Hobbemastraat 39, 43, 45, 47, 49, 51, 53, 63

Acht analoge huizen in eclectische stijl – waarvan vijf aanpalend, nr. 39 onderbroken door nr. 41 en nr. 63 in volgend straatgedeelte – tussen 1902 en 1904 ontworpen door architect Pierre Collart voor verschillende opdrachtgevers, onder wie hijzelf voor nr. 51 en 53. Meeste gevels met signatuur van architect.

Gevels met asymmetrische compositieTypische gevelopstand bestaande uit twee ongelijke traveeën; in Brussel komt dit geveltype vaak voor met drie bouwlagen volgens verkleinende ordonnantie; de hoofdtravee is meestal breder, rijker uitgewerkt en wordt verder benadrukt door licht vooruit te springen en/of door één of meer balkons; de kelders zijn meestal hoog, wat zich vertaalt in een hoge onderbouw; het grondplan bestaat over het algemeen uit een aaneenschakeling van kamers.. Twee bouwlagen onder mansardedakGebroken kap of Frans dak met met steile ondervlakken en licht hellende bovenvlakken.. Gevels in lichtgekleurde baksteen met hardstenen elementen; nr. 39, 45 en 49 eveneens met elementen in respectievelijk blauwe, gele en groene baksteen. Kenmerkende en gevarieerde ornamentatie. Meeste venstersLicht- en/of luchtopening in een muur. getoogd, sommige onder I-balkIJzeren latei met I-profiel.. Deuren onder impostvensterVenster boven een deur en ervan gescheiden door een stenen dorpel, een entablement of een muurvlak. of bovenlichtBovenste gedeelte van een raam- of deurkozijn, gescheiden door een dwarsregel; soms voorzien van glas-in-lood en/of roeden.. Op hoofdtraveeBredere en rijker uitgewerkte travee, meestal van een huis met asymmetrische compositie; vaak in risaliet en onder bekronende topgevel. gietijzerenHard, bros en niet smeedbaar ijzer; gegoten in herbruikbare mallen; meestal gebruikt voor de borstwering van balkons. borstweringen1. Verhoogd gedeelte van een vestingsmuur waarachter men veilig kan lopen; - 2. Muurtje of hekwerk (balkon, terras); - 3. Deel van een muur tussen vloer en onderzijde van een venster; - 4. Verhoging van de buitenmuren van een huis boven de zolderbalken waarop een muurplaat rust., sommige gebuiktMet een buik staand; welvend oppervlak dat een ongelijkmatige boogwerking vertoont., die op verdieping voor balkon; derde voor glasdeurDeur waarvan het grootste deel uit glas bestaat. van dakvensterUit het dakvlak opgaand stenen venster dat met de gevel in verbinding staat of er enkel door een kroonlijst van gescheiden is.. Nr. 39 en 49 balustradeHekwerk van spijlen of balusters. op benedenverdieping. Meestal houten hoofdgestelHoog horizontaal lijstwerk ter bekroning van een gevel. met decor van schelpen of latwerk. Bewaarde deuren, met uitzondering van die van nr. 53.


Nr. 39. Deur onder kroonlijstStelselmatig uitkragende geprofileerde lijst boven een muur of een ander belangrijk bouwdeel (entablement). en frontonDriehoekige of segmentvormige bekroning van een gevel of muuropening. doorbroken door jaartal ‘1904'; vensterLicht- en/of luchtopening in een muur. met roedeverdeling. Ontdubbelde ontlastingsbogenBoog boven een venster- of deuropening die druk van het muurwerk op de stijlen afwentelt en zo het linteel ontlast.. DakvensterUit het dakvlak opgaand stenen venster dat met de gevel in verbinding staat of er enkel door een kroonlijst van gescheiden is. onder topgevelHoogste deel van een gevel, vaak driehoekig en/of getrapt. met bekroning.


Nr. 43. Hardstenen decor in art nouveauInternationale beweging (1893 - ca. 1914) als reactie op de ‘neo’-stijlen, maar met sterk lokale verschillen. In België kent de stijl twee stromingen, namelijk de florale art nouveau met Victor Horta als boegbeeld en anderzijds de geometrische art nouveau beïnvloed door Paul Hankar of de Wiener Secession.: archivoltenGeprofileerde of versierde omlijsting van een boog. met uiteinden in zweepslag, aanzetstenenGeprofileerd of versierd blok (natuur)steen waarop een boog of een strek steunt., latei, onderdorpel, platform en consolesVoornamelijk voluut- of S-vormig kraagstuk, soms ook louter decoratief. van balkon met zachte lijnen.


