Typologie(ën)
appartementsgebouw
Ontwerper(s)
Adrien BLOMME – architect – 1927
Juridisch statuut
Ingeschreven in de wettelijke inventaris op 19 augustus 2024
Stijlen
Modernisme
Art deco
Inventaris(sen)
- Actualisatie van de Urgentie-Inventaris (Sint-Lukasarchief - 1993-1994)
- Actualisatie van het inventarisatieproject van het Bouwkundig Erfgoed (DMS-DML - 1995-1998)
- Het monumentale erfgoed van België. Elsene (DMS-DML - 2005-2015)
Dit (deze) goed(eren) bezit(ten) de volgende waarde(n)
- Artistiek Het ontwerp van een onroerend goed (gebouw) door een gerenommeerde kunstenaar (architect) kan maar zeer zelden als criterium worden beschouwd. Om het belang van de selectie van dit onroerend goed te beoordelen, en de plaats dat het inneemt in het oeuvre van een kunstenaar (architect), is dit een criterium dat moet worden afgewogen met de architectonische kwaliteit (compositie en interne structuur), de uitvoering (materialen, technische beheersing), de plaats in de architectuurgeschiedenis dewelke een getuigenis zijn van een fase of aspect van landschapsarchitectuur of de bouwkunst in het verleden. Zodoende gelden koppelingen naar volgende criteria: zeldzaamheid (typologie, stijl, materiaalgebruik, bronnen), representativiteit (idem) en integriteit (idem + kwaliteit van uitvoering).
- Esthetisch Het onroerend goed heeft een esthetische waarde als het de waarnemer zintuigelijk prikkelt op een positieve manier (‘ervaring van schoonheid). Historisch gezien werd deze waarde aangewend om waardevolle natuurlijke of semi-natuurlijke gebieden aan te duiden, maar het kan ook gelden voor grote gehelen van gebouwen in een stedelijk gebied, met of zonder natuurlijke elementen, of monumenten die het stadslandschap markeren. Automatisch dringt een afweging met andere waarden zich op, de artistieke in de eerste plaats, maar ook de landschappelijke (integratie van het werk in het stedelijk landschap, oriëntatiepunten in de stad) en stedenbouwkundige waarde (spontane of rationele stedelijke gehelen), en dienen koppelingen naar selectiecriteria worden gemaakt: representativiteit, ensemblewaarde en contextuele waarde. Criteria die met andere (met name artistieke) criteria moeten worden gecombineerd.
- Historisch Het onroerend goed heeft een historische waarde als het getuigt van een bijzondere periode in de geschiedenis van de streek of de gemeente, of als bijzonder belangrijke ouderdom en zeldzame ontwikkeling voor een periode (bv. tuinstad die representatief is voor een bouwwijze die werd toegepast in het kader van de grote bouwcampagnes na de Tweede Wereldoorlog; dorpskernen die de eerste gegroepeerde bouwwerken van de gemeenten van de tweede ring illustreren; Hallepoort als overblijfsel van de tweede omwalling; enz.), of als getuigenis van een bepaalde stedelijke (en/of landschappelijke) ontwikkeling van de stad (bv. gebouwen aan de centrale boulevards of in de Leopoldswijk), of wanneer het een band vertoont met een belangrijke historische figuur - met inbegrip van persoonlijke huizen van architecten en kunstenaarsateliers (b.v. het geboortehuis van Constantin Meunier, het huis van Magritte), of in verband kan worden gebracht met een belangrijke historische gebeurtenis (b.v. huizen van de wederopbouw na het bombardement van 1695, Congreskolom), of een typologische representativiteit vertoont die kenmerkend is voor een commerciële of culturele beroepsactiviteit (bv. kerken, bioscopen, industriële architectuur, apotheken).
- Stedenbouwkundig Sommige bouwkundige goederen spelen, meer dan andere bouwkundige goederen, een prominente rol in de planmatige inrichting van de bebouwde ruimte in het verleden. Meestal determineren zijn andere stedenbouwkundige (plan)vormen zodat er zich een wisselwerking voortdoet tussen bebouwde en niet-bebouwde (of open) ruimte. Die inrichting omvat ook de samenhang tussen verschillende schaalniveaus. Een onroerend goed heeft stedenbouwkundige waarde wanneer het hierin een rol speelt, bijvoorbeeld hoekgebouwen, coherente pleinen of (straatwanden), deskundig ingeplante torens (hoogbouw) en hun relatie tot hun onmiddellijke kwaliteitsvolle omgeving die coherent kan zijn, maar ook contrastrijk, maar ook relicten van stedenbouwkundige concepten en hoe deze architecturaal (en typologisch) zijn of werden ingevuld, zoals bijvoorbeeld de nog bewaarde eclectische stadspaleizen en/of herenhuizen in de Leopoldswijk.
