Typologie(ën)
fabriek
driegevelvilla
werkplaats (ambachtelijk)
driegevelvilla
werkplaats (ambachtelijk)
Ontwerper(s)
INCONNU - ONBEKEND – 1874-1875
Joseph DIONGRE – architect – 1931
Stijlen
Eclectisme
Inventaris(sen)
- Het monumentale erfgoed van België. Anderlecht-Kuregem (Archistory - 2017-2019)
Dit (deze) goed(eren) bezit(ten) de volgende waarde(n)
- Artistiek
- Esthetisch
- Historisch
- Sociaal
- Stedenbouwkundig
Onderzoek en redactie
2019
id
Urban : 39687
Beschrijving
Gelegen op een terrein dat op de twee verkeerswegen
uitgeeft, industrieel complex dat vanaf 1874-1875 i.o.v. een bouwbedrijf werd
ontworpen en dat in de loop van de 19e en 20e eeuw geleidelijk werd vergroot en
verbouwd.
Geschiedenis
In 1874 lieten de Etablissements Mennig Frères een eerste werkplaats op het terrein optrekken, en het jaar daarop bouwden ze een villa in eclectische stijl aan de Nijverheidskaai (nr. 222), evenals een loods en een werkplaats die aan de bestaande werkplaats paalde. In 1879 werd een tweede loods toegevoegd, aan de kant van de toekomstige Hoofdrioolstraat (nr. 35-37), die toen nog slechts een weg was. In 1887 werd dit gebouw aangevuld met een ander gebouw aan de weg, waarvan het door een omheiningsmuur werd afgesloten. In 1921 liet het bedrijf een werkplaats onder sheddak bouwen aan de straat (nr. 39) en in 1931 verbouwde architect Joseph Diongre een bijgebouw van de villa tot woning (nr. 221 Nijverheidskaai). Na 1953 werd het achterste gedeelte van het gebouw uit 1879 vervangen door een werkplaats onder sheddak haaks op de straat. In 1960 voerde architect Pierre Oudaert diverse verbouwings- en afbraakwerken op de site uit.
Beschrijving
Op nr. 222 Nijverheidskaai, ontworpen in 1875, vierkante villa van drie bouwlagen onder een dak met lange schilden. Voor- en achtergevel in rode baksteen met hardsteen en zwarte bakstenen die omlijstingen vormen. Opstanden van vijf gelijke traveeënVerticale geleding van een gevel, bepaald door afstand tussen twee opeenvolgende steunpunten (vb. muurdammen, zuilen, ...), de centrale met de toegang. Deuren achter een stenen trap met volle gebogen leuningen. Oorspronkelijke getande kroonlijstStelselmatig uitkragende geprofileerde lijst boven een muur of een ander belangrijk bouwdeel (entablement).. Schrijnwerk vervangen. BlindeZonder opening; blind venster, schijnopening. rechterzijgevel.
Interieur. Gang tussen de ingangen, links uitgevend op een dwarsgelegen trappenhuis met leuning met bewerkte balustersVaasvormige spijl van een borstwering.. Op de benedenverdieping is het oorspronkelijke decor bewaard: geprofileerde plafonds, lambriseringenWandbetimmering, meestal bestaande uit paneelwerk, aangebracht tegen een binnenmuur (vaak het onderste gedeelte ervan); later ook in marmer, stucwerk, …, marmeren schoorstenen. Salon in neo-Lodewijk XVI-stijl, met een schoorsteenmantelHouten of natuurstenen bekleding rond de opening of mond van een schouw. in wit marmer onder een spiegel met guirlande. Plafond met keellijst en met geriemde en geschilderde panelen, het grootste cirkelvormig, met een compositie gesigneerd en gedateerd “E. Meyer 1892”. Ze stelt de allegorie van het bouwvak voor, met een banderol met het devies “HONNEUR AU TRAVAIL” en putti, waarvan er één het plan van een machine vasthoudt, gesigneerd “H. MENNIG. FRS”.
Rechts op Hoofdrioolstraat nr. 39 verrees vóór 1882 in het midden van het terrein een volume van twee bouwlagen onder zadeldakDak met twee hellende dakvlakken. en met bakstenen gevels, aan de straatkant geritmeerd door pilastersPlatte, weinig uitspringende muurpijler, vaak met basis en kapiteel.. Het volume werd in 1960 aan de oostkant ingekort en verloor na 1996 zijn tegenhanger aan de westzijde. Raamwerk met betonnen verdelingen.
Op nr. 35-37 Hoofdrioolstraat, geheel bestaande uit verschillende volumes evenwijdig aan of haaks op de straat. Achter de omheiningsmuur, volume uit 1887, onder twee zadeldakenDak met twee hellende dakvlakken. met één eindschild en met verschillende breedte. Het volume wordt links verlengd door een werkplaats onder tentdak. Achteraan, bewaard gedeelte van de loods uit 1879, onder zadeldakDak met twee hellende dakvlakken., aangevuld met de werkplaats onder sheddak uit de jaren 1950. Links ervan, haaks ingeplant, oud schrijnwerkatelier van vóór 1882, volledig verbouwd tot kantoren in 1960.
