Typologie(ën)
burgerwoning
Ontwerper(s)
INCONNU - ONBEKEND – 1877
Juridisch statuut
Ingeschreven in de wettelijke inventaris op 19 augustus 2024
Stijlen
Eclectisme
Neoclassicisme
Inventaris(sen)
- Inventaris van de Industriële Architectuur (AAM - 1980-1982)
- Actualisatie van de Urgentie-Inventaris (Sint-Lukasarchief - 1993-1994)
- Actualisatie van het inventarisatieproject van het Bouwkundig Erfgoed (DMS-DML - 1995-1998)
- Permanente actualisatie van de inventaris van het Bouwkundig Erfgoed (DPC-DCE)
- Het monumentale erfgoed van België. Koekelberg (DPC-DCE - 2020-2023)
Dit (deze) goed(eren) bezit(ten) de volgende waarde(n)
- Artistiek Het ontwerp van een onroerend goed (gebouw) door een gerenommeerde kunstenaar (architect) kan maar zeer zelden als criterium worden beschouwd. Om het belang van de selectie van dit onroerend goed te beoordelen, en de plaats dat het inneemt in het oeuvre van een kunstenaar (architect), is dit een criterium dat moet worden afgewogen met de architectonische kwaliteit (compositie en interne structuur), de uitvoering (materialen, technische beheersing), de plaats in de architectuurgeschiedenis dewelke een getuigenis zijn van een fase of aspect van landschapsarchitectuur of de bouwkunst in het verleden. Zodoende gelden koppelingen naar volgende criteria: zeldzaamheid (typologie, stijl, materiaalgebruik, bronnen), representativiteit (idem) en integriteit (idem + kwaliteit van uitvoering).
- Esthetisch Het onroerend goed heeft een esthetische waarde als het de waarnemer zintuigelijk prikkelt op een positieve manier (‘ervaring van schoonheid). Historisch gezien werd deze waarde aangewend om waardevolle natuurlijke of semi-natuurlijke gebieden aan te duiden, maar het kan ook gelden voor grote gehelen van gebouwen in een stedelijk gebied, met of zonder natuurlijke elementen, of monumenten die het stadslandschap markeren. Automatisch dringt een afweging met andere waarden zich op, de artistieke in de eerste plaats, maar ook de landschappelijke (integratie van het werk in het stedelijk landschap, oriëntatiepunten in de stad) en stedenbouwkundige waarde (spontane of rationele stedelijke gehelen), en dienen koppelingen naar selectiecriteria worden gemaakt: representativiteit, ensemblewaarde en contextuele waarde. Criteria die met andere (met name artistieke) criteria moeten worden gecombineerd.
- Historisch Het onroerend goed heeft een historische waarde als het getuigt van een bijzondere periode in de geschiedenis van de streek of de gemeente, of als bijzonder belangrijke ouderdom en zeldzame ontwikkeling voor een periode (bv. tuinstad die representatief is voor een bouwwijze die werd toegepast in het kader van de grote bouwcampagnes na de Tweede Wereldoorlog; dorpskernen die de eerste gegroepeerde bouwwerken van de gemeenten van de tweede ring illustreren; Hallepoort als overblijfsel van de tweede omwalling; enz.), of als getuigenis van een bepaalde stedelijke (en/of landschappelijke) ontwikkeling van de stad (bv. gebouwen aan de centrale boulevards of in de Leopoldswijk), of wanneer het een band vertoont met een belangrijke historische figuur - met inbegrip van persoonlijke huizen van architecten en kunstenaarsateliers (b.v. het geboortehuis van Constantin Meunier, het huis van Magritte), of in verband kan worden gebracht met een belangrijke historische gebeurtenis (b.v. huizen van de wederopbouw na het bombardement van 1695, Congreskolom), of een typologische representativiteit vertoont die kenmerkend is voor een commerciële of culturele beroepsactiviteit (bv. kerken, bioscopen, industriële architectuur, apotheken).
Onderzoek en redactie
2020-2022
id
Urban : 35721
Beschrijving
Burgerwoning
met neoclassicistische inslag en asymmetrische compositieTypische gevelopstand bestaande uit twee ongelijke traveeën; in Brussel komt dit geveltype vaak voor met drie bouwlagen volgens verkleinende ordonnantie; de hoofdtravee is meestal breder, rijker uitgewerkt en wordt verder benadrukt door licht vooruit te springen en/of door één of meer balkons; de kelders zijn meestal hoog, wat zich vertaalt in een hoge onderbouw; het grondplan bestaat over het algemeen uit een aaneenschakeling van kamers., 1877.
De woning is in dezelfde periode gebouwd als de brouwerij van de gebroeders De Boeck. Die vormden toen al de derde generatie brouwers in de familie. Ze hadden hun te klein geworden installaties in het stadscentrum verlaten om zich in Koekelberg te vestigen en daar een nieuwe brouwerij te bouwen. Een andere woning werd in 1898 opgetrokken met de voorgevel naar het Van Hoegaerdeplein (zie Van Hoegaerdeplein nr. 22). De brouwerij De Boeck, die later Brasseries Unies werd, stopte met haar activiteiten op het einde van de jaren 1960. In 1997 werden de installaties afgebroken. Het enige wat overblijft zijn de twee huizen, het ene in de Van Hoegaerdestraat, het andere aan het Van Hoegaerdeplein, en het eerste portaal1. In muur uitgespaarde ruimte voor een deur of toegang; - 2. Meer gesloten, voor of achter een gebouw geplaatste beschutting (voorbouw, vestibule)., rechts van nr. 40 in de Van Hoegaerdestraat.
