Typologie(ën)

appartementsgebouw

Ontwerper(s)

Josse FRANSSENarchitect1950

Henri & fils RUTTIENSaannemer1950

Oscar DE CLERCKbeeldhouwer1950

Juridisch statuut

Ingeschreven in de wettelijke inventaris op 19 augustus 2024

Stijlen

naoorlogs modernisme

Inventaris(sen)

Dit (deze) goed(eren) bezit(ten) de volgende waarde(n)

Onderzoek en redactie

2010-2012

id

Urban : 21073
lees meer

Beschrijving

Op hoek met de Albert-Elisabethlaan, modernistisch appartementsgebouw, i.o.v. aannemer Henri Ruttiens, ontworpen in 1950 door architect Josse Franssen. Gesigneerd en gedateerd op de randsteen van het tuintje. Het gebouw vervangt een halfopen villa gebouwd vóór 1914.

Zes bouwlagen onder plat dak en vier traveeënVerticale geleding van een gevel, bepaald door afstand tussen twee opeenvolgende steunpunten (vb. muurdammen, zuilen, ...) aan elke laan. Benedenverdieping versierd met bewerkte hardsteen. Op de verdiepingen, bepleisterdeMuur of plafond bedekt met een laag mortel op basis van een mengsel van kalk, gips of cement en zand, met of zonder andere fijne toeslagmaterialen. betonstructuur met borstweringen1. Verhoogd gedeelte van een vestingsmuur waarachter men veilig kan lopen; - 2. Muurtje of hekwerk (balkon, terras); - 3. Deel van een muur tussen vloer en onderzijde van een venster; - 4. Verhoging van de buitenmuren van een huis boven de zolderbalken waarop een muurplaat rust. van kwartsiettegels, onder witstenen kroonlijstStelselmatig uitkragende geprofileerde lijst boven een muur of een ander belangrijk bouwdeel (entablement).. Benedenverdieping met garages en tussenverdiepingLage verdieping tussen twee bouwlagen; vaak boven commerciële benedenverdieping gelegen.. Langs de laan, terugwijkende centrale toegangsportiek: waaiervormige trappenpartij overdekt door een luifelAfdak boven de ingang van een huis of handelszaak. met dezelfde vorm op één pijler1. Muurstut zonder entasis (kromming), mogelijk met basis en kapiteel; - 2. Massief gemetseld of betonnen steunelement met gewoonlijk rechthoekige doorsnede (vb. bruggepijler,…); metalen leuningen, links bevestigd aan traliewerk voor klimplanten dat deels verdwenen is. Links, dienstdeur onder getralied vensterLicht- en/of luchtopening in een muur. en groot bas-reliëf gesigneerd Oscar De Clerck, met voorstelling van een gevleugeld paard. Op de verdiepingen, traveeënVerticale geleding van een gevel, bepaald door afstand tussen twee opeenvolgende steunpunten (vb. muurdammen, zuilen, ...) in risalietRisaliet (Italiaans, van risalto: uitstekend deel), vooruitspringend volume van een gevel dat over de hele hoogte doorloopt en soms hoger is; naar gelang de positie worden er midden-, zij- en hoekrisalieten onderscheiden., behalve die aan de kant van de andere huizen. Op de laatste traveeVerticale geleding van een gevel, bepaald door afstand tussen twee opeenvolgende steunpunten (vb. muurdammen, zuilen, ...) langs de Albert-Elisabethlaan en de tweede langs de Whitlocklaan, loggia'sOverdekte, halfopen ruimte; schaduwrijke inham in de gevel van een gebouw. met metalen borstwering1. Verhoogd gedeelte van een vestingsmuur waarachter men veilig kan lopen; - 2. Muurtje of hekwerk (balkon, terras); - 3. Deel van een muur tussen vloer en onderzijde van een venster; - 4. Verhoging van de buitenmuren van een huis boven de zolderbalken waarop een muurplaat rust. met betonnen bloembakken; ze zijn in tweeën gesplitst en verlichten de keukens. Loggiamuren oorspronkelijk blauw geschilderd. Metalen beglaasde toegangsdeuren en houten garagepoorten bewaard; houten schrijnwerkVerzameling van al het (niet-constructief) houten materiaal zoals deuren, vensterkozijnen, erkeronderdelen, kroonlijst, …; bij uitbreiding ook materiaal in aluminium, PVC, ...  grotendeels vervangen. Het pad naar de toegangsdeur is bekleed met tegels in onregelmatig verband, dat naar de garagepoorten met tegels van gewassen beton.

Op de plannen staan de kantoren op de benedenverdieping langs de Whitlocklaan, en de conciërgewoning en drie kamers voor “bedienden” aan de achterkant. Op de derde verdieping was één enkel appartement gepland, op de andere verdiepingen twee.

Bronnen

Archieven
GASLW/DS 616 (1914), 7396 (1950).
AAM/Fonds Josse Franssen.

Publicaties en studies
STEENO, D., Jossen Franssen. De modernistische architectuur als “un art d’habiter”, Universiteit Antwerpen, 2016-2017, 2dln. (eindverhandeling Master Erfgoedstudies).

Tijdschriften
T., R., “Immeuble d'appartements. Architecte: Josse Franssen”, Architecture, 5, 1952, pp. 144-146.
“La Résidence ‘Brand Whitlock' à Bruxelles”, La Maison, 4, 1953, pp. 121-124.