Onderzoek en redactie

2012-2013

 

Bekijk de weerhouden gebouwenDe Chazallaan verbindt het Daillyplein met het punt waar de Lambermontlaan en de Generaal Wahislaan samenkomen. De Jacques Jansenstraat begint er; verderop kruist de laan de Grote Bosstraat, de Joseph Coosemansstraat en de Auguste Lambiottestraat. Ze steekt dan de Rogierlaan en de Paul Devignestraat over, voordat ze uitmondt op de rotonde waar de Jan Stobbaertslaan, de Generaal Eisenhowerlaan en de Ernest Cambierlaan samenkomen. Het laatste stuk van de laan loopt langs het Josaphatpark.

De laan ligt in de Josaphatwijk, waarvan het stratenplan werd getekend door Octave Houssa, ingenieur van de gemeentelijke Openbare Werken, goedgekeurd bij K.B. van 10.02.1902 en definitief goedgekeurd bij K.B. van 21.04.1906, samen met dat van de drie andere nieuwe Schaarbeekse wijken – Mont-Rose, Linthout en Monplaisir-Helmet. Op dit plan is het tracé van de toekomstige Chazallaan beperkt tot haar tweede helft, gelegen tussen de Rogierlaan en de boulevards. Het K.B. van 01.05.1907 legde de eerste helft vast, als verlengde van de Brabançonnelaan voorbij het Daillyplein. De werken voor de aanlag van de Chazallaan werden in 1908-1909 uitgevoerd.

Tijdens de gemeenteraadszitting van 03.04.1908 kreeg de laan haar naam als eerbetoon aan baron Pierre Emmanuel Félix Chazal (Tarbes, 1808 – Uzos, 1892). Deze Belgische militair en politicus nam deel aan de Revolutie van 1830 en was adjudant van Leopold I.

Chazallaan, vanop de Rogierlaan richting Lambermontlaan (Verzameling Dexia Bank-KAB-BHG).

De residentiële laan bestaat uit burgerhuizen en opbrengstgebouwen, sommige met commerciële benedenverdieping. Ze werd in twee fases bebouwd. Tijdens de eerste fase, van 1909 tot 1914, verrezen woningen in eclectische stijl. De tweede, tussen 1921 en 1937, betrof woningen in laat-eclectische stijl met invloed van de Beaux-Artsstijl of de art deco. Vermelden we, met invloed van de pakketbootstijl, het ensemble gevormd door nr. 174-176, 178 (zie deze nummers), 180 en 182, ontworpen door architect Charles De Kempeneer in 1935-1937. Na de Tweede Wereldoorlog werd de bebouwing met enkele modernistische gebouwen aangevuld.

Chazallaan 17a-21 (foto 2013).

Architect Gustave Strauven ontwierp in de laan een rij van vijf gebouwen, nr. 17 (1913), 17a-21 (1914) en 27 (1913), thans gewijzigd, alsook nr. 23 en 25 (1914), afwijkend van de plannen. Architecten Clément Degraeve, Louis Kuypers, Jacques De Vleminck en Robert Schaepherders ontwierpen ook verscheidene gebouwen.

Het laatste stuk aan de onpare zijde van de laan wordt afgezoomd door de infrastructuren van het Chazalstadion, dat in 1924 werd ingericht, en door de gelijknamige school (nr. 181-183). De oprichting van de school werd goedgekeurd tijdens de gemeenteraad van 15.06.1923. Het ging om een openluchtschool, “openluchtkuur” genoemd, die kinderen intuïtiever onderwijs verschafte dat dichter bij de natuur stond, onder meer dankzij de nabijheid van het park. In 1952 werd de instelling een gespecialiseerde school voor kinderen met leerproblemen. Het eerste gebouw moest kostenbesparend zijn en enkel als onderdak dienen. Het evolueerde met de behoeften en werd aangevuld met bijgebouwen, onder meer twee paviljoenen gerecupereerd van Expo 58, thans verdwenen.

Bronnen

Archieven
GAS/DS 17: 46-25-27; 17a-21: 46-17a-19-21; 23, 25: 46-25-27; 27: 46-25-27; 180: 46-180; 181-183: 46-/, 46-181; 182: 46-182.
GAS/OW Infrastructuur 19.
GAS/OW Dénomination des rues I.
GAS/Bulletin communal de Schaerbeek, 1923, pp. 774-776; 1924, p. 883.

Publicaties en studies
DEKOSTER, J.-A., Les rues de Schaerbeek, Brussel, 1981, p. 23.
FISCHER, F., Notice sur les grands travaux de Schaerbeek (Premier Congrès international et Exposition comparée des Villes), Brussel, Imprimerie Ferdinand Denis, 1913, p. 7 in: Bulletin communal de Schaerbeek, 1913, p. 438.