Koninklijke Sinte-Mariastraat 229, 231, 233, 235, 237, 239

Geheel van zes burgerhuizen in eclectische stijl, ontworpen door architect Florent Van Roelen i.o.v. de gebroeders Hannaerts, schrijnwerkers-aannemers, de eerste drie in 1908, de volgende drie in 1910. Gesigneerd op nr. 231 en 237: “FL. VAN ROELEN / ARCH^TE 1909.” en “FL. VAN ROELEN / ARCH^TE 1910.”.

Deze huizen maken deel uit van een bijzonder homogene huizenrij, overwegend in eclectische stijl, van nr. 227 tot nr. 245.

Gevels symmetrisch ingedeeld in groepen van drie. FriezenHorizontale band om een muurvlak in te delen of aan de bovenzijde te begrenzen; al dan niet beschilderd of versierd (terracotta, sgrafitto, cementtegels…). op het hoofdgestelHoog horizontaal lijstwerk ter bekroning van een gevel. allemaal oorspronkelijk versierd met sgraffiti met bloemenmotief. Stenen erkersRechthoekig of veelhoekig uitbouwsel, als het ware op de gevel geplakt en daardoor deel uitmakend van de achterliggende ruimte; vaak over één of meer verdiepingen gestapeld. met pilastersPlatte, weinig uitspringende muurpijler, vaak met basis en kapiteel., bekroond door een terras met stenen borstwering1. Verhoogd gedeelte van een vestingsmuur waarachter men veilig kan lopen; - 2. Muurtje of hekwerk (balkon, terras); - 3. Deel van een muur tussen vloer en onderzijde van een venster; - 4. Verhoging van de buitenmuren van een huis boven de zolderbalken waarop een muurplaat rust. en gietijzerenHard, bros en niet smeedbaar ijzer; gegoten in herbruikbare mallen; meestal gebruikt voor de borstwering van balkons. traliewerk. KroonlijstenStelselmatig uitkragende geprofileerde lijst boven een muur of een ander belangrijk bouwdeel (entablement). en deuren bewaard.

Op nr. 229 en 233, analoge gevels in witte baksteen met witstenen elementen. GlasdeurDeur waarvan het grootste deel uit glas bestaat. van de tweede verdieping onder entablementHoofdgestel of onderdeel ervan (vb. kroonlijst) als bekroning van muuropening; entablement vaak op consoles.. KroonlijstenStelselmatig uitkragende geprofileerde lijst boven een muur of een ander belangrijk bouwdeel (entablement). op twee hoekconsoles. RaamwerkVast of bewegend houten of metalen omlijsting van een ruit binnen een kozijn. van de eerste verdieping bewaard.
Op nr. 229, opstand met symmetrische compositieTypische gevelopstand bestaande uit drie gelijke traveeën; in Brussel komt dit geveltype vaak voor met drie bouwlagen volgens verkleinende ordonnantie; de centrale travee wordt in vele gevallen rijker uitgewerkt en benadrukt door haar licht te laten uitspringen en/of door één of meerdere balkons; het grondplan bestaat over het algemeen uit een aaneenschakeling van kamers.. Sgraffiti van de friesHorizontale band om een muurvlak in te delen of aan de bovenzijde te begrenzen; al dan niet beschilderd of versierd (terracotta, sgrafitto, cementtegels…). op de benedenverdieping en de borstweringen1. Verhoogd gedeelte van een vestingsmuur waarachter men veilig kan lopen; - 2. Muurtje of hekwerk (balkon, terras); - 3. Deel van een muur tussen vloer en onderzijde van een venster; - 4. Verhoging van de buitenmuren van een huis boven de zolderbalken waarop een muurplaat rust. op de verdiepingen verdwenen.
Op nr. 233, opstand met asymmetrische compositieTypische gevelopstand bestaande uit twee ongelijke traveeën; in Brussel komt dit geveltype vaak voor met drie bouwlagen volgens verkleinende ordonnantie; de hoofdtravee is meestal breder, rijker uitgewerkt en wordt verder benadrukt door licht vooruit te springen en/of door één of meer balkons; de kelders zijn meestal hoog, wat zich vertaalt in een hoge onderbouw; het grondplan bestaat over het algemeen uit een aaneenschakeling van kamers.. VensterLicht- en/of luchtopening in een muur. boven de deur met pilastervormige moneelStenen vensterstijl., versierd met glas-in-loodramen met bloemenmotief. ErkerRechthoekig of veelhoekig uitbouwsel, als het ware op de gevel geplakt en daardoor deel uitmakend van de achterliggende ruimte; vaak over één of meer verdiepingen gestapeld. met pilastervormige monelenStenen vensterstijl. en laterale tussendorpelsStenen dorpel die een deur of venster horizontaal in tweeën deelt.. DakkapellenUit het dakvlak opgaand venster; meestal in hout en vaak onder spitse kap. van latere datum.

