Typologie(ën)
opbrengsthuis
gelijkvloers met handelszaak
gelijkvloers met handelszaak
Ontwerper(s)
Richard NEYBERGH – 1910
Juridisch statuut
Ingeschreven in de wettelijke inventaris op 19 augustus 2024
Stijlen
Eclectisme
Neorenaissance
Inventaris(sen)
- Actualisatie van de Urgentie-Inventaris (Sint-Lukasarchief - 1993-1994)
- Actualisatie van het inventarisatieproject van het Bouwkundig Erfgoed (DMS-DML - 1995-1998)
- Permanente actualisatie van de inventaris van het Bouwkundig Erfgoed (DPC-DCE)
Dit (deze) goed(eren) bezit(ten) de volgende waarde(n)
- Artistiek Het ontwerp van een onroerend goed (gebouw) door een gerenommeerde kunstenaar (architect) kan maar zeer zelden als criterium worden beschouwd. Om het belang van de selectie van dit onroerend goed te beoordelen, en de plaats dat het inneemt in het oeuvre van een kunstenaar (architect), is dit een criterium dat moet worden afgewogen met de architectonische kwaliteit (compositie en interne structuur), de uitvoering (materialen, technische beheersing), de plaats in de architectuurgeschiedenis dewelke een getuigenis zijn van een fase of aspect van landschapsarchitectuur of de bouwkunst in het verleden. Zodoende gelden koppelingen naar volgende criteria: zeldzaamheid (typologie, stijl, materiaalgebruik, bronnen), representativiteit (idem) en integriteit (idem + kwaliteit van uitvoering).
- Esthetisch Het onroerend goed heeft een esthetische waarde als het de waarnemer zintuigelijk prikkelt op een positieve manier (‘ervaring van schoonheid). Historisch gezien werd deze waarde aangewend om waardevolle natuurlijke of semi-natuurlijke gebieden aan te duiden, maar het kan ook gelden voor grote gehelen van gebouwen in een stedelijk gebied, met of zonder natuurlijke elementen, of monumenten die het stadslandschap markeren. Automatisch dringt een afweging met andere waarden zich op, de artistieke in de eerste plaats, maar ook de landschappelijke (integratie van het werk in het stedelijk landschap, oriëntatiepunten in de stad) en stedenbouwkundige waarde (spontane of rationele stedelijke gehelen), en dienen koppelingen naar selectiecriteria worden gemaakt: representativiteit, ensemblewaarde en contextuele waarde. Criteria die met andere (met name artistieke) criteria moeten worden gecombineerd.
- Historisch Het onroerend goed heeft een historische waarde als het getuigt van een bijzondere periode in de geschiedenis van de streek of de gemeente, of als bijzonder belangrijke ouderdom en zeldzame ontwikkeling voor een periode (bv. tuinstad die representatief is voor een bouwwijze die werd toegepast in het kader van de grote bouwcampagnes na de Tweede Wereldoorlog; dorpskernen die de eerste gegroepeerde bouwwerken van de gemeenten van de tweede ring illustreren; Hallepoort als overblijfsel van de tweede omwalling; enz.), of als getuigenis van een bepaalde stedelijke (en/of landschappelijke) ontwikkeling van de stad (bv. gebouwen aan de centrale boulevards of in de Leopoldswijk), of wanneer het een band vertoont met een belangrijke historische figuur - met inbegrip van persoonlijke huizen van architecten en kunstenaarsateliers (b.v. het geboortehuis van Constantin Meunier, het huis van Magritte), of in verband kan worden gebracht met een belangrijke historische gebeurtenis (b.v. huizen van de wederopbouw na het bombardement van 1695, Congreskolom), of een typologische representativiteit vertoont die kenmerkend is voor een commerciële of culturele beroepsactiviteit (bv. kerken, bioscopen, industriële architectuur, apotheken).
- Stedenbouwkundig Sommige bouwkundige goederen spelen, meer dan andere bouwkundige goederen, een prominente rol in de planmatige inrichting van de bebouwde ruimte in het verleden. Meestal determineren zijn andere stedenbouwkundige (plan)vormen zodat er zich een wisselwerking voortdoet tussen bebouwde en niet-bebouwde (of open) ruimte. Die inrichting omvat ook de samenhang tussen verschillende schaalniveaus. Een onroerend goed heeft stedenbouwkundige waarde wanneer het hierin een rol speelt, bijvoorbeeld hoekgebouwen, coherente pleinen of (straatwanden), deskundig ingeplante torens (hoogbouw) en hun relatie tot hun onmiddellijke kwaliteitsvolle omgeving die coherent kan zijn, maar ook contrastrijk, maar ook relicten van stedenbouwkundige concepten en hoe deze architecturaal (en typologisch) zijn of werden ingevuld, zoals bijvoorbeeld de nog bewaarde eclectische stadspaleizen en/of herenhuizen in de Leopoldswijk.