Geschiedenis
In 1874 lieten de Etablissements Mennig Frères een eerste werkplaats op het terrein optrekken, en het jaar daarop bouwden ze een villa in eclectische stijl aan de Nijverheidskaai (nr. 222), evenals een loods en een werkplaats die aan de bestaande werkplaats paalde. In 1879 werd een tweede loods toegevoegd, aan de kant van de toekomstige Hoofdrioolstraat (nr. 35-37), die toen nog slechts een weg was. In 1887 werd dit gebouw aangevuld met een ander gebouw aan de weg, waarvan het door een omheiningsmuur werd afgesloten. In 1921 liet het bedrijf een werkplaats onder sheddak bouwen aan de straat (nr. 39) en in 1931 verbouwde architect Joseph Diongre een bijgebouw van de villa tot woning (nr. 221 Nijverheidskaai). Na 1953 werd het achterste gedeelte van het gebouw uit 1879 vervangen door een werkplaats onder sheddak haaks op de straat. In 1960 voerde architect Pierre Oudaert diverse verbouwings- en afbraakwerken op de site uit.
Beschrijving
Op nr. 222 Nijverheidskaai, ontworpen in 1875, vierkante villa van drie bouwlagen onder een dak met lange schilden. Voor- en achtergevel in rode baksteen met hardsteen en zwarte bakstenen die omlijstingen vormen. Opstanden van vijf gelijke traveeënVerticale geleding van een gevel, bepaald door afstand tussen twee opeenvolgende steunpunten (vb. muurdammen, zuilen, ...), de centrale met de toegang. Deuren achter een stenen trap met volle gebogen leuningen. Oorspronkelijke getande kroonlijstStelselmatig uitkragende geprofileerde lijst boven een muur of een ander belangrijk bouwdeel (entablement).. Schrijnwerk vervangen. BlindeZonder opening; blind venster, schijnopening. rechterzijgevel.
Interieur. Gang tussen de ingangen, links uitgevend op een dwarsgelegen trappenhuis met leuning met bewerkte balustersVaasvormige spijl van een borstwering.. Op de benedenverdieping is het oorspronkelijke decor bewaard: geprofileerde plafonds, lambriseringenWandbetimmering, meestal bestaande uit paneelwerk, aangebracht tegen een binnenmuur (vaak het onderste gedeelte ervan); later ook in marmer, stucwerk, …, marmeren schoorstenen. Salon in neo-Lodewijk XVI-stijl, met een schoorsteenmantelHouten of natuurstenen bekleding rond de opening of mond van een schouw. in wit marmer onder een spiegel met guirlande. Plafond met keellijst en met geriemde en geschilderde panelen, het grootste cirkelvormig, met een compositie gesigneerd en gedateerd “E. Meyer 1892”. Ze stelt de allegorie van het bouwvak voor, met een banderol met het devies “HONNEUR AU TRAVAIL” en putti, waarvan er één het plan van een machine vasthoudt, gesigneerd “H. MENNIG. FRS”.
Rechts op Hoofdrioolstraat nr. 39 verrees vóór 1882 in het midden van het terrein een volume van twee bouwlagen onder zadeldakDak met twee hellende dakvlakken. en met bakstenen gevels, aan de straatkant geritmeerd door pilastersPlatte, weinig uitspringende muurpijler, vaak met basis en kapiteel.. Het volume werd in 1960 aan de oostkant ingekort en verloor na 1996 zijn tegenhanger aan de westzijde. Raamwerk met betonnen verdelingen.
Op nr. 35-37 Hoofdrioolstraat, geheel bestaande uit verschillende volumes evenwijdig aan of haaks op de straat. Achter de omheiningsmuur, volume uit 1887, onder twee zadeldakenDak met twee hellende dakvlakken. met één eindschild en met verschillende breedte. Het volume wordt links verlengd door een werkplaats onder tentdak. Achteraan, bewaard gedeelte van de loods uit 1879, onder zadeldakDak met twee hellende dakvlakken., aangevuld met de werkplaats onder sheddak uit de jaren 1950. Links ervan, haaks ingeplant, oud schrijnwerkatelier van vóór 1882, volledig verbouwd tot kantoren in 1960.
Bronnen
Archieven
GAA/DS 783 (12.11.1874), 898 (08.04.1875), 1029 (15.07.1875), 1735 (29.05.1879), 2535 (27.05.1882), 3838 (08.10.1887), 3657 (06.04.1887), 10565 (21.11.1905), 10543 (31.10.1905), 13251 (29.12.1911), 16339 (27.12.1921), 18035 (20.02.1925), 23522 (11.05.1931), 23469 (13.04.1931), 33802 (29.11.1949), 40243 (25.10.1960).
Tijdschriften
Almanachs du Commerce et de l’Industrie, “Industrie (quai de l’)”, 1875, 1878.
