Typologie(ën)

opslagplaats/loods
brouwerij

Ontwerper(s)

Édouard PELSENEERarchitect1923

Stijlen

Eclectisme
Neo-Vlaamse renaissance

Inventaris(sen)

  • Inventaris van de Industriële Architectuur (AAM - 1980-1982)
  • Inventaris van het Industrieel Erfgoed (La Fonderie - 1993-1994)
  • Permanente actualisatie van de inventaris van het Bouwkundig Erfgoed (DPC-DCE)
  • Het monumentale erfgoed van België. Brussel Uitbreding Noord (Apeb - 2016-2018)

Dit (deze) goed(eren) bezit(ten) de volgende waarde(n)

  • Artistiek
  • Esthetisch
  • Historisch
  • Wetenschappelijk
  • Technisch
  • Stedenbouwkundig

Onderzoek en redactie

2016-2017

id

Urban : 36602
lees meer

Beschrijving

Geheel van twee gebouwen in eclectische stijl met invloed van de Vlaamse renaissance, n.o.v. architect Edouard Pelseneer, 1923.

Geschiedenis
Het geheel werd ontworpen voor rekening van de Mechelse brouwerij
Le Chevalier Marin en bestaat uit twee entiteiten: een huis uit de jaren 1870 met opnieuw beklede gevel (nr.53 Frontispiesstraat) en een groot U-vormig depot rond een beglaasde binnenplaats (nr.57 Frontispiesstraat – 18 Nicolaystraat). Rond 1950 werd het complex overgenomen door Brouwerij J. Vanderkelen. In 1956 veranderde het complex van eigenaar en werden de gevel en de binnenkant verbouwd. In 1986 werden de verwaarloosde gebouwen gerenoveerd door de Stad Brussel, die er de centrale werkplaats van de Dienst Stedenbouw van de Stad Brussel vestigde.

Beschrijving
Bakstenen gevels versierd met witsteen en similiBepleistering ter imitatie van natuursteen.. Hoge banden waarop oorspronkelijk geschilderde opschriften stonden: “Dépôt de la Brasserie Le Chevalier Marin”, “Anciennement L. Van Diepenbeeck”, “Le Chevalier Marin Direction”. Hoekkettingen versieren het depot.

Op nr.55, gevel van drie gelijke traveeënVerticale geleding van een gevel, bepaald door afstand tussen twee opeenvolgende steunpunten (vb. muurdammen, zuilen, ...) en drie bouwlagen onder mansardedakGebroken kap of Frans dak met met steile ondervlakken en licht hellende bovenvlakken.. Eerste verdieping belijnd door een kordonlijst die boven het centrale vensterLicht- en/of luchtopening in een muur. een mijterboog vormt. Onderschild met drie dakkapellenUit het dakvlak opgaand venster; meestal in hout en vaak onder spitse kap., de centrale gemetseld en onder geveltop. Oorspronkelijke metalen beglaasde deur. KroonlijstStelselmatig uitkragende geprofileerde lijst boven een muur of een ander belangrijk bouwdeel (entablement). bewaard. Raamwerk vervangen.
Interieur, oorspronkelijk kantoren op de benedenverdieping en directeurswoning op de verdiepingen.

Op nr.57 Frontispiesstraat – 18 Nicolaystraat, U-vormig depot bestaande uit vier volumes: aan de Nicolaystraat, een langwerpig volume van twee bouwlagen onder schilddakDak met twee driehoekige dakvlakken aan de smalle zijde en twee trapeziumvormige aan de lange zijde., geflankeerd door twee rechtstandige volumes van drie bouwlagen met een of meer geveltoppen en onder zadeldakDak met twee hellende dakvlakken.; tussen het rechtervolume en de voormalige woning, aan de Frontispiesstraat, toegangsvolume van drie bouwlagen met geveltop en asymmetrisch zadeldakDak met twee hellende dakvlakken..

