![Rijkeklarenstraat 20, 24, hoek Groot Eiland. Rijkeklarencentrum. Voormalige kerk van het zwartzustersklooster, [s.d.]](https://monument.heritage.brussels/medias/buildings/10003139/10003139_0020_M03.jpg)
Typologie(ën)
klooster/abdij
Ontwerper(s)
INCONNU - ONBEKEND – 1621
INCONNU - ONBEKEND – 1806
Juridisch statuut
Ingeschreven in de wettelijke inventaris op 19 augustus 2024
Stijlen
Traditionele architectuur
Neoclassicisme
Inventaris(sen)
- Urgentie-inventaris van het bouwkundig erfgoed van de Brusselse agglomeratie (Sint-Lukasarchief 1979)
- Permanente actualisatie van de inventaris van het Bouwkundig Erfgoed (DPC-DCE)
- Bouwen door de eeuwen heen in Brussel. Stad Brussel (1989-1993)
Dit (deze) goed(eren) bezit(ten) de volgende waarde(n)
- Artistiek Het ontwerp van een onroerend goed (gebouw) door een gerenommeerde kunstenaar (architect) kan maar zeer zelden als criterium worden beschouwd. Om het belang van de selectie van dit onroerend goed te beoordelen, en de plaats dat het inneemt in het oeuvre van een kunstenaar (architect), is dit een criterium dat moet worden afgewogen met de architectonische kwaliteit (compositie en interne structuur), de uitvoering (materialen, technische beheersing), de plaats in de architectuurgeschiedenis dewelke een getuigenis zijn van een fase of aspect van landschapsarchitectuur of de bouwkunst in het verleden. Zodoende gelden koppelingen naar volgende criteria: zeldzaamheid (typologie, stijl, materiaalgebruik, bronnen), representativiteit (idem) en integriteit (idem + kwaliteit van uitvoering).
- Esthetisch Het onroerend goed heeft een esthetische waarde als het de waarnemer zintuigelijk prikkelt op een positieve manier (‘ervaring van schoonheid). Historisch gezien werd deze waarde aangewend om waardevolle natuurlijke of semi-natuurlijke gebieden aan te duiden, maar het kan ook gelden voor grote gehelen van gebouwen in een stedelijk gebied, met of zonder natuurlijke elementen, of monumenten die het stadslandschap markeren. Automatisch dringt een afweging met andere waarden zich op, de artistieke in de eerste plaats, maar ook de landschappelijke (integratie van het werk in het stedelijk landschap, oriëntatiepunten in de stad) en stedenbouwkundige waarde (spontane of rationele stedelijke gehelen), en dienen koppelingen naar selectiecriteria worden gemaakt: representativiteit, ensemblewaarde en contextuele waarde. Criteria die met andere (met name artistieke) criteria moeten worden gecombineerd.
- Historisch Het onroerend goed heeft een historische waarde als het getuigt van een bijzondere periode in de geschiedenis van de streek of de gemeente, of als bijzonder belangrijke ouderdom en zeldzame ontwikkeling voor een periode (bv. tuinstad die representatief is voor een bouwwijze die werd toegepast in het kader van de grote bouwcampagnes na de Tweede Wereldoorlog; dorpskernen die de eerste gegroepeerde bouwwerken van de gemeenten van de tweede ring illustreren; Hallepoort als overblijfsel van de tweede omwalling; enz.), of als getuigenis van een bepaalde stedelijke (en/of landschappelijke) ontwikkeling van de stad (bv. gebouwen aan de centrale boulevards of in de Leopoldswijk), of wanneer het een band vertoont met een belangrijke historische figuur - met inbegrip van persoonlijke huizen van architecten en kunstenaarsateliers (b.v. het geboortehuis van Constantin Meunier, het huis van Magritte), of in verband kan worden gebracht met een belangrijke historische gebeurtenis (b.v. huizen van de wederopbouw na het bombardement van 1695, Congreskolom), of een typologische representativiteit vertoont die kenmerkend is voor een commerciële of culturele beroepsactiviteit (bv. kerken, bioscopen, industriële architectuur, apotheken).
- Stedenbouwkundig Sommige bouwkundige goederen spelen, meer dan andere bouwkundige goederen, een prominente rol in de planmatige inrichting van de bebouwde ruimte in het verleden. Meestal determineren zijn andere stedenbouwkundige (plan)vormen zodat er zich een wisselwerking voortdoet tussen bebouwde en niet-bebouwde (of open) ruimte. Die inrichting omvat ook de samenhang tussen verschillende schaalniveaus. Een onroerend goed heeft stedenbouwkundige waarde wanneer het hierin een rol speelt, bijvoorbeeld hoekgebouwen, coherente pleinen of (straatwanden), deskundig ingeplante torens (hoogbouw) en hun relatie tot hun onmiddellijke kwaliteitsvolle omgeving die coherent kan zijn, maar ook contrastrijk, maar ook relicten van stedenbouwkundige concepten en hoe deze architecturaal (en typologisch) zijn of werden ingevuld, zoals bijvoorbeeld de nog bewaarde eclectische stadspaleizen en/of herenhuizen in de Leopoldswijk.
