![Voormalige Union Coloniale Belge [Belgische Koloniale Unie]](https://monument.heritage.brussels/medias/66/buildings/10500950/10500950_0034_P01.JPG)
Typologie(ën)
cinema/bioscoop
opslagplaats/loods
opslagplaats/loods
Ontwerper(s)
Juridisch statuut
Ingeschreven op de bewaarlijst sinds 15 mei 1997
Inventaris(sen)
- Inventaris van de Bioscoopzalen (1993)
- Permanente actualisatie van de inventaris van het Bouwkundig Erfgoed (DPC-DCE)
- Het monumentale erfgoed van België. Vorst (DPC-DCE - 2014-2020)
Dit (deze) goed(eren) bezit(ten) de volgende waarde(n)
- Artistiek Het ontwerp van een onroerend goed (gebouw) door een gerenommeerde kunstenaar (architect) kan maar zeer zelden als criterium worden beschouwd. Om het belang van de selectie van dit onroerend goed te beoordelen, en de plaats dat het inneemt in het oeuvre van een kunstenaar (architect), is dit een criterium dat moet worden afgewogen met de architectonische kwaliteit (compositie en interne structuur), de uitvoering (materialen, technische beheersing), de plaats in de architectuurgeschiedenis dewelke een getuigenis zijn van een fase of aspect van landschapsarchitectuur of de bouwkunst in het verleden. Zodoende gelden koppelingen naar volgende criteria: zeldzaamheid (typologie, stijl, materiaalgebruik, bronnen), representativiteit (idem) en integriteit (idem + kwaliteit van uitvoering).
- Esthetisch Het onroerend goed heeft een esthetische waarde als het de waarnemer zintuigelijk prikkelt op een positieve manier (‘ervaring van schoonheid). Historisch gezien werd deze waarde aangewend om waardevolle natuurlijke of semi-natuurlijke gebieden aan te duiden, maar het kan ook gelden voor grote gehelen van gebouwen in een stedelijk gebied, met of zonder natuurlijke elementen, of monumenten die het stadslandschap markeren. Automatisch dringt een afweging met andere waarden zich op, de artistieke in de eerste plaats, maar ook de landschappelijke (integratie van het werk in het stedelijk landschap, oriëntatiepunten in de stad) en stedenbouwkundige waarde (spontane of rationele stedelijke gehelen), en dienen koppelingen naar selectiecriteria worden gemaakt: representativiteit, ensemblewaarde en contextuele waarde. Criteria die met andere (met name artistieke) criteria moeten worden gecombineerd.
- Historisch Het onroerend goed heeft een historische waarde als het getuigt van een bijzondere periode in de geschiedenis van de streek of de gemeente, of als bijzonder belangrijke ouderdom en zeldzame ontwikkeling voor een periode (bv. tuinstad die representatief is voor een bouwwijze die werd toegepast in het kader van de grote bouwcampagnes na de Tweede Wereldoorlog; dorpskernen die de eerste gegroepeerde bouwwerken van de gemeenten van de tweede ring illustreren; Hallepoort als overblijfsel van de tweede omwalling; enz.), of als getuigenis van een bepaalde stedelijke (en/of landschappelijke) ontwikkeling van de stad (bv. gebouwen aan de centrale boulevards of in de Leopoldswijk), of wanneer het een band vertoont met een belangrijke historische figuur - met inbegrip van persoonlijke huizen van architecten en kunstenaarsateliers (b.v. het geboortehuis van Constantin Meunier, het huis van Magritte), of in verband kan worden gebracht met een belangrijke historische gebeurtenis (b.v. huizen van de wederopbouw na het bombardement van 1695, Congreskolom), of een typologische representativiteit vertoont die kenmerkend is voor een commerciële of culturele beroepsactiviteit (bv. kerken, bioscopen, industriële architectuur, apotheken).