Aan de Nicolaystraat, benedenverdieping van elk volume oorspronkelijk opengewerkt met een toegang, die van het langwerpige volume als inrijpoort, die van de rechtstandige volumes tussen venstersLicht- en/of luchtopening in een muur.; al deze muuropeningen werden vervangen door zeven brede inrijpoorten, die op hun beurt in 1986 werden gewijzigd. Op de verdieping, kleine vierkante bovenvensters, per twee of drie gekoppeld. Twee dito gekoppeldeTwee of meerdere identieke bouwelementen (vensters, zuilen, pilasters) die tot een groter (symmetrisch) geheel zijn samengevoegd. venstersLicht- en/of luchtopening in een muur. op de geveltoppen, bekroond door een bas-reliëf met de voorstelling van een “zeemeerman”. Geveltoppen met pinakelSlanke beëindiging in de vorm van een gotisch torentje..

Aan de Frontispiesstraat, zijgevel van het hoekvolume met twee traveeënVerticale geleding van een gevel, bepaald door afstand tussen twee opeenvolgende steunpunten (vb. muurdammen, zuilen, ...), de linker opengewerkt met een muuropening die vroeger werd bekroond door een balk met katrol. Rechtertravee met drie vensterregistersDoorlopende horizontale aaneenschakeling van vensters.: twee getrapte lichtspleten op de eerste, drie getrapte steekboogvensters op de tweede die een toegang naar de paardenstallen verlichten, en drie kleine rechthoekige venstersLicht- en/of luchtopening in een muur. op de laatste. PuntgevelGevel waarvan de top driehoekig is. van het toegangsvolume met twee asymmetrische traveeënVerticale geleding van een gevel, bepaald door afstand tussen twee opeenvolgende steunpunten (vb. muurdammen, zuilen, ...), de smalste voorzien van een deur naar de verdiepingen, onder lichtspleten, de hoofdtravee met inrijpoort onder een bekroning met hetzelfde bas-reliëf als aan de Nicolaystraat. GekoppeldeTwee of meerdere identieke bouwelementen (vensters, zuilen, pilasters) die tot een groter (symmetrisch) geheel zijn samengevoegd. venstersLicht- en/of luchtopening in een muur. in de bovenste bouwlagen. TopgevelHoogste deel van een gevel, vaak driehoekig en/of getrapt. met pinakel voorzien van een anker(Smeedijzeren) bouwonderdeel waarmee de uiteinden van een balk in een muur worden bevestigd; soms ook louter decoratief. met het monogram “CM”. KroonlijstenStelselmatig uitkragende geprofileerde lijst boven een muur of een ander belangrijk bouwdeel (entablement). bewaard. Raamwerk met metalen roedeverdeling bewaard in de Nicolaystraat. Toegangsdeur Frontispiesstraat bewaard, inrijpoort vervangen.

Binnenplaats overdekt door een metalen gebinte dat drie evenwijdige beglaasde zadeldaken vormt die aan de zuidkant op topgevelsHoogste deel van een gevel, vaak driehoekig en/of getrapt. rusten.

Interieur, oorspronkelijk, aftapzaal op de benedenverdieping van het linkervolume, met daarlangs een laadkade geopend op de binnenplaats (verwijderd), bierkelders in het rechtervolume en in de kelderverdieping. Op de eerste verdieping, stallen voor de trekpaarden, toegankelijk via een helling aan de achterzijde van het rechtervolume. Flessenzolders aan de achterzijde van het linkervolume en op de tweede verdieping, bediend door een uit het dak stekende goederenliftEen lift die voornamelijk bestemd is voor het vervoer van goederen/voorwerpen. . ZolderRuimte onder het dak. voor veevoeder op de tweede verdieping van het rechtervolume.
Conciërgewoning op de verdiepingen van het toegangsvolume.

Bronnen

Archieven
SAB/OW 59254 (1923), 29384 (1924), 34091 (1927), 64310 (1956), 87683 (1980), 93736 (1986), 91804 (1988).

Tijdschriften
Almanach du Commerce et de l’Industrie
, “Frontispice (rue du)”, 1949, 1950, 1956.

Kaarten / plannen
POPP, P. C., Plan parcellaire de la commune de Molenbeek-Saint-Jean avec les mutations, 1866.
Bruxelles et ses environs, Militair Cartografisch Instituut, 1881.