Onderzoek en redactie
2016
id
Urban : 32941
Beschrijving
Op hoek met Groot
Eiland. Pand eertijds deel uitmakend van het voormalige Rijkeklarenklooster
(zie nr. 23). Resterende zuidvleugel van het zogenaamd Paterskwartier,
ingericht in 1621 als behuizing van de paters recolletten.
Oorspronkelijk L-vormig gebouw op de zuidoostelijk hoek van het voorplein, aansluitend bij de voormalige toegangspoort. Oostvleugel gesloopt bij aanleg van de Sint-Kristoffelsstraat (huidige Rijkeklarenstraat) in 1806, waarna opbouw van een nieuwe afgeschuinde gevelpartij, aanvankelijk met een puntgevelGevel waarvan de top driehoekig is..
Bouwaanvraag van 1834 voor aanpassing in neoclassicistische stijl, met een bijkomende verdieping, doch klaarblijkelijk werd de puntgevelGevel waarvan de top driehoekig is. enkel afgetopt en de bedaking overeenkomstig aangepast. Heden geknikt (voormalig) gecementeerd breedhuis met twee bouwlagen en één + vier traveeënVerticale geleding van een gevel, bepaald door afstand tussen twee opeenvolgende steunpunten (vb. muurdammen, zuilen, ...) onder zadeldakDak met twee hellende dakvlakken. waarin een kleine en een gewolfde grote dakkapelUit het dakvlak opgaand venster; meestal in hout en vaak onder spitse kap.. Oorspronkelijke vier rechter traveeën vermoedelijk in traditionele bak- en zandsteenstijl met rechte muurankers, kwarthol geprofileerde sokkel en daklijst; in de 19e eeuw aangepaste rechthoekige muuropeningen op arduinen dorpelHorizontaal bouwonderdeel van een venster of deur (onderdorpel, tussendorpel, bovendorpel).. GevelsteenStenen plaat of blok, aangebracht in of op een gevel, met opschrift. met bazuinende engel. Later afgeschuinde, verankerde linker gevelpartij met zelfde openingen en bijkomende steigergatenGat aan de bovenzijde van een gevel waarin de horizontale dwarsbalken van een steiger werden bevestigd; vaak afgedekt door smeedijzeren (sier)deksel.. Ca. 1910 nog aanwezige stucplafonds met emblemen duif en IHS op de eerste verdieping.
Oorspronkelijk L-vormig gebouw op de zuidoostelijk hoek van het voorplein, aansluitend bij de voormalige toegangspoort. Oostvleugel gesloopt bij aanleg van de Sint-Kristoffelsstraat (huidige Rijkeklarenstraat) in 1806, waarna opbouw van een nieuwe afgeschuinde gevelpartij, aanvankelijk met een puntgevelGevel waarvan de top driehoekig is..
Bouwaanvraag van 1834 voor aanpassing in neoclassicistische stijl, met een bijkomende verdieping, doch klaarblijkelijk werd de puntgevelGevel waarvan de top driehoekig is. enkel afgetopt en de bedaking overeenkomstig aangepast. Heden geknikt (voormalig) gecementeerd breedhuis met twee bouwlagen en één + vier traveeënVerticale geleding van een gevel, bepaald door afstand tussen twee opeenvolgende steunpunten (vb. muurdammen, zuilen, ...) onder zadeldakDak met twee hellende dakvlakken. waarin een kleine en een gewolfde grote dakkapelUit het dakvlak opgaand venster; meestal in hout en vaak onder spitse kap.. Oorspronkelijke vier rechter traveeën vermoedelijk in traditionele bak- en zandsteenstijl met rechte muurankers, kwarthol geprofileerde sokkel en daklijst; in de 19e eeuw aangepaste rechthoekige muuropeningen op arduinen dorpelHorizontaal bouwonderdeel van een venster of deur (onderdorpel, tussendorpel, bovendorpel).. GevelsteenStenen plaat of blok, aangebracht in of op een gevel, met opschrift. met bazuinende engel. Later afgeschuinde, verankerde linker gevelpartij met zelfde openingen en bijkomende steigergatenGat aan de bovenzijde van een gevel waarin de horizontale dwarsbalken van een steiger werden bevestigd; vaak afgedekt door smeedijzeren (sier)deksel.. Ca. 1910 nog aanwezige stucplafonds met emblemen duif en IHS op de eerste verdieping.
Bronnen
Archieven
SAB/OW 22352 (1834).
KIK, 104909 A.
