Bekijk de weerhouden gebouwen

Van Brugmannlaan naar Franz Merjaystraat. Deels op grondgebied van Sint-Gillis, deels op dat van Elsene. Nr. 13 tot 25 en 16 tot 30 bevinden zich op Elsene.

Samen met de Fernand Neuray en een deel van de Franz Merjastraat, maakt de Hoge – Bruggelaan deel uit van de drie wegen die bij K.B. van 08.07.1875 werden geopend. Initiatiefnemer van deze nieuwe straten aan de overkant de Tenboschwijk was Georges Brugmann. Tevens ontwikkelaar van de laan die nu zijn naam draagt. Die eerste drie straten vormden de basis en aanzet tot de verdere verstedelijking van de Berkendaalwijk, zoals die werd bekrachtigd bij K.B. van 12.07.1902 (Plan général d'alignement et d'expropriation par zones, landmeter César BOON).

 

Deze straat ligt in de buurt van de voormalige Hoog Bruggeweg (vanaf 1845 vermeld in de Atlas des communications vicinales) die genoemd was naar een kleine brug uit het begin van de 18e eeuw, eerst in hout dan in steen. De Waterloosesteenweg liep over deze brug naar het gehucht Tenbosch. De Hoog Brugge overspande de depressie waarin de weg naar Sint-Job of de Hoog Bruggeweg gelegen was. Deze belangrijke verkeersader verdween in 1875 bij de aanleg van het kruispunt ‘Ma Campagne' op de Brugmannlaan en de aanleg van de Franz Merjaystraat.

De huizen op de Hoge - Bruggelaan springen in ten opzichte van de rooilijn, zodat er een zone ontstond om voortuintjes aan te leggen. Deze zijn thans meestal vervangen door opritten voor de garages die vanaf de jaren 1940 werden ingericht in de souterrains.

De straat werd tussen 1897 en 1904 hoofdzakelijk bebouwd met huizen in eclectische stijl. Het nr. 19 aan onpare kant met neoclassicistische inslag (1902) heeft zijn oorspronkelijke gevel en voortuin behouden. Aan pare kant vormen huizen met een gelijkaardig volume (twee bouwlagen met asymmetrische compositie onder mansardedak) een homogene huizenrij. Nr. 16 tot 20 (1897) en nr. 22 tot 28 vormen een geheel met nr. 12 en 14 op Sint-Gillis; ze worden naar analogie toegeschreven aan architect Jean Bardeau (zie nr. 12 tot 16 Hoge - Bruglaan in Sint-Gillis). Meerdere belangrijke wijzigingen op nr. 22 tot 28 hebben de harmonie van de gevelrij aan deze straatkant doorbroken.

Bronnen

Archieven
GAE/OW Historique des rues (1925); GAE/OW Convention Berkendael (plan naar de hand van landmeter C. Boon, Elsene, 20 september 1898).
GAE/DS 18: 162-18; 20: 162-20; 22: 162-22; 24: 162-24; 25: 162-25; 26:162-26; 28: 162-28.
16: GASG/DS 16:1099 (1897).

Publicaties en studies
BERNIER, F., Monographie de Saint-Gilles-les-Bruxelles, Histoire et description illustrée, Brussel, 1904, pp. 269, 326-333.
Cent ans de vie dans le quartier Ma Campagne-Janson, Syndicat d'initiative de Saint-Gilles, Sint-Gillis Ma Découverte [1999].
Ixelles, Ensembles urbanistiques et architecturaux remarquables, ERU, Brussel, 1990, pp. 159-172.

Tijdschriften
DONS, R., ‘Commentaire de la carte toponymique de Saint-Gilles-Bruxelles (1262-circa 1860)', Le Folklore brabançon, 252, 1986, pp. 342.
DONS, R., ‘Les voies de communication à Obbrussel-Saint-Gilles jusqu'au début de 1840', Le Folklore brabançon, 269, 1991, p. 78.
DONS, R.,Les voies de communication à Obbrussel-Saint-Gilles jusqu'au début de 1840 (2e partie)', Le Folklore brabançon, 272, 1991, pp. 328-356.