Typologie(ën)

kerk/kathedraal/basiliek

Ontwerper(s)

J. WADDELLarchitect1925

T. YOUNGarchitect1925

Walthère MICHELarchitect1925

Stijlen

Neogotiek

Inventaris(sen)

  • Actualisatie van de Urgentie-Inventaris (Sint-Lukasarchief - 1993-1994)
  • Actualisatie van het inventarisatieproject van het Bouwkundig Erfgoed (DMS-DML - 1995-1998)
  • Het monumentale erfgoed van België. Elsene (DMS-DML - 2005-2015)
  • Kerkkappen in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest 1830-1940 (Urban - 2019)

Dit (deze) goed(eren) bezit(ten) de volgende waarde(n)

  • Artistiek
  • Esthetisch
  • Historisch
  • Wetenschappelijk
  • Technisch
  • Stedenbouwkundig

Onderzoek en redactie

2005-2007

id

Urban : 16438
lees meer

Beschrijving

Schotse presbyteriaanse kerk. Deze gemeenschap is sinds 1898 in Brussel aanwezig.
Op hoek met Vleurgatsesteenweg, kerk in Engelse neogotische stijl, op gevel gesigneerd ‘J. Waddell et T.Young / Glasgow / Walthère Michel / Architectes', 1925. Oost-west (koor) georiënteerd. Opgericht ter nagedachtenis van de presbyteriaanse soldaten die tijdens W.O. I omkwamen.

Westelijk georiënteerd basilicaal grondplan. Schip met rechts zijbeuk met doopkapel. Rechts kruist de hoofdbeuk een kleine dwarsbeuk. Veelhoekig koor met links de sacristie en rechts het orgel. Sacristie uitgevend op kleine binnenplaats.

Gevel. In Buchholtzstraat en Vleurgatsesteenweg gevel in witsteen op hardstenen sokkel. Achtergevel in ‘Paepesteen' baksteen. Spitsboogvensters met tracering. Hoofdbeuk onder leistenen zadeldakDak met twee hellende dakvlakken.; dakkapellenUit het dakvlak opgaand venster; meestal in hout en vaak onder spitse kap. in Buchholtzstraat. Zijbeuk onder lessenaarsdakDak bestaande uit één hellend dakvlak.. In Vleurgatsesteenweg kerk inspringend t.o.v. rooilijn en met voorplaats; links kleine deur naar binnenplaats. TopgevelHoogste deel van een gevel, vaak driehoekig en/of getrapt. bekroond met kruis.
Op rechterhoek rechthoekige klokkentoren van twee bouwlagen onder trapgevelGevel met een driehoekige bekroning die trapsgewijs versmalt. en bekroond met ijzeren kruis; inkomportiek in Buchholtzstraat. Vleugeldeur bekroond met bas-reliëf, voorstelling: brandende struik, symbool van de Schotse kerk, en opschrift: ‘1925 / nec / tamen consumebatur' [Ondanks alles werd hij niet door de vlammen verteerd].
In Buchholtzstraat lage zijgevel met per drie gekoppeldeTwee of meerdere identieke bouwelementen (vensters, zuilen, pilasters) die tot een groter (symmetrisch) geheel zijn samengevoegd. venstersLicht- en/of luchtopening in een muur. onder rondboogBoog waarvan de kromming een halve cirkel beschrijft.. In gevel van dwarsbeuk groot spitsboogvenster.

Interieur. Muren in similiBepleistering ter imitatie van natuursteen.. Witstenen bogenConstructie waarvan de beschrijvende lijnen delen van cirkels of gebogen lijnen zijn en waarin alle drukkrachten optreden., zuilen in steen van Euville.
Rechts van het koor orgel gebouwd door een lid van de familie Joris, orgelbouwers uit Ronse, in 1963 vervangen door een elektrisch orgel; orgelpijpen zijn bewaard. In souterrainHoge kelder of half verzonken verdieping. feestzaal en klaslokaal.
Oude glas-in-loodramen, waarvan sommige gesigneerd met ‘Alph. Struelens, ch. de Merchtem 36'; glas-in-loodramen ter herdenking van de 75e verjaardag van de kerk, n.o.v. Marcelle Majerus-Nizet en Auseklis Ozols, met als thema de slachtoffers van de oorlogen van de 20e eeuw, 2000.

Bronnen

Archieven
GAE/DS53-17.

Publicaties en studies
GONTHIER, A., Histoire d'Ixelles, Le Folklore Brabançon éd., Impr. De Smedt, Brussel, 1960, p. 195.
75 Years of St. Andrew's, brochure uitgegeven ter gelegenheid van de 75e verjaardag van de kerk, 2000.