Onderzoek en redactie
2016-2017
id
Urban : 37640
Beschrijving
Geheel van twee analoge
opbrengstpanden in eclectische stijl met invloed van de renaissancestijl en met
commerciële benedenverdieping, ontworpen in 1910 door architect Richard
Neybergh voor een zekere Jean Thys.
Ze werden bekroond in de gevelwedstrijd die de gemeente Laken voor 1911-1912 organiseerde. Dezelfde opdrachtgever en architect stonden ook in voor de aangrenzende gebouwen (zie nr.1912-211, 213-215, 217 en 221).
Ze vormen het einde van een bijzonder homogene huizenrij met dezelfde typologie en van dezelfde architect, van nr.211-213.
Symmetrische opstanden van respectievelijk zes en vijf bouwlagen en drie traveeën op de verdiepingen, de centrale breder. Verdiepingen in similiBepleistering ter imitatie van natuursteen. en witsteen. Zijvensters in de bovenste bouwlagen achter borstweringen1. Verhoogd gedeelte van een vestingsmuur waarachter men veilig kan lopen; - 2. Muurtje of hekwerk (balkon, terras); - 3. Deel van een muur tussen vloer en onderzijde van een venster; - 4. Verhoging van de buitenmuren van een huis boven de zolderbalken waarop een muurplaat rust. met balusters. Centrale gestapelde erkerRechthoekig of veelhoekig uitbouwsel, als het ware op de gevel geplakt en daardoor deel uitmakend van de achterliggende ruimte; vaak over één of meer verdiepingen gestapeld. over twee bouwlagen, bekroond door een terras met balustradeHekwerk van spijlen of balusters.. In de laatste bouwlaag, muurdammen versierd met keramiektegels met plantenmotief. KroonlijstenStelselmatig uitkragende geprofileerde lijst boven een muur of een ander belangrijk bouwdeel (entablement)., op stenen consolesVoornamelijk voluut- of S-vormig kraagstuk, soms ook louter decoratief. op nr.229. Schrijnwerk vervangen.
De diepe gebouwen liggen rond een binnenplein. Achteraan, “hangende binnenplaats” op elke verdieping.
Op nr.229, benedenverdieping verbouwd, oorspronkelijk met pilastersPlatte, weinig uitspringende muurpijler, vaak met basis en kapiteel.. Tweede bouwlaag behandeld als tussenverdiepingLage verdieping tussen twee bouwlagen; vaak boven commerciële benedenverdieping gelegen., opengewerkt met vier venstersLicht- en/of luchtopening in een muur. met leuning. Gestapelde erkerRechthoekig of veelhoekig uitbouwsel, als het ware op de gevel geplakt en daardoor deel uitmakend van de achterliggende ruimte; vaak over één of meer verdiepingen gestapeld. op hoge consolesVoornamelijk voluut- of S-vormig kraagstuk, soms ook louter decoratief., met pilastersPlatte, weinig uitspringende muurpijler, vaak met basis en kapiteel.. Terras voor een glasdeur met pilastervormige moneelStenen vensterstijl.. In de laatste bouwlaag, balkon met balustrade.
Op nr.233, pui met een korfboogvormige arcadeEén of meerdere bogen, steunend op zuilen of pijlers; kan ook blind zijn. met, oorspronkelijk, twee pilastervormige monelenStenen vensterstijl., gewijzigd in 1982; gedicht impostvensterVenster boven een deur en ervan gescheiden door een stenen dorpel, een entablement of een muurvlak.. Hardstenen zwikken met schijfmotief. De muuropeningen op de eerste verdieping vormen arcades, achter een doorlopend balkon met gietijzerenHard, bros en niet smeedbaar ijzer; gegoten in herbruikbare mallen; meestal gebruikt voor de borstwering van balkons. borstwering1. Verhoogd gedeelte van een vestingsmuur waarachter men veilig kan lopen; - 2. Muurtje of hekwerk (balkon, terras); - 3. Deel van een muur tussen vloer en onderzijde van een venster; - 4. Verhoging van de buitenmuren van een huis boven de zolderbalken waarop een muurplaat rust.. Trapezoïdale erker bekroond door een terras voor een glasdeurDeur waarvan het grootste deel uit glas bestaat. geflankeerd door pilasters onder kroonlijstStelselmatig uitkragende geprofileerde lijst boven een muur of een ander belangrijk bouwdeel (entablement)..