Op nr. 231, gevel in witsteen en similiBepleistering ter imitatie van natuursteen.. Drie muuropeningen op de benedenverdieping, gevat in een structuur van arcadesEén of meerdere bogen, steunend op zuilen of pijlers; kan ook blind zijn. met verdiepte schijnvoegenImitatievoeg in metsel - of pleisterwerk, aangebracht om regelmatige verdeling te bewerkstelligen of bijvoorbeeld natuurstenen parement (simili) te suggereren.. Verdiepingen geflankeerd door kolossale pilastersPlatte, weinig uitspringende muurpijler, vaak met basis en kapiteel. met samengesteld kapiteelKopstuk van een zuil, pijler of pilaster; algemeen om de gedragen last op een smaller draagvlak over te brengen.. ErkerRechthoekig of veelhoekig uitbouwsel, als het ware op de gevel geplakt en daardoor deel uitmakend van de achterliggende ruimte; vaak over één of meer verdiepingen gestapeld. met afgeronde hoeken met tussendorpelStenen dorpel die een deur of venster horizontaal in tweeën deelt.. Terras voor drie gekoppeldeTwee of meerdere identieke bouwelementen (vensters, zuilen, pilasters) die tot een groter (symmetrisch) geheel zijn samengevoegd. glasdeurenDeur waarvan het grootste deel uit glas bestaat. onder rondboogBoog waarvan de kromming een halve cirkel beschrijft.. KroonlijstStelselmatig uitkragende geprofileerde lijst boven een muur of een ander belangrijk bouwdeel (entablement). op dubbele hoekconsoles. Glas-in-loodraam van het impostvensterVenster boven een deur en ervan gescheiden door een stenen dorpel, een entablement of een muurvlak. van de deur verdwenen.

Op nr. 235 tot 239, gevels in witte baksteen met hardstenen elementen. Op de benedenverdieping, drie muuropeningen geflankeerd door pilastersPlatte, weinig uitspringende muurpijler, vaak met basis en kapiteel. op nr. 235 en 239, gevat in een arcadestructuur op nr. 237. DrielichtenGroep van drie smalle vensters binnen dezelfde omlijsting, onderling gescheiden door deelzuiltjes of stijlen/monelen; centraal venster soms hoger dan beide andere. op de verdiepingen, gevat in een inspringend muurvlak. VenstersLicht- en/of luchtopening in een muur. op de eerste verdieping met pilastervormige stijlen. KroonlijstenStelselmatig uitkragende geprofileerde lijst boven een muur of een ander belangrijk bouwdeel (entablement). op dubbele hoekconsoles. Sgraffiti op de zijgevels van de benedenverdieping, op de borstweringen1. Verhoogd gedeelte van een vestingsmuur waarachter men veilig kan lopen; - 2. Muurtje of hekwerk (balkon, terras); - 3. Deel van een muur tussen vloer en onderzijde van een venster; - 4. Verhoging van de buitenmuren van een huis boven de zolderbalken waarop een muurplaat rust. en als bekroning van de venstersLicht- en/of luchtopening in een muur. van de tweede verdiepingen; die op nr. 235 en 237 gerestaureerd, die op nr. 239 grotendeels verdwenen. VenstersLicht- en/of luchtopening in een muur. boven de deuren met glas-in-loodraam. RaamwerkVast of bewegend houten of metalen omlijsting van een ruit binnen een kozijn. grotendeels bewaard.
Op nr. 235 en 239, identieke gevels. Deuren onder entablementHoofdgestel of onderdeel ervan (vb. kroonlijst) als bekroning van muuropening; entablement vaak op consoles.. GlasdeurDeur waarvan het grootste deel uit glas bestaat. van de tweede verdieping onder entablementHoofdgestel of onderdeel ervan (vb. kroonlijst) als bekroning van muuropening; entablement vaak op consoles..
Op nr. 237, deur met pilastervormige stijlen. Glas-in-loodraam boven de deur met vaasmotief. Terras met borstwering1. Verhoogd gedeelte van een vestingsmuur waarachter men veilig kan lopen; - 2. Muurtje of hekwerk (balkon, terras); - 3. Deel van een muur tussen vloer en onderzijde van een venster; - 4. Verhoging van de buitenmuren van een huis boven de zolderbalken waarop een muurplaat rust. waarvan de draagstenen verdwenen zijn, voor een brede muuropening met twee monelenStenen vensterstijl. en een rondboogBoog waarvan de kromming een halve cirkel beschrijft. onder archivoltGeprofileerde of versierde omlijsting van een boog..