Gutenbergsquare 5
Filips de Goedestraat 55

Twee analoge huizen in art nouveauInternationale beweging (1893 - ca. 1914) als reactie op de ‘neo’-stijlen, maar met sterk lokale verschillen. In België kent de stijl twee stromingen, namelijk de florale art nouveau met Victor Horta als boegbeeld en anderzijds de geometrische art nouveau beïnvloed door Paul Hankar of de Wiener Secession., n.o.v. architect Armand Van Waesberghe, i.o.v. dezelfde eigenaar, 1898.

Beide huizen op L-vormig doorlopend  perceel.

Gevel met lichtgrijze bakstenen met elementen in rode baksteen en hardsteen. VensterLicht- en/of luchtopening in een muur. op benedenverdieping en souterrainvenster enerzijds en deur met bovenlichtBovenste gedeelte van een raam- of deurkozijn, gescheiden door een dwarsregel; soms voorzien van glas-in-lood en/of roeden. anderzijds, gevat in hardstenen omlijsting met uitgesnedenVerdiept aanbrengen, beitelen,… lijnen. Ter hoogte van bovenlichtBovenste gedeelte van een raam- of deurkozijn, gescheiden door een dwarsregel; soms voorzien van glas-in-lood en/of roeden. van vensterLicht- en/of luchtopening in een muur. op benedenverdieping is deze omlijsting getrapt en ter hoogte van bovenlichtBovenste gedeelte van een raam- of deurkozijn, gescheiden door een dwarsregel; soms voorzien van glas-in-lood en/of roeden. van deur vormt ze kussenblokken1. Dekplaat dat ligt tussen de drager (kapiteel) en het gedragene (balk of boog); 2. Kwartronde kraagsteen van een venster- of deurboog.. Tussen vensterLicht- en/of luchtopening in een muur. en souterrainvensters stenen paneel met kronkelmotief. Spitsboogvormige voetenschraper. Houten erkerRechthoekig of veelhoekig uitbouwsel, als het ware op de gevel geplakt en daardoor deel uitmakend van de achterliggende ruimte; vaak over één of meer verdiepingen gestapeld. met stenen platform met geometrische motieven. VenstersLicht- en/of luchtopening in een muur. onder latei of onder boogConstructie waarvan de beschrijvende lijnen delen van cirkels of gebogen lijnen zijn en waarin alle drukkrachten optreden. bestaande uit rijen rode baksteen, sommige getoogd en zich verwijdend naar boven toe. In derde bouwlaag sgraffitopanelen onder boogConstructie waarvan de beschrijvende lijnen delen van cirkels of gebogen lijnen zijn en waarin alle drukkrachten optreden. die friesHorizontale band om een muurvlak in te delen of aan de bovenzijde te begrenzen; al dan niet beschilderd of versierd (terracotta, sgrafitto, cementtegels…). op hoofdgestelHoog horizontaal lijstwerk ter bekroning van een gevel. onderbreekt. Drie dakkapellenUit het dakvlak opgaand venster; meestal in hout en vaak onder spitse kap. met dakstoelMeestal driehoekig samenstel van dragende onderdelen van een kap, in één vlak, haaks op het dakvlak en veelal opgebouwd uit één of meerdere elementen op elkaar (kapgebinten).. Zowel geometrisch als kronkelig ijzerwerkVerzameling van alle metalen elementen van een gebouw.. SchrijnwerkVerzameling van al het (niet-constructief) houten materiaal zoals deuren, vensterkozijnen, erkeronderdelen, kroonlijst, …; bij uitbreiding ook materiaal in aluminium, PVC, ...  grotendeels bewaard: bovenlichtenBovenste gedeelte van een raam- of deurkozijn, gescheiden door een dwarsregel; soms voorzien van glas-in-lood en/of roeden. met geometrische of gebogen roedeverdeling, bovenlichtBovenste gedeelte van een raam- of deurkozijn, gescheiden door een dwarsregel; soms voorzien van glas-in-lood en/of roeden. van deur met glas-in-lood.