Ze werden bekroond in de gevelwedstrijd die de gemeente Laken voor 1911-1912 organiseerde. Dezelfde opdrachtgever en architect stonden ook in voor de aangrenzende gebouwen (zie nr.1912-211, 213-215, 217 en 221).
Ze vormen het einde van een bijzonder homogene huizenrij met dezelfde typologie en van dezelfde architect, van nr.211-213.
Symmetrische opstanden van respectievelijk zes en vijf bouwlagen en drie traveeën op de verdiepingen, de centrale breder. Verdiepingen in similiBepleistering ter imitatie van natuursteen. en witsteen. Zijvensters in de bovenste bouwlagen achter borstweringen1. Verhoogd gedeelte van een vestingsmuur waarachter men veilig kan lopen; - 2. Muurtje of hekwerk (balkon, terras); - 3. Deel van een muur tussen vloer en onderzijde van een venster; - 4. Verhoging van de buitenmuren van een huis boven de zolderbalken waarop een muurplaat rust. met balusters. Centrale gestapelde erkerRechthoekig of veelhoekig uitbouwsel, als het ware op de gevel geplakt en daardoor deel uitmakend van de achterliggende ruimte; vaak over één of meer verdiepingen gestapeld. over twee bouwlagen, bekroond door een terras met balustradeHekwerk van spijlen of balusters.. In de laatste bouwlaag, muurdammen versierd met keramiektegels met plantenmotief. KroonlijstenStelselmatig uitkragende geprofileerde lijst boven een muur of een ander belangrijk bouwdeel (entablement)., op stenen consolesVoornamelijk voluut- of S-vormig kraagstuk, soms ook louter decoratief. op nr.229. Schrijnwerk vervangen.
De diepe gebouwen liggen rond een binnenplein. Achteraan, “hangende binnenplaats” op elke verdieping.
Op nr.229, benedenverdieping verbouwd, oorspronkelijk met pilastersPlatte, weinig uitspringende muurpijler, vaak met basis en kapiteel.. Tweede bouwlaag behandeld als tussenverdiepingLage verdieping tussen twee bouwlagen; vaak boven commerciële benedenverdieping gelegen., opengewerkt met vier venstersLicht- en/of luchtopening in een muur. met leuning. Gestapelde erkerRechthoekig of veelhoekig uitbouwsel, als het ware op de gevel geplakt en daardoor deel uitmakend van de achterliggende ruimte; vaak over één of meer verdiepingen gestapeld. op hoge consolesVoornamelijk voluut- of S-vormig kraagstuk, soms ook louter decoratief., met pilastersPlatte, weinig uitspringende muurpijler, vaak met basis en kapiteel.. Terras voor een glasdeur met pilastervormige moneelStenen vensterstijl.. In de laatste bouwlaag, balkon met balustrade.
Op nr.233, pui met een korfboogvormige arcadeEén of meerdere bogen, steunend op zuilen of pijlers; kan ook blind zijn. met, oorspronkelijk, twee pilastervormige monelenStenen vensterstijl., gewijzigd in 1982; gedicht impostvensterVenster boven een deur en ervan gescheiden door een stenen dorpel, een entablement of een muurvlak.. Hardstenen zwikken met schijfmotief. De muuropeningen op de eerste verdieping vormen arcades, achter een doorlopend balkon met gietijzerenHard, bros en niet smeedbaar ijzer; gegoten in herbruikbare mallen; meestal gebruikt voor de borstwering van balkons. borstwering1. Verhoogd gedeelte van een vestingsmuur waarachter men veilig kan lopen; - 2. Muurtje of hekwerk (balkon, terras); - 3. Deel van een muur tussen vloer en onderzijde van een venster; - 4. Verhoging van de buitenmuren van een huis boven de zolderbalken waarop een muurplaat rust.. Trapezoïdale erker bekroond door een terras voor een glasdeurDeur waarvan het grootste deel uit glas bestaat. geflankeerd door pilasters onder kroonlijstStelselmatig uitkragende geprofileerde lijst boven een muur of een ander belangrijk bouwdeel (entablement)..
Bronnen
Archieven
SAB/IP II 684 (1903-1915).
SAB/OW 229: Laken PV Reg. 116 (12.10.1910), 64709 (1956), 87373 (1982); 233: Laken PV Reg. 111 (28.02.1910), 90752 (1982).
