Masuistraat

De Masuistraat verbindt de Groendreef met de Paleizenstraat ter hoogte van het Masuiplein. Ze kruist opeenvolgend de Arbeidsstraat, de Antwerpsesteenweg, de Destouvellesstraat en de Koninginnelaan. Halverwege kruist de straat het oude tracé van de Zenne, dat tot een openbaar park is heringericht. Nr.2 tot 118 en 1 tot 117 bevinden zich op grondgebied Brussel-Stad, na de annexatie van het Lakense grondgebied in twee fases (1897 voor de eerste nummers, 1921 voor de volgende), terwijl de rest van de straat van de gemeente Schaarbeek afhangt.

De twintig meter brede straat werd aangelegd op het tracé van de eerste spoorlijn Brussel-Mechelen, komende van het Groendreefstation. De tweede helft, tussen de Antwerpsesteenweg en de Paleizenstraat, werd aangelegd krachtens het K.B. van 02.07.1864, de eerste helft krachtens de K.B.’s van 21.11.1864 en 16.01.1866.

De naam van de straat is een eerbetoon aan ingenieur Jean-Baptiste Masui (1798-1860), die in 1838 de eerste algemeen directeur van de Belgische Spoorwegen werd en in 1850 directeur van de Posterijen.

De straat werd hoofdzakelijk tussen de jaren 1870 en de jaren 1890 bebouwd, met huizen met neoclassicistische inslag, zoals nr.167, 169 (vóór 1881) en 142 (ca. 1895), of in eclectische stijl, zoals het geheel gevormd door nr.177 tot 183 (ca. 1890). Er vestigden zich ook tal van industrieën in de straat: werkplaatsen of depots aan de straat of binnen het huizenblok, hoofdzakelijk in de langs de Zenne gelegen huizenblokken aan pare zijde. Vermelden we onder meer nr.116, waarachter een imposant magazijn verrijst dat in 1888 voor een drogist werd ontworpen en in 1914 als branderij dienstdeed. Vermelden we tevens nr.214, een huis dat in 1902 werd ontworpen voor de cementtegelfabriek Léon Goffart & C^ie, waarvan de gevel werd gerestaureerd en de werkplaats achteraan werd heropgebouwd in 1946, na de oorlogsschade die het gebouw had opgelopen. Langs de spoorweg, de toekomstige Helihavenlaan, vestigde zich in 1912 de firma Paul Devis, ijzer- en metaalhandelaar, waarvan de gebouwen nog altijd bestaan (zie nr.43-43b). Op de hoek met de Antwerpsesteenweg verbergt een geheel van woningen uit 1872 de aanwezigheid binnen het huizenblok van de voormalige Lagere School nr. 28, die tussen 1917 en 1930 werd ontworpen door architect Henri Jacobs (zie nr.69a tot 73).

Tijdens het interbellum werd een aantal braakliggende percelen bebouwd, zoals nr.5-13, waar in 1924 een groot appartementsgebouw verrees (n.o.v. architect A. Desruelles), of nr.6-8, een terrein dat ook op de Groendreef uitgaf en waar zich in 1932 de Lustrerie Dupont Frères vestigde (n.o.v. architect A. P. Van Hamme), een gebouw dat nadien meermaals werd verbouwd. Vermelden we ook nr.52-54, dat wellicht uit de jaren 1920 stamt en waarvan de ingang in 1945 werd verbouwd, alsook nr.57, een huis in art-decostijl (n.o.v. architect Pierre Brandsteert, 1932) dat het resultaat was van de verbouwing van een lager gebouw. In 1944 brachten bombardementen zware schade toe aan de tweede helft van de straat. Talrijke gebouwen werden onmiddellijk na het conflict heropgebouwd, waaronder nr.201-203, een appartementsgebouw dat nog invloeden van de art deco vertoont (n.o.v. architect Robert Kiekens, 1946), alsook nr.190-192, waar in 1950 een onderwijsinstelling voor de Zusters van de Heilige Harten van Jezus en Maria werd gebouwd (n.o.v. architect G. De Wil). Enkele jaren later werden in dit gebouw de technische- en de beroepsafdeling ondergebracht van het Athénée Royal Alfred Verwée, dat in de gelijknamige straat is gevestigd.

In het kader van het Duurzaam Wijkcontract Masui werd voorzien in de aanleg van een openbaar park op het historische tracé van de Zenne, dat sinds midden jaren 1950 buiten gebruik was. Het eerste deel van het Zennepark, tussen de Helihavenlaan en de Masuistraat, werd in september 2016 ingehuldigd. Op nr.96 markeerde een nieuw woninggebouw (n.o.v. architecten Vanden Eeckhoudt – Creyf, 2016) met een cirkelvormige plattegrond de toekomstige ingang van het tweede deel van het park.