Gutenbergsquare nr. 5. Op verdiepingen symmetrische gevel, geritmeerd door twee pilastersPlatte, weinig uitspringende muurpijler, vaak met basis en kapiteel. die kroonlijstStelselmatig uitkragende geprofileerde lijst boven een muur of een ander belangrijk bouwdeel (entablement). doorbreken en eindigen in stenen pinakelSlanke beëindiging in de vorm van een gotisch torentje.. PilastersPlatte, weinig uitspringende muurpijler, vaak met basis en kapiteel. met rode bakstenen banden volgens verkleinende breedte; rechterpilaster beperkt tot verdiepingen en rustend op stenen lampetNeerwaartse beëindiging, afhangende versiering als aanzet van een balkon of erker.. Op benedenverdieping bijzonder plastische stenen omlijstingen; vensterLicht- en/of luchtopening in een muur. onder boogConstructie waarvan de beschrijvende lijnen delen van cirkels of gebogen lijnen zijn en waarin alle drukkrachten optreden. met binnenwelfvlakWelfvlak aan de binnenzijde van een boog of gewelf. met tandvormige ornamentenNiet-zelfstandig sierelement om een voorwerp of gebouw op te luisteren. en bovenlichtBovenste gedeelte van een raam- of deurkozijn, gescheiden door een dwarsregel; soms voorzien van glas-in-lood en/of roeden. van deur onder hoefijzerboogBoog die meer dan een halve cirkel beschrijft; boog in de vorm van een hoefijzer.. Trapezoïdale erkerRechthoekig of veelhoekig uitbouwsel, als het ware op de gevel geplakt en daardoor deel uitmakend van de achterliggende ruimte; vaak over één of meer verdiepingen gestapeld. onder dak met drie hellingen, bekroond met borstwering1. Verhoogd gedeelte van een vestingsmuur waarachter men veilig kan lopen; - 2. Muurtje of hekwerk (balkon, terras); - 3. Deel van een muur tussen vloer en onderzijde van een venster; - 4. Verhoging van de buitenmuren van een huis boven de zolderbalken waarop een muurplaat rust. voor centrale glasdeurDeur waarvan het grootste deel uit glas bestaat. van drielichtGroep van drie smalle vensters binnen dezelfde omlijsting, onderling gescheiden door deelzuiltjes of stijlen/monelen; centraal venster soms hoger dan beide andere.. Boven laterale venstersLicht- en/of luchtopening in een muur. sgraffitoSgraffito (Italiaans, van sgraffiare: krabben), decoratieve muurtechniek waarbij men een donkere pleisterlaag (doorgaans zwart, roetbruin of grijs) met een lichtgekleurde pleisterlaag bedekt; door de bovenste, nog niet verharde, laag weg te nemen volgens een vooraf bepaald grafisch ontwerp ontstaat een verdiepte tekening; de lichtgekleurde pleisterlaag kan bovendien gekleurd worden ‘al fresco’ (op de verse pleister) of ‘al secco’ (op de droge pleister)., dat van links met bloemdecor, dat van rechts met vrouwenprofiel. Bewaarde metalen trekbel met typische lijnen.
Interieur. Vleugels van deur tussen inkomhal en trappenhuisGedeelte van een gebouw waarin de trappen zijn ondergebracht. met rechthoekige venstersLicht- en/of luchtopening in een muur. met glas-in-lood met uitgesnedenVerdiept aanbrengen, beitelen,… lijnen die die van gevelstenenStenen plaat of blok, aangebracht in of op een gevel, met opschrift. hernemen.


