Typologie(ën)
kantoorgebouw
loods
loods
Ontwerper(s)
A. GELLÉ – architect – 1912
Stijlen
Eclectisme
Inventaris(sen)
- Inventaris van de Industriële Architectuur (AAM - 1980-1982)
- Het monumentale erfgoed van België. Brussel Uitbreding Noord (Apeb - 2016-2018)
Dit (deze) goed(eren) bezit(ten) de volgende waarde(n)
- Artistiek
- Esthetisch
- Historisch
- Wetenschappelijk
- Technisch
- Stedenbouwkundig
Onderzoek en redactie
2016-2017
id
Urban : 37489
Beschrijving
Gelegen
in het huizenblok gevat tussen de Masuistraat en de Helihavenlaan, industriële
gebouwen in eclectische stijl, n.o.v. architect A.Gellé, 1912. De kantoren (nr.43)
werden gelauwerd in de gevelwedstrijd die
de gemeente voor de jaren 1913 tot 1915 organiseerde.
Geschiedenis
In 1912 vestigde ijzer- en metaalhandelaar Paul Devis zijn bedrijf langs de toenmalige verbindingsspoorweg van het Groendreefstation, de toekomstige Helihavenlaan. Op het linkerdeel van het terrein verrezen twee gebouwen, het ene met de conciërgewoning en de hoofdingang (nr.43b), het andere met de kantoren (nr.43), terwijl daarachter en op de rest van het perceel hangars met sheddaken werden opgetrokken. In 1930 breidde de firma naar rechts uit (nr.15): twee tegen elkaar gebouwde hangars met puntgevelGevel waarvan de top driehoekig is. (algemene aanneming A. Brassinne-Leroy) vervingen industriële gebouwen van rond 1900. In 1962, na de aanleg van de Helihavenlaan, werden de achterste delen van deze hangars, die op een terrein lagen dat aan de staat toebehoorde, vervangen door een kantoorgebouw ontworpen door architect Willy Reyns (nr.56 Helihavenlaan). In 1970, ten slotte, kregen de hangars met sheddak een ingang aan de nieuwe laan.
Beschrijving
Op nr.43b en 43, gebouwen van twee bouwlagen elk, met verschillende hoogte, onder zadeldakDak met twee hellende dakvlakken.. Bakstenen gevels met witstenen en hardstenen elementen. Pilasters voorzien van ankers met het monogram “PD”. Muuropeningen onder I-balk. Getraliede venstersLicht- en/of luchtopening in een muur. op de benedenverdieping, Kroonlijsten bewaard, op nr.43b met korbelen1. Diagonale houten balk ter ondersteuning van overkragende elementen zoals een luifel, een kroonlijst,…; 2. Balk om de verbinding tussen trekker en spantbeen in een kapspant te versterken.. Raamwerk bewaard. Deuren vervangen.
Op nr.43b, conciërgewoning met twee ongelijke traveeënVerticale geleding van een gevel, bepaald door afstand tussen twee opeenvolgende steunpunten (vb. muurdammen, zuilen, ...). Vensters onder ontlastingsboog. Hoofdtravee opengewerkt met een brede inrijpoort waarvan de poort is vervangen, onder drie gekoppeldeTwee of meerdere identieke bouwelementen (vensters, zuilen, pilasters) die tot een groter (symmetrisch) geheel zijn samengevoegd. venstersLicht- en/of luchtopening in een muur. met doorlopende latei. Secundaire travee geflankeerd door pilastersPlatte, weinig uitspringende muurpijler, vaak met basis en kapiteel. op de verdieping.
Op nr.43, kantoorgebouw van zes traveeënVerticale geleding van een gevel, bepaald door afstand tussen twee opeenvolgende steunpunten (vb. muurdammen, zuilen, ...) geritmeerd door pilastersPlatte, weinig uitspringende muurpijler, vaak met basis en kapiteel.. Op de vierde traveeVerticale geleding van een gevel, bepaald door afstand tussen twee opeenvolgende steunpunten (vb. muurdammen, zuilen, ...), lage deur onder twee liggende rechthoekige gestapelde venstersLicht- en/of luchtopening in een muur.. Op de laatste traveeVerticale geleding van een gevel, bepaald door afstand tussen twee opeenvolgende steunpunten (vb. muurdammen, zuilen, ...), getrapte vensters die het trappenhuisGedeelte van een gebouw waarin de trappen zijn ondergebracht. verlichten.
Acht hangars met sheddak met een metalen structuur, waarvan vijf aan de straat, achter een omheiningsmuur met panelen en pilastersPlatte, weinig uitspringende muurpijler, vaak met basis en kapiteel.. Sheddaken bedekt met Eternit-platen. Geschilderde opschriften: “Fers”, “Aciers”, “Poutrelles”, “Plomb”.
