Typologie(ën)
beeldhouwwerk en herdenkingsmonument
Ontwerper(s)
Constantin-Émile MEUNIER – beeldhouwer – 1888-1892
CANEEL – architect – 1897
Juridisch statuut
Beschermd sinds 18 november 1976
Dit (deze) goed(eren) bezit(ten) de volgende waarde(n)
- Artistiek Het ontwerp van een onroerend goed (gebouw) door een gerenommeerde kunstenaar (architect) kan maar zeer zelden als criterium worden beschouwd. Om het belang van de selectie van dit onroerend goed te beoordelen, en de plaats dat het inneemt in het oeuvre van een kunstenaar (architect), is dit een criterium dat moet worden afgewogen met de architectonische kwaliteit (compositie en interne structuur), de uitvoering (materialen, technische beheersing), de plaats in de architectuurgeschiedenis dewelke een getuigenis zijn van een fase of aspect van landschapsarchitectuur of de bouwkunst in het verleden. Zodoende gelden koppelingen naar volgende criteria: zeldzaamheid (typologie, stijl, materiaalgebruik, bronnen), representativiteit (idem) en integriteit (idem + kwaliteit van uitvoering).
- Esthetisch Het onroerend goed heeft een esthetische waarde als het de waarnemer zintuigelijk prikkelt op een positieve manier (‘ervaring van schoonheid). Historisch gezien werd deze waarde aangewend om waardevolle natuurlijke of semi-natuurlijke gebieden aan te duiden, maar het kan ook gelden voor grote gehelen van gebouwen in een stedelijk gebied, met of zonder natuurlijke elementen, of monumenten die het stadslandschap markeren. Automatisch dringt een afweging met andere waarden zich op, de artistieke in de eerste plaats, maar ook de landschappelijke (integratie van het werk in het stedelijk landschap, oriëntatiepunten in de stad) en stedenbouwkundige waarde (spontane of rationele stedelijke gehelen), en dienen koppelingen naar selectiecriteria worden gemaakt: representativiteit, ensemblewaarde en contextuele waarde. Criteria die met andere (met name artistieke) criteria moeten worden gecombineerd.
- Historisch Het onroerend goed heeft een historische waarde als het getuigt van een bijzondere periode in de geschiedenis van de streek of de gemeente, of als bijzonder belangrijke ouderdom en zeldzame ontwikkeling voor een periode (bv. tuinstad die representatief is voor een bouwwijze die werd toegepast in het kader van de grote bouwcampagnes na de Tweede Wereldoorlog; dorpskernen die de eerste gegroepeerde bouwwerken van de gemeenten van de tweede ring illustreren; Hallepoort als overblijfsel van de tweede omwalling; enz.), of als getuigenis van een bepaalde stedelijke (en/of landschappelijke) ontwikkeling van de stad (bv. gebouwen aan de centrale boulevards of in de Leopoldswijk), of wanneer het een band vertoont met een belangrijke historische figuur - met inbegrip van persoonlijke huizen van architecten en kunstenaarsateliers (b.v. het geboortehuis van Constantin Meunier, het huis van Magritte), of in verband kan worden gebracht met een belangrijke historische gebeurtenis (b.v. huizen van de wederopbouw na het bombardement van 1695, Congreskolom), of een typologische representativiteit vertoont die kenmerkend is voor een commerciële of culturele beroepsactiviteit (bv. kerken, bioscopen, industriële architectuur, apotheken).
Onderzoek en redactie
2009-2010
id
Urban : 18712
Beschrijving
Deze bronzen sculptuur staat niet ver van de centrale dreef, in het zuidwestelijk deel van het park, en werd tussen 1890 en 1892 uitgevoerd in realistische stijl naar een gipsen model uit 1888 van de kunstenaar Constantin Meunier.
Aanvankelijk bevond De Maaier zich in de Kruidtuin, maar het werk werd in 1897, het jaar van de Wereldtentoonstelling, naar het Jubelpark overgebracht. Het staat op een voetstuk uit hardsteen, ontworpen door de architect Caneel naar het model dat deze had gemaakt voor De Borghese gladiator, een afgietsel uit cement dat vandaag verdwenen is en dat aan de andere kant van de centrale dreef stond. Geconfronteerd met de onvrede van Meunier over de plaats van het beeld en over de te imposante sokkel, stelde Caneel voor om De Maaier op een eenvoudig vierkant voetstuk te plaatsen en naar het grasperk aan de ingang van het park over te brengen. Deze adviezen werden echter niet opgevolgd.
Beschermd op 18.11.1976.
Aanvankelijk bevond De Maaier zich in de Kruidtuin, maar het werk werd in 1897, het jaar van de Wereldtentoonstelling, naar het Jubelpark overgebracht. Het staat op een voetstuk uit hardsteen, ontworpen door de architect Caneel naar het model dat deze had gemaakt voor De Borghese gladiator, een afgietsel uit cement dat vandaag verdwenen is en dat aan de andere kant van de centrale dreef stond. Geconfronteerd met de onvrede van Meunier over de plaats van het beeld en over de te imposante sokkel, stelde Caneel voor om De Maaier op een eenvoudig vierkant voetstuk te plaatsen en naar het grasperk aan de ingang van het park over te brengen. Deze adviezen werden echter niet opgevolgd.
Beschermd op 18.11.1976.
Bronnen
Publicaties en studies
BOAS, S., CORTEN, I., Inventaire du petit patrimoine du parc du Cinquantenaire, onuitgegeven studie uitgevoerd voor de Koning Boudewijnstichting, 2002-2003.
DEROM, P., De beelden van Brussel. Galerie Patrick Derom, Brussel, Uitgeverij Pandora, Antwerpen, 2000, pp. 108-109.
DEROM, P., Les sculptures de Bruxelles. Catalogue raisonné, Galerie Patrick Derom, Brussel, 2002, p. 71.
MEIRSSCHAUT, P., Les sculptures de plein air à Bruxelles. Guide explicatif, éd. E. Bruylant, Brussel, 1900, pp. 180-181.
