Typologie(ën)
opbrengsthuis
gelijkvloers met handelszaak
gelijkvloers met handelszaak
Ontwerper(s)
Adrien BLOMME – architect – 1919
Juridisch statuut
Ingeschreven in de wettelijke inventaris op 19 augustus 2024
Stijlen
Beaux-Artsstijl
Inventaris(sen)
- Inventaris van het Industrieel Erfgoed (La Fonderie - 1993-1994)
- Permanente actualisatie van de inventaris van het Bouwkundig Erfgoed (DPC-DCE)
- Bouwen door de eeuwen heen in Brussel. Stad Brussel (1989-1993)
Dit (deze) goed(eren) bezit(ten) de volgende waarde(n)
- Artistiek Het ontwerp van een onroerend goed (gebouw) door een gerenommeerde kunstenaar (architect) kan maar zeer zelden als criterium worden beschouwd. Om het belang van de selectie van dit onroerend goed te beoordelen, en de plaats dat het inneemt in het oeuvre van een kunstenaar (architect), is dit een criterium dat moet worden afgewogen met de architectonische kwaliteit (compositie en interne structuur), de uitvoering (materialen, technische beheersing), de plaats in de architectuurgeschiedenis dewelke een getuigenis zijn van een fase of aspect van landschapsarchitectuur of de bouwkunst in het verleden. Zodoende gelden koppelingen naar volgende criteria: zeldzaamheid (typologie, stijl, materiaalgebruik, bronnen), representativiteit (idem), authenticiteit (idem + de kwaliteit van de uitvoering) en integriteit (bewaringstoestand, oorspronkelijke elementen)). Een goed bevat ook artistieke waarde als het kunstwerken omvat (beeldhouwwerken, reliëfs ontworpen voor het goed, enz.) of decoratieve elementen uit de oorspronkelijke bouwperiode of met bijzondere kwaliteit (gesigneerd glasramen, sgraffito, lichtbeuk, enz.).
- Esthetisch Historisch gezien werd die waarde aangewend om waardevolle groene ruimten en natuurlijke of halfnatuurlijke gebieden aan te duiden. De waarde kan ook gelden voor grote gehelen van gebouwen in een stedelijk gebied, met of zonder natuurlijke elementen, of monumenten die het stadslandschap markeren. Een afweging met andere waarden dringt zich tevens op: de artistieke, de landschappelijke (integratie van het werk in het stedelijk landschap, oriëntatiepunten in de stad) en de stedenbouwkundige waarde (spontane of rationele stedelijke gehelen). De volgende selectiecriteria worden er eveneens aan gekoppeld: de ensemblewaarde en de contextuele waarde.
- Historisch Het onroerend goed heeft een historische waarde : - als het getuigt van een bijzondere periode in de geschiedenis van de streek of de gemeente; - of als getuigenis van een periode en/of een zeldzame ontwikkeling van een periode (bv. tuinstad die representatief is voor een bouwwijze die werd toegepast in het kader van de grote bouwcampagnes na de Tweede Wereldoorlog; dorpskernen die de eerste gegroepeerde bouwwerken van de gemeenten van de tweede ring illustreren; de Hallepoort als overblijfsel van de tweede omwalling; - of als getuigenis van een bepaalde stedelijke (en/of landschappelijke) ontwikkeling van de stad (bv. gebouwen aan de centrale lanen of in de Leopoldswijk); - of wanneer het een band vertoont met een belangrijke historische figuur – met inbegrip van persoonlijke huizen van architecten en kunstenaarsateliers (bv. het geboortehuis van Constantin Meunier, het huis van Magritte); - of in verband kan worden gebracht met een belangrijke historische gebeurtenis (bv. huizen van de wederopbouw na het bombardement van 1695, de Congreskolom); - of een typologische representativiteit vertoont die kenmerkend is voor een commerciële of culturele beroepsactiviteit (bv. kerken, bioscopen, industriële architectuur, apotheken); - of als het representatief is van het oeuvre van een belangrijke architect in de architectuurgeschiedenis op internationaal, nationaal, regionaal of lokaal niveau (dit betreft zowel befaamde architecten als V. Horta, V. Bourgeois, M. Polak als secundaire architecten, die lokaal verbonden worden aan een gemeente zoals Fernand Lefever in Koekelberg of Emile Hoebeke in Sint-Agatha-Berchem).
Onderzoek en redactie
2016
id
Urban : 32721
Beschrijving
Opbrengsthuis
van de voormalige juwelier Leysen Frères met elementen uit de
Beaux-ArtsstijlArchitectuurstroming (ca. 1905-1930) met reminiscenties aan de grote Franse architectuurstijlen uit de 18e eeuw. Rijk en zorgvuldig gedecoreerde gevels in natuursteen en/of simili of in combinatie met baksteen. Borstweringen en poorten in fraai uitgewerkt smeedwerk. naar ontwerp van de architect Adrien Blomme, 1919.