Onderzoek en redactie
2011-2013
id
Urban : 21568
Beschrijving
Op de hoek met de Lied van Sotternieënlaan, appartementsgebouw in modernistische stijl met art-deco-invloeden, i.o.v. de Compagnie Générale d'Entreprise Immobilière (COGENI), n.o.v. architect Adrien Blomme, 1927.
Sobere opstand van negen bouwlagen onder plat dak, de laatste twee telkens terugwijkend. Een brede hoektraveeTravee op de hoek (meestal 45°) van een gebouw. verbindt de twee gevels van het gebouw, de ene met zes traveeënVerticale geleding van een gevel, bepaald door afstand tussen twee opeenvolgende steunpunten (vb. muurdammen, zuilen, ...) (kant É. Duraylaan), de tweede met acht traveeënVerticale geleding van een gevel, bepaald door afstand tussen twee opeenvolgende steunpunten (vb. muurdammen, zuilen, ...) (kant Lied van Sotternieënlaan). Hardstenen benedenverdieping. De verdiepingen zijn bekleed met een witte bepleistering en versierd met enkele hardstenen elementen. Op de achtste verdieping, een brede geprofileerde band voorzien van een smeedijzeren borstwering1. Verhoogd gedeelte van een vestingsmuur waarachter men veilig kan lopen; - 2. Muurtje of hekwerk (balkon, terras); - 3. Deel van een muur tussen vloer en onderzijde van een venster; - 4. Verhoging van de buitenmuren van een huis boven de zolderbalken waarop een muurplaat rust. die het terras van de attiekverdiepingVerdieping (soms halve verdieping), gelegen net boven de kroonlijst of als terugspringende hoogste verdieping van een gebouw. afsluit.
Op de benedenverdieping, hoofdingang over de hele breedte van de hoektraveeTravee op de hoek (meestal 45°) van een gebouw. (getrapte omlijsting in dagkanten). Toegang tot de garages op de zijgevels. Dienstingang aan de Lied van Sotternieënlaan.
Langs de lanen, nagenoeg vierkante muuropeningen voorzien van een smeedijzeren borstwering1. Verhoogd gedeelte van een vestingsmuur waarachter men veilig kan lopen; - 2. Muurtje of hekwerk (balkon, terras); - 3. Deel van een muur tussen vloer en onderzijde van een venster; - 4. Verhoging van de buitenmuren van een huis boven de zolderbalken waarop een muurplaat rust. op de zijtraveeën op de verdiepingen; de muuropeningen van de traveeënVerticale geleding van een gevel, bepaald door afstand tussen twee opeenvolgende steunpunten (vb. muurdammen, zuilen, ...) langs de hoektraveeTravee op de hoek (meestal 45°) van een gebouw. vormen op de vierde, vijfde en zesde verdieping loggia'sOverdekte, halfopen ruimte; schaduwrijke inham in de gevel van een gebouw. afgesloten door een borstwering1. Verhoogd gedeelte van een vestingsmuur waarachter men veilig kan lopen; - 2. Muurtje of hekwerk (balkon, terras); - 3. Deel van een muur tussen vloer en onderzijde van een venster; - 4. Verhoging van de buitenmuren van een huis boven de zolderbalken waarop een muurplaat rust. (smeedijzer). De centrale traveeënVerticale geleding van een gevel, bepaald door afstand tussen twee opeenvolgende steunpunten (vb. muurdammen, zuilen, ...) springen in op de eerste vijf verdiepingen. HoektraveeTravee op de hoek (meestal 45°) van een gebouw. opengewerkt met lichtjes inspringende drielichtenGroep van drie smalle vensters binnen dezelfde omlijsting, onderling gescheiden door deelzuiltjes of stijlen/monelen; centraal venster soms hoger dan beide andere..
Zwart stalen raamwerkVast of bewegend houten of metalen omlijsting van een ruit binnen een kozijn. bewaard; garagepoorten en dienstingang in hout.
