close the map
Anderlecht

Georges Moreaustraat

Onderzoek en redactie

2019

 

Bekijk de weerhouden gebouwenDe Georges Moreaustraat verbindt het Raadsplein met de Grondelsstraat. Haar parcours maakt verscheidene lichte bochten: aan de kruising met de Onderwijsstraat, aan het kruispunt met de Moderne-Schoolstraat en de Eloystraat, en aan de kruising met de Veeartsenstraat.

De straat werd in drie fases aangelegd. Het eerste straatdeel maakte deel uit van de nieuwe residentiële wijk die wegeninspecteur Victor Besme voor Kuregem had uitgewerkt en waarvan het plan door de gemeenteraad werd goedgekeurd tijdens de zitting van 09.11.1863. Deze zone, gelegen tussen de Bergensesteenweg in het noordwesten, de (nog aan te leggen) Onderwijsstraat in het zuidwesten en het nieuwe Zuidstation in het zuidoosten, werd het voorwerp van een definitief ontwerp dat Besme in december 1871 en januari 1872 opstelde en dat door de gemeenteraad werd goedgekeurd tijdens de zitting van 21.03.1872 en dan bij K.B. van 01.05.1872. Dit achttien meter brede straatdeel is een van de wegen die geometrisch vertrekken vanaf het Raadsplein.

Voorbij de Onderwijsstraat was al in 1864 een verlenging in rechte lijn tot aan de Grondelsstraat goedgekeurd, over de Middenzenne die de Kleine Zenne met de Zenne verbond. Het was echter pas in het kader van het Plan de l’extension du Quartier de Cureghem, dat betrekking had op de wijk van de Veeartsenijschool, opgesteld door Besme in 1890 en goedgekeurd bij K.B. van 01.07.1891, dat het gedeelte van de straat tussen de Onderwijsstraat en de Veeartsenstraat werd gepland. Dit straatdeel was slechts zestien meter breed en moet diagonaal aansluiten op de noordelijke hoek van de site van de Veeartsenijschool. Bij besluit van 22.01.1901 werd het straatdeel gelegen tussen de Eloystraat en de Veeartsenstraat uiteindelijk lichtjes westwaarts verschoven en verlengd met een laatste, even breed straatdeel dat langs de site van de school liep, tot aan de Grondelsstraat.

De straat kreeg aanvankelijk de naam Auberstraat, wellicht als eerbetoon aan Daniel-François-Esprit Auber (1782-1871), Frans componist, onder meer van De Stomme van Portici. Deze benaming werd op 25.07.1904 vervangen door de huidige, een eerbetoon aan de toenmalige burgemeester, Georges-Alphonse Moreau (1843-1919), die dit ambt van 1884 tot 1919 bekleedde.

Net ten zuiden van de Onderwijsstraat liep de straat via een brug over de Middenzenne, tot die in de jaren 1950 werd drooggelegd.

Hoewel haar eerste straatdeel al in de jaren 1870 was geopend, werd er pas vanaf 1890 gebouwd. De hele straat werd geleidelijk bebouwd tot rond 1910, met burgerhuizen of opbrengstpanden met neoclassicistische inslag of, meestal, in eclectische stijl. Vermelden we daaronder nr. 6 (1893), 28, in 1902 ontworpen door architect Pierre Lemaire voor eigen rekening, 64, gebouwd in 1902 door aannemer Louis Molle voor hemzelf of voor een familielid, 87 (n.o.v. architect F. Dumont, 1911), 130 (1909), 132 (n.o.v. architect Apollon Lagache, 1909), 138 (1909), 152 (n.o.v. architect J. Rosschaert, 1910), 154 (1911) of 176 (1907), wellicht van de hand van architect Arthur Nélissen. Tal van huizen hebben een commerciële benedenverdieping, zoals nr. 63 (1904), 90-92 (1910) en 113 (1906). Er vestigden zich ook diverse bedrijven in de straat, vaak binnen het huizenblok. Vermelden we nr. 48, wellicht in 1903 ontworpen, samen met een grote achterliggende werkplaats met puntgevel voor de aannemer van metselwerk A. Dubois, nr. 52 (n.o.v. architect Pierre Finders, 1901), ook voorzien van een werkplaats, of nr.178-180 en 182-184, twee in 1905 ontworpen opbrengstpanden met achterliggend magazijn. Vermelden we dat vier van de huizen in het eerste straatdeel aan onpare zijde werden ingenomen door het gemeentehuis, dat zich breed uitstrekt binnen het huizenblok (zie Raadsplein nr. 1).

In de straat bevinden zich ook verscheidene schoolinstellingen. Op nr. 104-106 behoort de Voorzienigheidsschool, die is gevestigd in een gebouw dat in 1974 door architect Achiel Aelbrecht werd ontworpen, tot een parochiaal complex dat tot 1908 teruggaat (zie Eloystraat nr. 74 tot 80) en dat werd gebouwd op initiatief van de pastoor van de parochie Sint-Franciscus Xaverius, wiens woning links ervan nog bestaat (zie nr. 102). Aan de andere kant van de straat boordt een bakstenen muur de speelplaats van Gemeentelijke School “Carrefour” af (zie Eloystraat nr. 114), en aan het einde van de straat neemt het Institut Technique Communal Marius Renard (zie nr. 105-107) een deel in van een perceel dat aan de Grondelsstraat uitmondt. Rechts van deze school bevinden zich enkele huizen uit het interbellum, waaronder nr. 99 (1929), in art-decostijl. Vermelden we tot slot, op nr. 112, een passiefappartementsgebouw dat in 2014-2015 voor de Anderlechtse Haard werd gebouwd (n.o.v. architecten Bogdan & Van Broeck).

Bronnen

Archieven
GAA/DS Registre des rues [Stratenregister].

GAA/DS 6: 5532 (05.07.1893); 28: 8947 (20.06.1902); 48: 9431 (22.05.1903); 52: 8746 (27.12.1901); 63: 10135 (10.01.1905); 64: 9267 (10.02.1903); 87: 13119 (22.09.1911); 90-92: 12577 (03.06.1910); 99: 22245 (11.10.1929); 113: 10771 (13.04.1906); 130: 12129 (23.04.1909); 132: 12450 (01.02.1910); 138: 12408 (17.12.1909); 152: 12800 (20.12.1910); 154: 12914 (25.03.1911); 176: 11261 (22.03.1907); 178-180: 10651 (16.01.1906); 182-184: 10648 (12.01.1906).

Publicaties en studies
VAN AUDENHOVE, J., Les rues d’Anderlecht, Herdenking van de twintigste verjaardag van de oprichting van Anderlechtensia, C.A.F.H.A, 1995, pp. 25, 181.
Tijdschriften
Almanach du Commerce et de l’Industrie, “Auber (rue)”, 1878.
Almanach du Commerce et de l’Industrie, “Georges Moreau (rue)”, 1906.
Kaarten / plannen
BESME, V., Plan d’ensemble du Quartier de Cureghem, 01.12.1871 en 30.01.1872.
BESME, V., Plan de l’extension du Quartier de Cureghem. Emplacement de la nouvelle Ecole de Médecine vétérinaire, 27.08.1890.