Filips de Goedestraat nr. 55. Gevel met asymmetrische compositieTypische gevelopstand bestaande uit twee ongelijke traveeën; in Brussel komt dit geveltype vaak voor met drie bouwlagen volgens verkleinende ordonnantie; de hoofdtravee is meestal breder, rijker uitgewerkt en wordt verder benadrukt door licht vooruit te springen en/of door één of meer balkons; de kelders zijn meestal hoog, wat zich vertaalt in een hoge onderbouw; het grondplan bestaat over het algemeen uit een aaneenschakeling van kamers.. VensterLicht- en/of luchtopening in een muur. op benedenverdieping met spitsboogvormige boogrugBuitenwelfvlak; buitenste kromming van een boog; wanneer deze boog getrapt is, spreekt men van een hanenkam.. Polygonale erkerRechthoekig of veelhoekig uitbouwsel, als het ware op de gevel geplakt en daardoor deel uitmakend van de achterliggende ruimte; vaak over één of meer verdiepingen gestapeld. rustend op groter trapezoïdaal platform. VensterleuningenLage, versierde leuning boven een onderdorpel, meestal in metaal. op verdiepingen. Tussen venstersLicht- en/of luchtopening in een muur. van toegangstraveeTravee waarin de toegang is ondergebracht. sgraffitoSgraffito (Italiaans, van sgraffiare: krabben), decoratieve muurtechniek waarbij men een donkere pleisterlaag (doorgaans zwart, roetbruin of grijs) met een lichtgekleurde pleisterlaag bedekt; door de bovenste, nog niet verharde, laag weg te nemen volgens een vooraf bepaald grafisch ontwerp ontstaat een verdiepte tekening; de lichtgekleurde pleisterlaag kan bovendien gekleurd worden ‘al fresco’ (op de verse pleister) of ‘al secco’ (op de droge pleister). met gezicht van jong meisje in driekwart. In derde bouwlaag drie venstersLicht- en/of luchtopening in een muur., waarvan centrale glasdeurDeur waarvan het grootste deel uit glas bestaat. met borstwering1. Verhoogd gedeelte van een vestingsmuur waarachter men veilig kan lopen; - 2. Muurtje of hekwerk (balkon, terras); - 3. Deel van een muur tussen vloer en onderzijde van een venster; - 4. Verhoging van de buitenmuren van een huis boven de zolderbalken waarop een muurplaat rust. onder sgraffitoSgraffito (Italiaans, van sgraffiare: krabben), decoratieve muurtechniek waarbij men een donkere pleisterlaag (doorgaans zwart, roetbruin of grijs) met een lichtgekleurde pleisterlaag bedekt; door de bovenste, nog niet verharde, laag weg te nemen volgens een vooraf bepaald grafisch ontwerp ontstaat een verdiepte tekening; de lichtgekleurde pleisterlaag kan bovendien gekleurd worden ‘al fresco’ (op de verse pleister) of ‘al secco’ (op de droge pleister). met decor van gestileerde vogel.
Interieur deels oorspronkelijk karakter bewaard. Inkomhal met tegels in Carraramarmer. Tussen hal en trappenhuisGedeelte van een gebouw waarin de trappen zijn ondergebracht., deur met glas-in-lood met bloemmotieven. Opmerkelijke trappaalHoofdbaluster aan de eerste trede van een trap. in geometrische art nouveauInternationale beweging (1893 - ca. 1914) als reactie op de ‘neo’-stijlen, maar met sterk lokale verschillen. In België kent de stijl twee stromingen, namelijk de florale art nouveau met Victor Horta als boegbeeld en anderzijds de geometrische art nouveau beïnvloed door Paul Hankar of de Wiener Secession.. Voor de architect kenmerkende deuren met japoniserende panelen. In de salon wit marmeren schouw met elementen in geel marmer; plafond met geometrisch patroon, thans beschilderd.
Het huis werd in 2002 gerenoveerd door architecten Michel Stricklesse en Bernard Alaerts.

Gutenbergsquare 5 beschermd op 22.04.1999; Filips de Goedestraat 55 beschermd op 02.07.1998.