Onderzoek en redactie
2019
Bekijk de weerhouden gebouwenDe Herzieningslaan ligt in het verlengde van de Brogniezstraat; ze begint ter hoogte van de Onderwijsstraat, kruist de Eloystraat en de Pasteurstraat en mondt uit aan de Veeartsenstraat.
De straat werd aangelegd in het kader van het Plan de l’extension du Quartier de Cureghem, dat betrekking had op de wijk van de Veeartsenijschool, opgesteld door wegeninspecteur Victor Besme in 1890 en goedgekeurd bij K.B. van 01.07.1891. De dertig meter brede straat, afgesloten door twee brede schuine vlakken en verfraaid met een centraal plantsoen met twee bomenrijen, moest vanuit de aslijn van de Brogniezstraat een statig perspectiefzicht bieden op de nieuwe site van de Veeartsenijschool (zie Veeartsenstraat nr. 45-47). De laan kreeg haar naam op 06.05.1893, verwijzend naar de herziening van de Belgische Grondwet die dat jaar werd doorgevoerd en die het algemeen mannelijk stemrecht invoerde. De straat werd tussen 1893 en 1896 aangelegd. De Veeartsenijschool werd in 1910 ingehuldigd.
De laan is hoofdzakelijk bebouwd met burgerwoningen ontworpen tussen 1895 en 1910, in neoclassicistische stijl, zoals nr. 32, of in eclectische stijl, zoals nr. 99. De meeste huizen in laatstgenoemde stijl vormen bijzonder homogene huizenrijen, waarvan de homogeniteit nog wordt versterkt door de aanwezigheid van gehelen, zoals nr. 19 tot 33 (zie deze nummers). Tal van niet gesigneerde huizen lijken overigens het werk van eenzelfde architect te zijn. Vermelden we, op nr. 66, de voormalige persoonlijke woning van architect Hector Gérard, in neogotische stijl (zie dit nummer). In de straat bevinden zich ook opbrengstpanden met een winkel op de benedenverdieping, zoals op nr. 34 (1898) en 44 (n.o.v. architect Hector Gérard, 1899), of een café, zoals nr. 28 (1896). Aan de achterzijde van de percelen werden industriële gebouwen gevestigd: opslagplaatsen, zoals op nr. 52 (1898), of werkplaatsen, zoals op nr. 30 (n.o.v. architect Hector Gérard, 1901) en 94 (1907). Enkele huizen zijn door appartementsgebouwen vervangen, waaronder nr. 11-13 (n.o.v. architect E. G. Rulens, 1963), dat op de benedenverdieping is versierd met een groot keramiekreliëf gesigneerd en gedateerd “A. GÜBERG. 66”. Het gebouw vervangt een neoclassicistisch huis uit 1897 (nr. 13), waarvan het achterliggende magazijn in 1906 als noodkapel werd ingericht door architect Léopold Pepermans in afwachting van de bouw van de Sint-Franciscus Xaveriuskerk, die in 1915 in de Eloystraat werd ingehuldigd (zie nr. 75).
Aan pare zijde werd de laan vroeger begrensd door een depot van de buurtspoorlijn Brussel-Edingen, dat daar in 1891 werd gevestigd en tot in de jaren 1940 toegankelijk bleef via de huidige nr. 54-56 van de straat. Het depot werd in de jaren 2010 gesloopt en vervangen door de Mudrahoek. Ter hoogte van de Eloystraat werd in 2004 een bronzen beeld ingehuldigd met de titel Cavallo e Cavallino, een voorstelling van een merrie en haar veulen. Het beeld, een schenking van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest aan de gemeente Anderlecht, is ontworpen door Sandro Chia. Vermelden we tot slot, aan het uiteinde van de straat, een bakstenen elektriciteitscabine die, net na de Tweede Wereldoorlog, een aedicula met neoclassicistische inslag verving.
Bronnen
Archieven
GAA/DS Registre des rues [Stratenregister].
GAA/DS 11-13: 6961 (06.01.1897), 10891 (29.06.1906), 41576 (24.09.1963); 28: 6997 (27.01.1897); 30: 8726 (06.12.1901); 34: 7644 (27.12.1898); 44: 7861 (03.10.1899); 52: 7848 (26.09.1899); 94: 11576 (10.12.1907).
Publicaties en studies
TOERISME ANDERLECHT, Uitzonderlijke beeldhouwkunst in Anderlecht, uitgave van de gemeente, 2015, p.5.
VAN AUDENHOVE, J., Les rues d’Anderlecht, Herdenking van de twintigste verjaardag van de stichting Anderlechtensia, C.A.F.H.A, 1995, p. 215.
Kaarten / plannen
BESME, V., Plan de l’extension du Quartier de Cureghem. Emplacement de la nouvelle Ecole de Médecine vétérinaire, 27.08.1890.