Bepleisterde gevel met hardstenen elementen. Benedenverdieping met doorlopende voegen, aan de rechterkant doorlopend in een bijgebouw van twee traveeënVerticale geleding van een gevel, bepaald door afstand tussen twee opeenvolgende steunpunten (vb. muurdammen, zuilen, ...) en één bouwlaag onder plat dak. Dit annexgebouw werd recent verhoogd met twee bouwlagen (2023). Op de eerste verdieping van de middentravee: balkon met smeedijzeren borstwering voor deurvenster , onder kroonlijstStelselmatig uitkragende geprofileerde lijst boven een muur of een ander belangrijk bouwdeel (entablement). met kraagstenen. Deur en kroonlijst met kalfstanden bewaard, vensterschrijnwerk vervangen.
Rechts het eerste portaal1. In muur uitgespaarde ruimte voor een deur of toegang; - 2. Meer gesloten, voor of achter een gebouw geplaatste beschutting (voorbouw, vestibule). van de brouwerij De Boeck, dat vanaf 1877 een secundaire ingang werd door de openstelling van de François Delcoignestraat en diens hoofdingang. Bakstenen pilastersPlatte, weinig uitspringende muurpijler, vaak met basis en kapiteel. en muren op een breukstenenMetselwerk bestaande uit brokken onregelmatige natuursteen. onderbouwHoge sokkel, reikend tot ongeveer het midden van de toegang; meestal in hardsteen., met daartussen een smeedijzeren traliewerk. Dat traliewerk is lange tijd bewaard gebleven maar intussen blijkbaar afgedekt of vervangen. Stenen schamppalen bewaard.
De woning is in dezelfde periode gebouwd als de brouwerij van de gebroeders De Boeck. Die vormden toen al de derde generatie brouwers in de familie. Ze hadden hun te klein geworden installaties in het stadscentrum verlaten om zich in Koekelberg te vestigen en daar een nieuwe brouwerij te bouwen. Een andere woning werd in 1898 opgetrokken met de voorgevel naar het Van Hoegaerdeplein (zie Van Hoegaerdeplein nr. 22). De brouwerij De Boeck, die later Brasseries Unies werd, stopte met haar activiteiten op het einde van de jaren 1960. In 1997 werden de installaties afgebroken. Het enige wat overblijft zijn de twee huizen, het ene in de Van Hoegaerdestraat, het andere aan het Van Hoegaerdeplein, en het eerste portaal1. In muur uitgespaarde ruimte voor een deur of toegang; - 2. Meer gesloten, voor of achter een gebouw geplaatste beschutting (voorbouw, vestibule)., rechts van nr. 40 in de Van Hoegaerdestraat.
Bepleisterde gevel met hardstenen elementen. Benedenverdieping met doorlopende voegen, aan de rechterkant doorlopend in een bijgebouw van twee traveeënVerticale geleding van een gevel, bepaald door afstand tussen twee opeenvolgende steunpunten (vb. muurdammen, zuilen, ...) en één bouwlaag onder plat dak. Dit annexgebouw werd recent verhoogd met twee bouwlagen (2023). Op de eerste verdieping van de middentravee: balkon met smeedijzeren borstwering voor deurvenster , onder kroonlijstStelselmatig uitkragende geprofileerde lijst boven een muur of een ander belangrijk bouwdeel (entablement). met kraagstenen. Deur en kroonlijst met kalfstanden bewaard, vensterschrijnwerk vervangen.
Rechts het eerste portaal1. In muur uitgespaarde ruimte voor een deur of toegang; - 2. Meer gesloten, voor of achter een gebouw geplaatste beschutting (voorbouw, vestibule). van de brouwerij De Boeck, dat vanaf 1877 een secundaire ingang werd door de openstelling van de François Delcoignestraat en diens hoofdingang. Bakstenen pilastersPlatte, weinig uitspringende muurpijler, vaak met basis en kapiteel. en muren op een breukstenenMetselwerk bestaande uit brokken onregelmatige natuursteen. onderbouwHoge sokkel, reikend tot ongeveer het midden van de toegang; meestal in hardsteen., met daartussen een smeedijzeren traliewerk. Dat traliewerk is lange tijd bewaard gebleven maar intussen blijkbaar afgedekt of vervangen. Stenen schamppalen bewaard.
Bronnen
Publicaties en studies
CULOT, M. (o.l.v.), Koekelberg. Inventaire visuel de l'architecture industrielle à Bruxelles, AMA, Brussel, 1980, fiche 16.
BORIAU, L., Les brasseries du nord-ouest de Bruxelles; Berchem-Sainte-Agathe, Koekelberg, Jette, Ganshoren, Molenbeek-Saint-Jean, ARC-Berchem, Brussel, 1997.
STEPMAN, C., VERNIERS, L., Koekelberg dans le cadre de la région nord-ouest de Bruxelles, De Boeck, Brussel, 1966.
SUTTER, D., Koekelberg. Au fil du temps… Au cœur des rues…, Drukker, Parijs, 2012.
TONDEUR, F., Koekelberg, CFC-Éditions, Brussel, 2000.