Zes bouwlagen onder pseudo-mansarde en vijf traveeënVerticale geleding van een gevel, bepaald door afstand tussen twee opeenvolgende steunpunten (vb. muurdammen, zuilen, ...). Stijlvol gevelfront met parementGevel- of muurbekleding. van natuursteen, in sobere, classicerende stijl. Derde tot vijfde bouwlaag geritmeerd door kolossaleZuilen of pilasters die over de volle hoogte of over meer dan één verdieping opgaan, onafhankelijk van de door vensters en bouwlagen gegeven maten. Ionische pilastersPlatte, weinig uitspringende muurpijler, vaak met basis en kapiteel. met tweeledige, gecanneleerdeParallelle, gootvormige decoratieve groeven op een zuil of pilaster. en verdiepte schachtDe ruimte waarin de liftkooi en/of het tegengewicht bewegen, begrensd door de wanden, het plafond en de bodem van de put. De schacht kan gesloten of gedeeltelijk open zijn. , waarop een klassiek hoofdgestelHoog horizontaal lijstwerk ter bekroning van een gevel.; decoratieve reliëfs op de borstwering1. Verhoogd gedeelte van een vestingsmuur waarachter men veilig kan lopen; - 2. Muurtje of hekwerk (balkon, terras); - 3. Deel van een muur tussen vloer en onderzijde van een venster; - 4. Verhoging van de buitenmuren van een huis boven de zolderbalken waarop een muurplaat rust. van de vijfde bouwlaag. Vlakke tweede bouwlaag als tussenverdiepingLage verdieping tussen twee bouwlagen; vaak boven commerciële benedenverdieping gelegen.; als attiekMuur of bouwlaag boven de kroonlijst die meestal het dak aan het gezicht onttrekt. opgevatte zesde bouwlaag met verdiepte penantenParement tussen twee muuropeningen (vensters of deuren) in dezelfde bouwlaag.. Rondbogige dakkapellenUit het dakvlak opgaand venster; meestal in hout en vaak onder spitse kap. met waterlijstVooruitspringende rand in het gevelvlak die regenwater buiten gevel laat afdruppelen.. Pui met zwarte granietbekleding, ordonnerende pilastersPlatte, weinig uitspringende muurpijler, vaak met basis en kapiteel. en hoofdgestelHoog horizontaal lijstwerk ter bekroning van een gevel.; ijzeren roosters met monogram “LL” in de sokkelHoge plint van een gevel; fungeert als voetstuk in ordonnantie van de gevel.. Metalen raamwerkVast of bewegend houten of metalen omlijsting van een ruit binnen een kozijn. en centrale inkom. Oorspronkelijk met opschrift van de firmanaam “JOAILLERIE / LEYSEN FRERES / ORFEVRERIE” in een kenmerkend lettertype op het hoofdgestelHoog horizontaal lijstwerk ter bekroning van een gevel. van de pui; firmanaam nog aanwezig op dwarsregelsEen dwarsregel deelt het kozijn van een deur of raam horizontaal op. van vitrines.
Zes bouwlagen onder pseudo-mansarde en vijf traveeënVerticale geleding van een gevel, bepaald door afstand tussen twee opeenvolgende steunpunten (vb. muurdammen, zuilen, ...). Stijlvol gevelfront met parementGevel- of muurbekleding. van natuursteen, in sobere, classicerende stijl. Derde tot vijfde bouwlaag geritmeerd door kolossaleZuilen of pilasters die over de volle hoogte of over meer dan één verdieping opgaan, onafhankelijk van de door vensters en bouwlagen gegeven maten. Ionische pilastersPlatte, weinig uitspringende muurpijler, vaak met basis en kapiteel. met tweeledige, gecanneleerdeParallelle, gootvormige decoratieve groeven op een zuil of pilaster. en verdiepte schachtDe ruimte waarin de liftkooi en/of het tegengewicht bewegen, begrensd door de wanden, het plafond en de bodem van de put. De schacht kan gesloten of gedeeltelijk open zijn. , waarop een klassiek hoofdgestelHoog horizontaal lijstwerk ter bekroning van een gevel.; decoratieve reliëfs op de borstwering1. Verhoogd gedeelte van een vestingsmuur waarachter men veilig kan lopen; - 2. Muurtje of hekwerk (balkon, terras); - 3. Deel van een muur tussen vloer en onderzijde van een venster; - 4. Verhoging van de buitenmuren van een huis boven de zolderbalken waarop een muurplaat rust. van de vijfde bouwlaag. Vlakke tweede bouwlaag als tussenverdiepingLage verdieping tussen twee bouwlagen; vaak boven commerciële benedenverdieping gelegen.; als attiekMuur of bouwlaag boven de kroonlijst die meestal het dak aan het gezicht onttrekt. opgevatte zesde bouwlaag met verdiepte penantenParement tussen twee muuropeningen (vensters of deuren) in dezelfde bouwlaag.. Rondbogige dakkapellenUit het dakvlak opgaand venster; meestal in hout en vaak onder spitse kap. met waterlijstVooruitspringende rand in het gevelvlak die regenwater buiten gevel laat afdruppelen.. Pui met zwarte granietbekleding, ordonnerende pilastersPlatte, weinig uitspringende muurpijler, vaak met basis en kapiteel. en hoofdgestelHoog horizontaal lijstwerk ter bekroning van een gevel.; ijzeren roosters met monogram “LL” in de sokkelHoge plint van een gevel; fungeert als voetstuk in ordonnantie van de gevel.. Metalen raamwerkVast of bewegend houten of metalen omlijsting van een ruit binnen een kozijn. en centrale inkom. Oorspronkelijk met opschrift van de firmanaam “JOAILLERIE / LEYSEN FRERES / ORFEVRERIE” in een kenmerkend lettertype op het hoofdgestelHoog horizontaal lijstwerk ter bekroning van een gevel. van de pui; firmanaam nog aanwezig op dwarsregelsEen dwarsregel deelt het kozijn van een deur of raam horizontaal op. van vitrines.
Bronnen
Archieven
SAB/OW 26729 (1919).
