Onderzoek en redactie

1997-2004

 

Bekijk de weerhouden gebouwen
Van Waterloosesteenweg naar Moskoustraat. Resultaat van verbreding van doodlopende steeg, reeds aangeduid op kaart van Vandermaelen van 1837 en ‘Straetje van Schaas' genaamd, naar één van de bewoners.
Huidige benaming naar oude smidse achteraan in voormalige steeg.

In 1868 steeg, toen reeds Smidsestraat, aan pare zijde en op privé-initiatief bebouwd met arbeiderswoningen, vermoedelijk voor arbeiders van nabijgelegen vlasspinnerij ‘La Linière' (zie Spinnerijstraat).

Tot 1893 vrijwel geen bebouwing aan pare zijde, maar in hetzelfde jaar achter oorspronkelijke rooilijn bebouwd met ensemble van veertien arbeidershuizen. Uitbreidingsplan van de straat eveneens uit 1893 en opgesteld in kader van verfraaiing en sanering van toenmalige gemeentekern (1890-1900) resulteert in verbreding van rooilijn tot aan de nieuwe huizen, het laatste gedeelte uitgezonderd waar oorspronkelijke rooilijn behouden blijft.

Rond 1900 wordt Moskoustraat verlengd tot aan Overwinningsstraat, waardoor laatste gedeelte van steeg verdwijnt en Smidsestraat volwaardige straat wordt.

Opstand van 14 werkmanshuizen aan onpare zijde Smidsestraat, GASG/Urb. 3328 (1893).
Opstand van 14 werkmanshuizen aan onpare zijde Smidsestraat.

Straat heeft aan beide zijden opeenvolging van bescheiden woningen met telkens drie bouwlagen volgens verkleinende ordonnantie en twee traveeën met een blinde toegangstravee op verdiepingen. Alle huizen zijn evenwel – soms zwaar - verbouwd.

Niet geselecteerde nr.: 2a-2b en Waterloosesteenweg nr. 48: ensemble van twee huizen in neoclassicistische stijl, 1881; 3: huis met neoclassicistische inslag n.o.v. arch. Hubert De Kock, 1908; traveeën geritmeerd door monumentale pilasters met kapiteel; handelsruimte; 4: groot gebouw door verbouwing en samenvoeging van twee huizen: nr. 4, van 1888 en verhoogd met een bouwlaag (1928) en nr. 6 van 1857 (volgens De Keyser, G., 1996); 5 tot 31: ensemble van veertien, oorspronkelijk identieke arbeidershuizen volgens repeterend schema en n.o.v. arch. Alfred Lecloux, 1893; bakstenen gevels met banden en met twee en een halve bouwlaag, maar veelal sterk gewijzigd; 8-10: twee arbeidershuizen, 1912 (volgens De Keyser, G., 1996), ter vervanging van oudere huizen; 12 tot 26: acht, oorspronkelijk identieke, arbeidershuizen, 1859; gevels met drie bouwlagen volgens verkleinende ordonnantie, maar veelal later gewijzigd.

Bronnen

Publicaties en studies
EYLENBOSCH, A., LEBRUN, G., Dictionnaire raisonné des rues de Saint-Gilles, éd. Les Rencontres Saint-Gilloises, Brussel, 1989, pp. 134-136.
Saint-Gilles, Ensembles urbanistiques et architecturaux remarquables, ERU asbl, Brussel, 1988, pp. 71, 117-119.

Archieven van de niet geselecteerde nr.
GASG/DS 2-2a: zie Waterloosesteenweg 48: 242 (1881); 3: 251 (1908); 4: 1854 (1888); 5 tot 31: 3328 (1893); 12 tot 26: 6 (1859).