- Technisch Onder de technische waarde van een onroerend goed kan men het vroeg gebruik van een bepaald materiaal of een bepaalde techniek verstaan (> engineering), ook gebouwen met een constructief of technologisch belang, een technisch hoogstandje of een technologische innovatie kunnen in aanmerking komen. Het kan eveneens industrieel-archeologisch waardevol worden begrepen zoals getuigenissen van verouderde bouwmethodes. Vanzelfsprekend dringt een koppeling zich aan mbt een wetenschappelijke waarde.
- Stedenbouwkundig Sommige bouwkundige goederen spelen, meer dan andere bouwkundige goederen, een prominente rol in de planmatige inrichting van de bebouwde ruimte in het verleden. Meestal determineren zijn andere stedenbouwkundige (plan)vormen zodat er zich een wisselwerking voortdoet tussen bebouwde en niet-bebouwde (of open) ruimte. Die inrichting omvat ook de samenhang tussen verschillende schaalniveaus. Een onroerend goed heeft stedenbouwkundige waarde wanneer het hierin een rol speelt, bijvoorbeeld hoekgebouwen, coherente pleinen of (straatwanden), deskundig ingeplante torens (hoogbouw) en hun relatie tot hun onmiddellijke kwaliteitsvolle omgeving die coherent kan zijn, maar ook contrastrijk, maar ook relicten van stedenbouwkundige concepten en hoe deze architecturaal (en typologisch) zijn of werden ingevuld, zoals bijvoorbeeld de nog bewaarde eclectische stadspaleizen en/of herenhuizen in de Leopoldswijk.
Onderzoek en redactie
2016-2019
id
Urban : 29163
Beschrijving
Voormalige opslagplaats omgevormd tot
bioscoopzaal, naar ontwerp van architect Adolphe Masure, 1904-1928.
De huidige gevel van het gebouw is die van een oude bioscoopzaal die in 1928 werd ingericht in wat oorspronkelijk een opslagplaats was die in 1904 werd gebouwd als bijgebouw van een woonhuis in de Stationstraat (nr.30-32). Bij gebrek aan archieven kunnen we dit niet bevestigen, maar wellicht werd deze opslagplaats vanaf 1923 verbouwd tot spektakelzaal. In 1948 zou ook een tweede bouwfase zijn uitgevoerd door architect Gui Rousseau.
De huidige gevel is het resultaat van werken die in 1928 werden uitgevoerd door de toenmalige eigenaar, een zekere Robert Vanden Neste. De werken werden toevertrouwd aan architect A.Masure, die ook instond voor de volledige herinrichting van het interieur tot bioscoopzaal. De benedenverdieping werd opengewerkt door de huidige centrale muuropening onder trapezoïdale boogConstructie waarvan de beschrijvende lijnen delen van cirkels of gebogen lijnen zijn en waarin alle drukkrachten optreden. die toegang gaf tot een nieuwe inkomvestibule; die laatste leidt naar de zaal zelf, die werd voorzien van een nieuwe galerij met trappen en een projectieruimte.
Opstand van twee bouwlagen onder plat dak bekroond door een rechthoekige geveltop met een cartoucheOmlijsting van een uitspringend vlak in de vorm van ingesneden en omkrullend papier of leer; vaak met opschrift of intern versierd. (sgraffito) waarop “Kursaal”. GecementeerdeMet portlandcement bestrijken. benedenverdieping met centraal een brede muuropening onder trapezoïdale boogConstructie waarvan de beschrijvende lijnen delen van cirkels of gebogen lijnen zijn en waarin alle drukkrachten optreden. (1928), geflankeerd door twee ingangen (deur en respectievelijk een en twee vensters) die het resultaat zijn van recente wijzigingen. Verdieping in rode baksteen met elementen en banden in steen en witte en blauwe baksteen; drie rondboogvensters met een ijzeren borstwering1. Verhoogd gedeelte van een vestingsmuur waarachter men veilig kan lopen; - 2. Muurtje of hekwerk (balkon, terras); - 3. Deel van een muur tussen vloer en onderzijde van een venster; - 4. Verhoging van de buitenmuren van een huis boven de zolderbalken waarop een muurplaat rust. waarin de letter “K” is verwerkt. Raamwerk vervangen.