Nr. 45. Deur onder kleine luifelAfdak boven de ingang van een huis of handelszaak.. HoofdtraveeBredere en rijker uitgewerkte travee, meestal van een huis met asymmetrische compositie; vaak in risaliet en onder bekronende topgevel. geflankeerd door gegroefde pilastersPlatte, weinig uitspringende muurpijler, vaak met basis en kapiteel. op bogenConstructie waarvan de beschrijvende lijnen delen van cirkels of gebogen lijnen zijn en waarin alle drukkrachten optreden.. Balkon op kwartronde consolesVoornamelijk voluut- of S-vormig kraagstuk, soms ook louter decoratief.. DakvenstersUit het dakvlak opgaand stenen venster dat met de gevel in verbinding staat of er enkel door een kroonlijst van gescheiden is. met decor van kleine bogenConstructie waarvan de beschrijvende lijnen delen van cirkels of gebogen lijnen zijn en waarin alle drukkrachten optreden.. Kleine dakkapelUit het dakvlak opgaand venster; meestal in hout en vaak onder spitse kap. onder tentdak. Garage van latere datum.


Nr. 47. Deur onder entablementHoofdgestel of onderdeel ervan (vb. kroonlijst) als bekroning van muuropening; entablement vaak op consoles. en gebogen frontonDriehoekige of segmentvormige bekroning van een gevel of muuropening.. HoofdtraveeBredere en rijker uitgewerkte travee, meestal van een huis met asymmetrische compositie; vaak in risaliet en onder bekronende topgevel. tussen pilastersPlatte, weinig uitspringende muurpijler, vaak met basis en kapiteel. met rijkelijk bewerkte hardstenen basis. DakvensterUit het dakvlak opgaand stenen venster dat met de gevel in verbinding staat of er enkel door een kroonlijst van gescheiden is. onder bekroning met gebogen frontonDriehoekige of segmentvormige bekroning van een gevel of muuropening..


Nr. 49. Deur onder kleine luifelAfdak boven de ingang van een huis of handelszaak. en aediculaVersieringsmotief, ontleend aan de klassieke bouwkunst, vormt samenstel van pijlers en een klassieke bekroning. tussen volutenSpiraalvormig ornament; meestal gebruikt als aanzetstuk van topgevels, bij deur- en vensteromlijstingen of als steunbeer.. Bouwlagen belijnd door boogfriezenReeks van kleine (decoratieve) bogen, vaak steunend op kraagstenen.. Balkon op uitgelengde consolesVoornamelijk voluut- of S-vormig kraagstuk, soms ook louter decoratief.. TrapgevelGevel met een driehoekige bekroning die trapsgewijs versmalt. met dakvensterUit het dakvlak opgaand stenen venster dat met de gevel in verbinding staat of er enkel door een kroonlijst van gescheiden is. geflankeerd haaks geplaatste pilastersPlatte, weinig uitspringende muurpijler, vaak met basis en kapiteel. en voorzien van jaartal ‘1903' onder gelijkaardige bekroning als die van deur. Kleine dakkapelUit het dakvlak opgaand venster; meestal in hout en vaak onder spitse kap. met dakstoelMeestal driehoekig samenstel van dragende onderdelen van een kap, in één vlak, haaks op het dakvlak en veelal opgebouwd uit één of meerdere elementen op elkaar (kapgebinten)..


Nr. 51 en 63. Identieke gevels. HoofdtraveeBredere en rijker uitgewerkte travee, meestal van een huis met asymmetrische compositie; vaak in risaliet en onder bekronende topgevel. tussen pilastersPlatte, weinig uitspringende muurpijler, vaak met basis en kapiteel., die op verdiepingen verdubbelen. ImpostvensterVenster boven een deur en ervan gescheiden door een stenen dorpel, een entablement of een muurvlak. van deur en dakvensterUit het dakvlak opgaand stenen venster dat met de gevel in verbinding staat of er enkel door een kroonlijst van gescheiden is. geflankeerd door korte pilastersPlatte, weinig uitspringende muurpijler, vaak met basis en kapiteel.. Gegroefde stenen banden. Op verdieping stenen onderdorpel en lateien met golvende lijnen. Keelvormig hoofdgestelHoog horizontaal lijstwerk ter bekroning van een gevel. tussen hoge consolesVoornamelijk voluut- of S-vormig kraagstuk, soms ook louter decoratief. van baksteen en steen. Op nr. 51 souterrainvenster op latere datum vergroot.


Nr. 53. HoofdtraveeBredere en rijker uitgewerkte travee, meestal van een huis met asymmetrische compositie; vaak in risaliet en onder bekronende topgevel. tussen kolossale en ontdubbelde pilastersPlatte, weinig uitspringende muurpijler, vaak met basis en kapiteel. met gehouwen basis. VensterLicht- en/of luchtopening in een muur. op benedenverdieping met centrale glasdeurDeur waarvan het grootste deel uit glas bestaat.. Uitgeholde kussenblokken1. Dekplaat dat ligt tussen de drager (kapiteel) en het gedragene (balk of boog); 2. Kwartronde kraagsteen van een venster- of deurboog., aanzetstenenGeprofileerd of versierd blok (natuur)steen waarop een boog of een strek steunt. en sleutels met uitgesnedenVerdiept aanbrengen, beitelen,… profiel. Garage van latere datum.


Voor vier huizen, de nr. 45, 49, 51 en 63, diende de architect strikt identieke plannen in, die echter in geen van de gevallen als dusdanig werden uitgevoerd. De opstand komt echter in veel opzichten overeen met het nr. 21 in de Leysstraat, dat in 1901 werd ontworpen door dezelfde architect (zie dit nr.).