Op nr.15, twee gekoppelde hangars met bakstenen puntgevelGevel waarvan de top driehoekig is., versierd met grote panelen en met op de geveltoppen een tandlijst. Hardstenen dekstenen. Pilasters ook voorzien van het monogram “PD”. Rechts, inrijpoort onder I-balkIJzeren latei met I-profiel.. Poort bewaard.
Geschiedenis
In 1912 vestigde ijzer- en metaalhandelaar Paul Devis zijn bedrijf langs de toenmalige verbindingsspoorweg van het Groendreefstation, de toekomstige Helihavenlaan. Op het linkerdeel van het terrein verrezen twee gebouwen, het ene met de conciërgewoning en de hoofdingang (nr.43b), het andere met de kantoren (nr.43), terwijl daarachter en op de rest van het perceel hangars met sheddaken werden opgetrokken. In 1930 breidde de firma naar rechts uit (nr.15): twee tegen elkaar gebouwde hangars met puntgevelGevel waarvan de top driehoekig is. (algemene aanneming A. Brassinne-Leroy) vervingen industriële gebouwen van rond 1900. In 1962, na de aanleg van de Helihavenlaan, werden de achterste delen van deze hangars, die op een terrein lagen dat aan de staat toebehoorde, vervangen door een kantoorgebouw ontworpen door architect Willy Reyns (nr.56 Helihavenlaan). In 1970, ten slotte, kregen de hangars met sheddak een ingang aan de nieuwe laan.
Beschrijving
Op nr.43b en 43, gebouwen van twee bouwlagen elk, met verschillende hoogte, onder zadeldakDak met twee hellende dakvlakken.. Bakstenen gevels met witstenen en hardstenen elementen. Pilasters voorzien van ankers met het monogram “PD”. Muuropeningen onder I-balk. Getraliede venstersLicht- en/of luchtopening in een muur. op de benedenverdieping, Kroonlijsten bewaard, op nr.43b met korbelen1. Diagonale houten balk ter ondersteuning van overkragende elementen zoals een luifel, een kroonlijst,…; 2. Balk om de verbinding tussen trekker en spantbeen in een kapspant te versterken.. Raamwerk bewaard. Deuren vervangen.
Op nr.43b, conciërgewoning met twee ongelijke traveeënVerticale geleding van een gevel, bepaald door afstand tussen twee opeenvolgende steunpunten (vb. muurdammen, zuilen, ...). Vensters onder ontlastingsboog. Hoofdtravee opengewerkt met een brede inrijpoort waarvan de poort is vervangen, onder drie gekoppeldeTwee of meerdere identieke bouwelementen (vensters, zuilen, pilasters) die tot een groter (symmetrisch) geheel zijn samengevoegd. venstersLicht- en/of luchtopening in een muur. met doorlopende latei. Secundaire travee geflankeerd door pilastersPlatte, weinig uitspringende muurpijler, vaak met basis en kapiteel. op de verdieping.
Op nr.43, kantoorgebouw van zes traveeënVerticale geleding van een gevel, bepaald door afstand tussen twee opeenvolgende steunpunten (vb. muurdammen, zuilen, ...) geritmeerd door pilastersPlatte, weinig uitspringende muurpijler, vaak met basis en kapiteel.. Op de vierde traveeVerticale geleding van een gevel, bepaald door afstand tussen twee opeenvolgende steunpunten (vb. muurdammen, zuilen, ...), lage deur onder twee liggende rechthoekige gestapelde venstersLicht- en/of luchtopening in een muur.. Op de laatste traveeVerticale geleding van een gevel, bepaald door afstand tussen twee opeenvolgende steunpunten (vb. muurdammen, zuilen, ...), getrapte vensters die het trappenhuisGedeelte van een gebouw waarin de trappen zijn ondergebracht. verlichten.
Acht hangars met sheddak met een metalen structuur, waarvan vijf aan de straat, achter een omheiningsmuur met panelen en pilastersPlatte, weinig uitspringende muurpijler, vaak met basis en kapiteel.. Sheddaken bedekt met Eternit-platen. Geschilderde opschriften: “Fers”, “Aciers”, “Poutrelles”, “Plomb”.
Op nr.15, twee gekoppelde hangars met bakstenen puntgevelGevel waarvan de top driehoekig is., versierd met grote panelen en met op de geveltoppen een tandlijst. Hardstenen dekstenen. Pilasters ook voorzien van het monogram “PD”. Rechts, inrijpoort onder I-balkIJzeren latei met I-profiel.. Poort bewaard.
Bronnen
Archieven
SAB/IP II 684 (1903-1915).
SAB/OW 16343 (1902), Laken 5116 (1912), 37347 (1930), 45820 (1937), 63650 (1957), 78508 (1962), 81746 (1970); Helihavenlaan nr.56: 78508 (1962).
Publicaties en studies
CULOT, M. [o.l.v..], Bruxelles Hors Pentagone. Inventaire visuel de l’architecture industrielle à Bruxelles, AAM, Brussel, 1980, fiche 49.
Tijdschriften
Almanach du Commerce et de l’Industrie, “Masui (rue)”, 1913, 1914.