De vestibule gaf vroeger aan weerszijden uit op een trap naar het balkon. Centraal, kassa en schuine toegangsdeuren op de parterre. De zaal (parterre en balkon) beschikte over 600 plaatsen in 1955 en 470 in 1967.
In 1968 zette het Kursaal zijn activiteiten stop. Het volume aan de straat waarin zich vroeger de inkomvestibule van de zaal bevond, wordt thans door woningen ingenomen. Van de oude zaal blijft niets over.
De huidige gevel van het gebouw is die van een oude bioscoopzaal die in 1928 werd ingericht in wat oorspronkelijk een opslagplaats was die in 1904 werd gebouwd als bijgebouw van een woonhuis in de Stationstraat (nr.30-32). Bij gebrek aan archieven kunnen we dit niet bevestigen, maar wellicht werd deze opslagplaats vanaf 1923 verbouwd tot spektakelzaal. In 1948 zou ook een tweede bouwfase zijn uitgevoerd door architect Gui Rousseau.
De huidige gevel is het resultaat van werken die in 1928 werden uitgevoerd door de toenmalige eigenaar, een zekere Robert Vanden Neste. De werken werden toevertrouwd aan architect A.Masure, die ook instond voor de volledige herinrichting van het interieur tot bioscoopzaal. De benedenverdieping werd opengewerkt door de huidige centrale muuropening onder trapezoïdale boogConstructie waarvan de beschrijvende lijnen delen van cirkels of gebogen lijnen zijn en waarin alle drukkrachten optreden. die toegang gaf tot een nieuwe inkomvestibule; die laatste leidt naar de zaal zelf, die werd voorzien van een nieuwe galerij met trappen en een projectieruimte.
Opstand van twee bouwlagen onder plat dak bekroond door een rechthoekige geveltop met een cartoucheOmlijsting van een uitspringend vlak in de vorm van ingesneden en omkrullend papier of leer; vaak met opschrift of intern versierd. (sgraffito) waarop “Kursaal”. GecementeerdeMet portlandcement bestrijken. benedenverdieping met centraal een brede muuropening onder trapezoïdale boogConstructie waarvan de beschrijvende lijnen delen van cirkels of gebogen lijnen zijn en waarin alle drukkrachten optreden. (1928), geflankeerd door twee ingangen (deur en respectievelijk een en twee vensters) die het resultaat zijn van recente wijzigingen. Verdieping in rode baksteen met elementen en banden in steen en witte en blauwe baksteen; drie rondboogvensters met een ijzeren borstwering1. Verhoogd gedeelte van een vestingsmuur waarachter men veilig kan lopen; - 2. Muurtje of hekwerk (balkon, terras); - 3. Deel van een muur tussen vloer en onderzijde van een venster; - 4. Verhoging van de buitenmuren van een huis boven de zolderbalken waarop een muurplaat rust. waarin de letter “K” is verwerkt. Raamwerk vervangen.
De vestibule gaf vroeger aan weerszijden uit op een trap naar het balkon. Centraal, kassa en schuine toegangsdeuren op de parterre. De zaal (parterre en balkon) beschikte over 600 plaatsen in 1955 en 470 in 1967.
In 1968 zette het Kursaal zijn activiteiten stop. Het volume aan de straat waarin zich vroeger de inkomvestibule van de zaal bevond, wordt thans door woningen ingenomen. Van de oude zaal blijft niets over.
Bronnen
Archieven
GAV/DS 3225 (1904), 6099, 9958 (1928), 21494
(1993).
Publicaties en studies
Publicaties en studies
Inventaire des salles de cinéma de la Région
Bruxelles-Capitale, La Rétine de Plateau a.s.b.l., 1993, fiche nr.
106.
