Typologie(ën)
fontein
kapel
kapel
Ontwerper(s)
INCONNU - ONBEKEND – 1400
INCONNU - ONBEKEND – 1625
Stijlen
Barok
Inventaris(sen)
- Het monumentale erfgoed van België. Laken - Koninklijk Domein (DPC - DCE)
Dit (deze) goed(eren) bezit(ten) de volgende waarde(n)
- Artistiek
- Esthetisch
- Historisch
- Landschappelijk
Onderzoek en redactie
2021
id
Urban : 39527
Beschrijving
De Sint-Annakapel
De Sint-Annakapel staat in het Koninklijk Park van Laken, nabij de kruising van de Sint-Annadreef en de Abelenlaan. Ze werd wellicht in de 14e eeuw gebouwd, dicht bij een wonderbaarlijke bron, de Fontein van de Vijf Wonden van Christus. Deze bron ontsprong aan de voet van een eik waaraan een beeld van de heilige Anna, de moeder van de Maagd Maria, was bevestigd.
In 1312 werd de bron denBorrekene genoemd (“de kleine bron”). De reputatie van het bronwater gaat tot de 14e of 15e eeuw terug.
Tijdens het ancien régime was de kapel een drukbezocht bedevaartsoord.
In 1973 werd de kapel ter beschikking gesteld van de Russische Kerk en werd ze na restauratie als eredienstruimte ingericht. Ze werd tot de rang van kerk van de orthodoxe Sint-Annaparochie verheven en op 10.02.1974 ingewijd.
Klein eredienstgebouw met bakstenen gevels en witstenen elementen, thans gewit, onder een leistenen zadeldak met torentje. PuntgevelGevel waarvan de top driehoekig is. met centraal een steekboogdeur onder een rondboogvenster. De deur wordt bekroond door een barokke cartoucheOmlijsting van een uitspringend vlak in de vorm van ingesneden en omkrullend papier of leer; vaak met opschrift of intern versierd. versierd met het hoofd van een putto. Ankers.
De Sint-Annafontein
De Sint-Annafontein ligt in het Park van Laken, aan het uiteinde van de Sint-Annadreef en nabij de gelijknamige kapel. Ze werd in 1625 gebouwd op verzoek van broeder André A. Soto en op initiatief van aartshertogin Isabella, die door het drinken van het bronwater van koorts was genezen. Deze wonderbaarlijke bron, de Fontein van de Vijf Wonden van Christus, ontsprong aan de voet van een eik waaraan een beeld van de heilige Anna, de moeder van de Maagd Maria, was bevestigd.
In 1312 werd de bron denBorrekene genoemd (“de kleine bron”). De reputatie van het bronwater gaat tot de 14e of 15e eeuw terug.
Fontein in barokstijl, aan de achterzijde van een halfrond bekken afgeboord door een gietijzerenHard, bros en niet smeedbaar ijzer; gegoten in herbruikbare mallen; meestal gebruikt voor de borstwering van balkons. balustradeHekwerk van spijlen of balusters. uit 1869 (Cosyn, 1904, pp.72-76), 1625. Gerestaureerd in 1841.
De hardstenen fontein is via een trap bereikbaar. Ze bestaat uit een rozet van gebeeldhouwde acanthus- en laurierbladeren omringd door een lijst en bekroond door een gebogen frontonDriehoekige of segmentvormige bekroning van een gevel of muuropening. met volutenSpiraalvormig ornament; meestal gebruikt als aanzetstuk van topgevels, bij deur- en vensteromlijstingen of als steunbeer. die op twee pilastersPlatte, weinig uitspringende muurpijler, vaak met basis en kapiteel. rusten. Het water loopt uit het rozet via vijf openingen, een verwijzing naar de Vijf Wonden van Christus. Het frontonDriehoekige of segmentvormige bekroning van een gevel of muuropening. is versierd met twee bloemenmotieven rond een marmeren gedenkplaat met het opschrift: “Fontem hunc divae matri annae sacrum, jam dudum febricitantibus salutarem, ne ultra inglorius per terram serperet, serna Isabella Clara Eugenia, Hispaniarum infans, ex desiderio R.P. Andrea a Soto, alveo ornamentisque donavit, anno MDCXXX” (Opdat deze bron, toegewijd aan de heilige moeder Anna, sinds lang weldadig voor koortsigen, niet meer glorieloos op aarde stroomt, heeft Hare Doorluchtigheid Isabelle-Claire-Eugénie, infante van Spanje, naar de wens van E.H. Andres de Soto, dit versierde reservoir geschonken in het jaar 1625).
Het water belandt in een schelpvormig bekken met een overloop naar de vijvers van het Koninklijk Domein. In de kuip van het waterbekken, stenen banken in twee niveaus.
Bronnen
Publicaties en studies
Duerloo, L., “Le pèlerinage de l’infante Isabelle à Laeken”, Duerloo, L., Thomas, W., Albrecht et Isabelle, 1598-1621, s.l.,
p. 284.
Cosyn, A., Laeken
ancien et moderne, Imprimerie scientifique Charles Bulens, Brussel, 1904,
pp.72-76.
Demey, Th., Het koninklijk domein van Laken, Ministerie
van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest, Brussel, 2004 (verz. Brussel, Stad van
Kunst en Geschiedenis, 37), p. 41.
Guillaume, A., Meganck,
M., Atlas van de archeologische ondergrond
van het Gewest Brussel: 24 Brussel – Laken, Brussels Hoofdstedelijk
Gewest, Brussel, 2012.
Inventaire
des oeuvres d’art plastique en voiries régionales bruxelloises, Archives
d’architecture Moderne, Brussel, 1992, fiche 23/01.
Tijdschriften
Bernard, H., “De
Ste-Annadreef, -fontein en -kapel te Laken”, Brabant, 10e jaargang, nr. 8-9, 1958, p. 7.
