Typologie(ën)
kapel
Ontwerper(s)
INCONNU - ONBEKEND – 1623
Juridisch statuut
Ingeschreven in de wettelijke inventaris op 19 augustus 2024
Dit (deze) goed(eren) bezit(ten) de volgende waarde(n)
- Artistiek Het ontwerp van een onroerend goed (gebouw) door een gerenommeerde kunstenaar (architect) kan maar zeer zelden als criterium worden beschouwd. Om het belang van de selectie van dit onroerend goed te beoordelen, en de plaats dat het inneemt in het oeuvre van een kunstenaar (architect), is dit een criterium dat moet worden afgewogen met de architectonische kwaliteit (compositie en interne structuur), de uitvoering (materialen, technische beheersing), de plaats in de architectuurgeschiedenis dewelke een getuigenis zijn van een fase of aspect van landschapsarchitectuur of de bouwkunst in het verleden. Zodoende gelden koppelingen naar volgende criteria: zeldzaamheid (typologie, stijl, materiaalgebruik, bronnen), representativiteit (idem), authenticiteit (idem + de kwaliteit van de uitvoering) en integriteit (bewaringstoestand, oorspronkelijke elementen)). Een goed bevat ook artistieke waarde als het kunstwerken omvat (beeldhouwwerken, reliëfs ontworpen voor het goed, enz.) of decoratieve elementen uit de oorspronkelijke bouwperiode of met bijzondere kwaliteit (gesigneerd glasramen, sgraffito, lichtbeuk, enz.).
- Esthetisch Historisch gezien werd die waarde aangewend om waardevolle groene ruimten en natuurlijke of halfnatuurlijke gebieden aan te duiden. De waarde kan ook gelden voor grote gehelen van gebouwen in een stedelijk gebied, met of zonder natuurlijke elementen, of monumenten die het stadslandschap markeren. Een afweging met andere waarden dringt zich tevens op: de artistieke, de landschappelijke (integratie van het werk in het stedelijk landschap, oriëntatiepunten in de stad) en de stedenbouwkundige waarde (spontane of rationele stedelijke gehelen). De volgende selectiecriteria worden er eveneens aan gekoppeld: de ensemblewaarde en de contextuele waarde.
- Historisch Het onroerend goed heeft een historische waarde : - als het getuigt van een bijzondere periode in de geschiedenis van de streek of de gemeente; - of als getuigenis van een periode en/of een zeldzame ontwikkeling van een periode (bv. tuinstad die representatief is voor een bouwwijze die werd toegepast in het kader van de grote bouwcampagnes na de Tweede Wereldoorlog; dorpskernen die de eerste gegroepeerde bouwwerken van de gemeenten van de tweede ring illustreren; de Hallepoort als overblijfsel van de tweede omwalling; - of als getuigenis van een bepaalde stedelijke (en/of landschappelijke) ontwikkeling van de stad (bv. gebouwen aan de centrale lanen of in de Leopoldswijk); - of wanneer het een band vertoont met een belangrijke historische figuur – met inbegrip van persoonlijke huizen van architecten en kunstenaarsateliers (bv. het geboortehuis van Constantin Meunier, het huis van Magritte); - of in verband kan worden gebracht met een belangrijke historische gebeurtenis (bv. huizen van de wederopbouw na het bombardement van 1695, de Congreskolom); - of een typologische representativiteit vertoont die kenmerkend is voor een commerciële of culturele beroepsactiviteit (bv. kerken, bioscopen, industriële architectuur, apotheken); - of als het representatief is van het oeuvre van een belangrijke architect in de architectuurgeschiedenis op internationaal, nationaal, regionaal of lokaal niveau (dit betreft zowel befaamde architecten als V. Horta, V. Bourgeois, M. Polak als secundaire architecten, die lokaal verbonden worden aan een gemeente zoals Fernand Lefever in Koekelberg of Emile Hoebeke in Sint-Agatha-Berchem).
Onderzoek en redactie
2016-2017
id
Urban : 37736
Beschrijving
Aangebouwd tegen de
omheiningsmuur van het Koninklijk Domein. Kleine gemetselde kapel opgericht op
initiatief van aartshertogin Isabella ter gelegenheid van een bedevaart die ze in
1623 in Laken deed.
Het is de laatste overgebleven kapel van een reeks kleine gebedshuizen die langs de weg van Brussel naar het dorp Laken werden gebouwd voor de aartshertogin, die een bijzondere verering had voor de Maagd van Laken en die geregeld de Sint-Annakapel bezocht. De aediculaVersieringsmotief, ontleend aan de klassieke bouwkunst, vormt samenstel van pijlers en een klassieke bekroning. waren versierd met taferelen uit de Lijdensweg, zoals deze in de Mellerystraat, of episoden uit het leven van Maria. De kapel werd in de eerste helft van de 20e eeuw gerestaureerd.
Klein, ondiep gebouw met bepleisterdeMuur of plafond bedekt met een laag mortel op basis van een mengsel van kalk, gips of cement en zand, met of zonder andere fijne toeslagmaterialen. gevel, bestaande uit een onderbouwHoge sokkel, reikend tot ongeveer het midden van de toegang; meestal in hardsteen., een bouwlaag met een uitspringende muuropening, een boogvormige bekroning en een geprofileerde omlijsting die een kordonlijstUitspringende, horizontale geleding over de hele breedte van een gevel, om verdiepingen te markeren of als verlenging van de (lek)dorpels. doorbreekt. Het geheel wordt bekroond door een zadeldakDak met twee hellende dakvlakken. met een blindeZonder opening; blind venster, schijnopening. geveltop. Muuropening afgesloten door traliewerk.
Het is de laatste overgebleven kapel van een reeks kleine gebedshuizen die langs de weg van Brussel naar het dorp Laken werden gebouwd voor de aartshertogin, die een bijzondere verering had voor de Maagd van Laken en die geregeld de Sint-Annakapel bezocht. De aediculaVersieringsmotief, ontleend aan de klassieke bouwkunst, vormt samenstel van pijlers en een klassieke bekroning. waren versierd met taferelen uit de Lijdensweg, zoals deze in de Mellerystraat, of episoden uit het leven van Maria. De kapel werd in de eerste helft van de 20e eeuw gerestaureerd.
Klein, ondiep gebouw met bepleisterdeMuur of plafond bedekt met een laag mortel op basis van een mengsel van kalk, gips of cement en zand, met of zonder andere fijne toeslagmaterialen. gevel, bestaande uit een onderbouwHoge sokkel, reikend tot ongeveer het midden van de toegang; meestal in hardsteen., een bouwlaag met een uitspringende muuropening, een boogvormige bekroning en een geprofileerde omlijsting die een kordonlijstUitspringende, horizontale geleding over de hele breedte van een gevel, om verdiepingen te markeren of als verlenging van de (lek)dorpels. doorbreekt. Het geheel wordt bekroond door een zadeldakDak met twee hellende dakvlakken. met een blindeZonder opening; blind venster, schijnopening. geveltop. Muuropening afgesloten door traliewerk.
Bronnen
Publicaties en studies
GUILLAUME, A., MEGANCK, M., Atlas van de archeologische ondergrond van het Gewest Brussel. 24. Laken, Bestuur Monumenten en Landschappen – Koninklijke Musea voor Kunst en Geschiedenis, Brussel, 2012, pp. 58-59, 63.
