Typologie(ën)

park

Ontwerper(s)

Juridisch statuut

Ingeschreven in de wettelijke inventaris op 19 augustus 2024

Dit (deze) goed(eren) bezit(ten) de volgende waarde(n)

Onderzoek en redactie

2018

id

Urban : 38426
lees meer

Beschrijving

Het Sobieskipark, de voormalige koninklijke boomgaard, is een park van 3,27 hectare afgeboord door de Witte-Acacialaan, de Jean Sobieskilaan en een impasse aan de Clementinasquare. Met zijn buren, de Koloniale Tuin en de Tuinen van de Bloemist, vormt het park een groene ruimte van bijna negen hectare die eigendom is van de Koninklijke Schenking en door Leefmilieu Brussel wordt beheerd.

Geschiedenis
Het grootste gedeelte van de site van het huidige park werd in 1896 door Leopold II gekocht van weduwe Evenepoel. In het bovenste deel, aan de oostkant, liet de koning een geheel van serresBroeikast. bouwen voor een wijngaard en voor fruitbomen die hij in potten liet kweken, waaronder sinaasappel-, abrikozen- en perzikbomen. Tijdens recepties konden de genodigden zelf de vruchten van deze dwergbomen plukken. Het centrale gedeelte van de site was beplant met appelaars en perelaars, waarvan de meeste vruchten niet eetbaar waren, terwijl zich in het lagere gedeelte, langs de toekomstige Sobieskilaan, een vijver bevond die rond 1908 werd uitgegraven. Toen het domein in verval raakte, werd het herbestemd tot een openbare tuin, die in 1978 werd ontworpen en in 1983 werd geopend. Hij kreeg de naam Elisabethpark maar werd later omgedoopt tot Jean Sobieskipark, naar de naam van de erlangs lopende laan, om verwarring te vermijden met het Elisabethpark voor de basiliek van Koekelberg.

Beschrijving
Het park wordt afgeboord door een smeedijzeren hek en wordt door boomgroepen afgescheiden van de twee belangrijke wegen die de tuin omsluiten. Aan de bovenzijde van de site, weide afgeboord door opgebonden fruitbomen en een rododendronperk. In het midden, uitgestrekte maaiweide beplant met hoogstammige perelaars, aangeplant als herinnering aan de koninklijke boomgaard, van het hogere gedeelte afgescheiden door een terras met steunmuren in gevierkante breuksteen van witsteen en afgeboord door gesnoeide haagbeuken. Rond de vijver groeien, onder meer, een trompetboom, een treurwilg, watercipressen en zwarte elzen. Langs de zuidelijke rand, smal hellend grasveld met centraal een speelplein en, lager, een kunstwerk van Jacqueline Hock, De kiemen (2003), bestaande uit twee langwerpige beeldhouwwerken, het ene in lood, het andere in beton, als synthese van de concepten graan, fruit en ei.

In het zuidoostelijke gedeelte, gebouw uit het interbellum, gebruikt als koetshuis en kantoor, met één bouwlaag onder plat dak. Bakstenen gevels versierd met banden uitgewassen beton en met hardsteen. Onderbouw van opstaande bruine bakstenen. Oorspronkelijk schrijnwerkVerzameling van al het (niet-constructief) houten materiaal zoals deuren, vensterkozijnen, erkeronderdelen, kroonlijst, …; bij uitbreiding ook materiaal in aluminium, PVC, ...  met roedeverdeling.

Bronnen

Archieven
SAB/OW 85753 (1978).


Publicaties en studies
CAPRON, V., Le domaine du Stuyvenverg à Laeken, Brussel, 1995, p. 28.
DEMEY, T., Bruxelles en vert, Badeaux, Brussel, 2003, pp. 79-81.

Tijdschriften
VAN DER ELST, W., “De serres van Stuivenberg en omgeving.
 Een historische terugblik”, Laca Tijdingen, september 2003, pp. 31-32.

Websites
BRUSSEL LEEFMILIEU-BIM, Sobieski Park (Infofiches-Groene Ruimten).