. Deze heeft intussen plaatsgemaakt voor een vleugel met één bouwlaag. Ter hoogte van de eerste overdekte speelplaats bevindt zich een gelijkaardige, maar minder lange vleugel. Op de benedenverdieping werd de hele achtergevel voorzien van een beglaasde luifelAfdak boven de ingang van een huis of handelszaak..
Nr. 112. Gevel in bruine baksteen met zes traveeënVerticale geleding van een gevel, bepaald door afstand tussen twee opeenvolgende steunpunten (vb. muurdammen, zuilen, ...). De drie eerste breder; op elke verdieping gekoppeldeTwee of meerdere identieke bouwelementen (vensters, zuilen, pilasters) die tot een groter (symmetrisch) geheel zijn samengevoegd. venstersLicht- en/of luchtopening in een muur.. De volgende drie vormen een symmetrische compositieTypische gevelopstand bestaande uit drie gelijke traveeën; in Brussel komt dit geveltype vaak voor met drie bouwlagen volgens verkleinende ordonnantie; de centrale travee wordt in vele gevallen rijker uitgewerkt en benadrukt door haar licht te laten uitspringen en/of door één of meerdere balkons; het grondplan bestaat over het algemeen uit een aaneenschakeling van kamers. met centrale deur. GekoppeldeTwee of meerdere identieke bouwelementen (vensters, zuilen, pilasters) die tot een groter (symmetrisch) geheel zijn samengevoegd. venstersLicht- en/of luchtopening in een muur. op benedenverdieping onder doorlopende I-balkIJzeren latei met I-profiel.. In eerste traveeVerticale geleding van een gevel, bepaald door afstand tussen twee opeenvolgende steunpunten (vb. muurdammen, zuilen, ...) werd een van hen vervangen door deur. VenstersLicht- en/of luchtopening in een muur. op verdiepingen getoogd, de gekoppeldeTwee of meerdere identieke bouwelementen (vensters, zuilen, pilasters) die tot een groter (symmetrisch) geheel zijn samengevoegd. op eerste verdieping met borstwering1. Verhoogd gedeelte van een vestingsmuur waarachter men veilig kan lopen; - 2. Muurtje of hekwerk (balkon, terras); - 3. Deel van een muur tussen vloer en onderzijde van een venster; - 4. Verhoging van de buitenmuren van een huis boven de zolderbalken waarop een muurplaat rust. met ruitvormig ornamentNiet-zelfstandig sierelement om een voorwerp of gebouw op te luisteren.. MansardedakGebroken kap of Frans dak met met steile ondervlakken en licht hellende bovenvlakken. met gemetselde dakkapellenUit het dakvlak opgaand venster; meestal in hout en vaak onder spitse kap., die van toegangstraveeTravee waarin de toegang is ondergebracht. onder stenen frontonDriehoekige of segmentvormige bekroning van een gevel of muuropening.. SchrijnwerkVerzameling van al het (niet-constructief) houten materiaal zoals deuren, vensterkozijnen, erkeronderdelen, kroonlijst, …; bij uitbreiding ook materiaal in aluminium, PVC, ... vervangen.
Bakstenen achtergevel eenvoudiger. Enkelvoudige of gekoppeldeTwee of meerdere identieke bouwelementen (vensters, zuilen, pilasters) die tot een groter (symmetrisch) geheel zijn samengevoegd. venstersLicht- en/of luchtopening in een muur. onder steekboogBoog die minder dan een halve cirkel beschrijft; boog in de vorm van een cirkelsegment. Bij vensters spreekt men dan van een getoogd venster of steekboogvenster.. Bewaard schrijnwerkVerzameling van al het (niet-constructief) houten materiaal zoals deuren, vensterkozijnen, erkeronderdelen, kroonlijst, …; bij uitbreiding ook materiaal in aluminium, PVC, ... met roedeverdeling.
Interieur. Vooraan klaslokalen. Drie op benedenverdieping, vier op verdiepingen en op de zolderRuimte onder het dak., bereikbaar via gang aan de achterkant. TrappenhuisGedeelte van een gebouw waarin de trappen zijn ondergebracht. van hoofdtrap uiterst rechts van het gebouw; secundaire trap links op het einde van de gang.
Nr. 114. Gevel met asymmetrische compositieTypische gevelopstand bestaande uit twee ongelijke traveeën; in Brussel komt dit geveltype vaak voor met drie bouwlagen volgens verkleinende ordonnantie; de hoofdtravee is meestal breder, rijker uitgewerkt en wordt verder benadrukt door licht vooruit te springen en/of door één of meer balkons; de kelders zijn meestal hoog, wat zich vertaalt in een hoge onderbouw; het grondplan bestaat over het algemeen uit een aaneenschakeling van kamers. in gele baksteen met elementen in rode baksteen en hardsteen. Sokkel in hardsteen geciseleerd in dambordpatroon. Balkon met gebuikteMet een buik staand; welvend oppervlak dat een ongelijkmatige boogwerking vertoont. gietijzerenHard, bros en niet smeedbaar ijzer; gegoten in herbruikbare mallen; meestal gebruikt voor de borstwering van balkons. borstwering1. Verhoogd gedeelte van een vestingsmuur waarachter men veilig kan lopen; - 2. Muurtje of hekwerk (balkon, terras); - 3. Deel van een muur tussen vloer en onderzijde van een venster; - 4. Verhoging van de buitenmuren van een huis boven de zolderbalken waarop een muurplaat rust.. In hoogste bouwlaag van hoofdtraveeBredere en rijker uitgewerkte travee, meestal van een huis met asymmetrische compositie; vaak in risaliet en onder bekronende topgevel. twee gekoppeldeTwee of meerdere identieke bouwelementen (vensters, zuilen, pilasters) die tot een groter (symmetrisch) geheel zijn samengevoegd. venstersLicht- en/of luchtopening in een muur.. Twee hoge bakstenen dakkapellenUit het dakvlak opgaand venster; meestal in hout en vaak onder spitse kap.. SchrijnwerkVerzameling van al het (niet-constructief) houten materiaal zoals deuren, vensterkozijnen, erkeronderdelen, kroonlijst, …; bij uitbreiding ook materiaal in aluminium, PVC, ... vervangen.
Bronnen
Archieven
SAB/OW 112: 8786 (1899-1901), 36885 (1930); 114: 8786 (1901), 45358 (1936); 112-114: 4276 (1910), 56331 (1946).
Publicaties en studies
DELIENS, P., Rond-Point Schuman. Histoire du quartier Nord-Est à Bruxelles, d'Ambiorix à nos jours, Paul Deliens éd., Brussel, 1982, p. 50.
Opmerkelijke bomen in de nabijheid
