Generaal Tombeurstraat

Van Sint-Pietersplein naar Rinsdelleplein.

Vormt het noordelijke deel van de voormalige Kapellestraat. De roolijn werd bij KB van 1867 goedgekeurd, samen met nog andere straten van de wijk (zie Generaal Henrystraat). Vanaf 1878 stond ze bekend onder de naam Ma Campagnestraat (rue de Ma Campagne).
Haar huidige benaming kreeg ze rond 1937, na de verbreding van het Rinsdelleplein.

De straat is gewijd aan generaal Charles Tombeur (Luik, 1867 - Brussel, 1947), een beroepsmilitair in het Belgische leger. In 1902 nam hij dienst in de Onafhankelijke Congostaat (OCS) en diende er verschillende termijnen. In augustus 1914 verraste de Eerste Wereldoorlog Oost-Congo en moest het land zijn verdediging organiseren tegen de Duitse Oost-Afrikaanse troepen. Charles Tombeur werd benoemd tot opperbevelhebber van de Force publique (een koloniaal leger bestaande uit Afrikaanse huursoldaten of dienstplichtigen). Hij reorganiseerde de troepen en vernieuwde de bewapening voordat hij midden april 1916 het offensief inzette. Ondertussen was hij tot generaal benoemd. Na de bezetting van Rwanda trokken de troepen naar Tabora, het Duitse Oost-Afrikaanse hoofdkwartier, en namen de stad op 16.09.1916 in. Charles Tombeur werd gefeliciteerd door Koning Albert I, gezien als een nationale held en in 1917 benoemd tot vicegouverneur van Congo. In 1919, na de Duitse nederlaag, kende het Verdrag van Versailles Ruanda toe aan België, met name als beloning voor de overwinning bij Tabora (zie ook rue de Tabora en rue du Ruanda). Tombeur keerde in 1920 definitief terug naar België en bekleedde functies in het Ministerie van Koloniën en het grootstedelijke leger. In 1926 verleende de koning hem de titel van baron en gaf hem toestemming om “de Tabora” aan zijn naam toe te voegen.
Tijdens het interbellum was de wens om het koloniale project te promoten bijzonder groot. De koloniale toponymie was een van de propagandamiddelen om de kolonisatie van Congo te promoten.

Heterogene bebouwing waaronder verschillende woningen van einde XIX eeuw of XXa: bepleisterde lijstgevels van neoclassicistische inspiratie, meestal met twee bouwlagen en twee traveeën onder zadeldak; zie Nr. 6 (1905, oorspronkelijk met winkelpui op begane grond), 12, 17, 21 en 23, 33, het ensemble gevormd door Nr. 35 tot 41 (1908, n.o.v. arch. J. WALCKIERS; de gevel van Nr. 39 met bakstenen parement uit 1960, die van Nr. 41 verhoogd en eveneens met bakstenen parement uit 1965), 47 en 49 (lekdrempels met spuwers op de eerste verdieping, bij Nr. 47 werd winkelraam toegevoegd in 1938), 55 (met één verdieping verhoogd in 1931), 61 (1909, n.o.v. arch. Maurice COCHAUX-VIERENDEELS), 69 (1899), volgens plannen van arch. Gaston SIGN; belangrijkere gevelopstand met vier bouwlagen en drie traveeën, afwijkend van de rooilijn en met kleine voorplaats, zadeldak vervangen door plat dak in 1979, inrijpoort), 73 (1909, afwijkend van rooilijn, inrijpoort, drie bouwlagen en drie traveeën waarvan de laatste waarschijnlijk toegevoegd werd in 1931) en 79 (inrijpoort veranderd in garagepoort in 1987).

Ook enkele huizen in eclectische stijl die karakteristiek zijn voor het XXa, met polychrome bakstenen gevels van twee of drie bouwlagen, al dan niet + souterrain, en meestal twee traveeën onder zadel- of mansardedak; zie Nr. 8 (1906), 30-32 en 34 (1906, n.o.v. arch. H. WELLENS ; trapgeveltje van Nr. 30-32 toegevoegd in 1923), 53 tot 53B (1914, drie gelijkaardige huizen waarvan het middelste pand met grote inrijpoort die naar de voormalige ateliers (1912) en opslagplaatsen (1916) leidt in het midden van het woonblok; hierachter binnenplaats die uitkomt op Jachtlaan; vanaf 1906 werd dit terrein gebruikt voor industriële doeleinden), 59 (1927, n.o.v. arch. Léon LEGRAND), 65 (1909), 67 (1909) en 86 (1913, gevel in witte en groene geverniste baksteen met klein decoratief keramieken paneel boven deur).

Nr. 14 en 18-20 : industriële gebouwen opgetrokken in 1953 volgens plannen van arch. VANDENPUT en in 1945 volgens plannen van arch. Marcel LELOUP. Achter Nr. 9-11-13 (1901) bevindt zich een voormalige feestzaal, grote rechthoekige ruimte onder zadeldak uit 1898. In 1913 wilde men de zaal ombouwen tot cinema; dit project ginig echter niet door, heden is hier een winkel in ondergebracht. Weinig appartementsgebouwen, behalve Nr. 81 uit 1961, op de hoek met de Boerenstraat volgens plannen van arch. J.-P. JANSS.