Achteruitbouwstrook afgesloten door muurtjes rond bewaard ijzerwerkVerzameling van alle metalen elementen van een gebouw. in art-decostijl.
Interieur
Een ruime hal leidt naar een gang met een lambriseringWandbetimmering, meestal bestaande uit paneelwerk, aangebracht tegen een binnenmuur (vaak het onderste gedeelte ervan); later ook in marmer, stucwerk, … van roze geaderd marmer en geeft ook toegang tot de conciërgeloge. Aan het einde van de gang bevindt zich een kleine trap naar een deur in verguld aluminium (niet oorspronkelijk) die toegang geeft tot de hal met het trappenhuisGedeelte van een gebouw waarin de trappen zijn ondergebracht. (stalen leuning versierd met bloemenmotief) en de liften. Dienstliften die uitkomen op de balkons op de achtergevel. Veertien ruime appartementen, twee per verdieping.
Sobere opstand van negen bouwlagen onder plat dak, de laatste twee telkens terugwijkend. Een brede hoektraveeTravee op de hoek (meestal 45°) van een gebouw. verbindt de twee gevels van het gebouw, de ene met zes traveeënVerticale geleding van een gevel, bepaald door afstand tussen twee opeenvolgende steunpunten (vb. muurdammen, zuilen, ...) (kant É. Duraylaan), de tweede met acht traveeënVerticale geleding van een gevel, bepaald door afstand tussen twee opeenvolgende steunpunten (vb. muurdammen, zuilen, ...) (kant Lied van Sotternieënlaan). Hardstenen benedenverdieping. De verdiepingen zijn bekleed met een witte bepleistering en versierd met enkele hardstenen elementen. Op de achtste verdieping, een brede geprofileerde band voorzien van een smeedijzeren borstwering1. Verhoogd gedeelte van een vestingsmuur waarachter men veilig kan lopen; - 2. Muurtje of hekwerk (balkon, terras); - 3. Deel van een muur tussen vloer en onderzijde van een venster; - 4. Verhoging van de buitenmuren van een huis boven de zolderbalken waarop een muurplaat rust. die het terras van de attiekverdiepingVerdieping (soms halve verdieping), gelegen net boven de kroonlijst of als terugspringende hoogste verdieping van een gebouw. afsluit.
Op de benedenverdieping, hoofdingang over de hele breedte van de hoektraveeTravee op de hoek (meestal 45°) van een gebouw. (getrapte omlijsting in dagkanten). Toegang tot de garages op de zijgevels. Dienstingang aan de Lied van Sotternieënlaan.
Langs de lanen, nagenoeg vierkante muuropeningen voorzien van een smeedijzeren borstwering1. Verhoogd gedeelte van een vestingsmuur waarachter men veilig kan lopen; - 2. Muurtje of hekwerk (balkon, terras); - 3. Deel van een muur tussen vloer en onderzijde van een venster; - 4. Verhoging van de buitenmuren van een huis boven de zolderbalken waarop een muurplaat rust. op de zijtraveeën op de verdiepingen; de muuropeningen van de traveeënVerticale geleding van een gevel, bepaald door afstand tussen twee opeenvolgende steunpunten (vb. muurdammen, zuilen, ...) langs de hoektraveeTravee op de hoek (meestal 45°) van een gebouw. vormen op de vierde, vijfde en zesde verdieping loggia'sOverdekte, halfopen ruimte; schaduwrijke inham in de gevel van een gebouw. afgesloten door een borstwering1. Verhoogd gedeelte van een vestingsmuur waarachter men veilig kan lopen; - 2. Muurtje of hekwerk (balkon, terras); - 3. Deel van een muur tussen vloer en onderzijde van een venster; - 4. Verhoging van de buitenmuren van een huis boven de zolderbalken waarop een muurplaat rust. (smeedijzer). De centrale traveeënVerticale geleding van een gevel, bepaald door afstand tussen twee opeenvolgende steunpunten (vb. muurdammen, zuilen, ...) springen in op de eerste vijf verdiepingen. HoektraveeTravee op de hoek (meestal 45°) van een gebouw. opengewerkt met lichtjes inspringende drielichtenGroep van drie smalle vensters binnen dezelfde omlijsting, onderling gescheiden door deelzuiltjes of stijlen/monelen; centraal venster soms hoger dan beide andere..
Zwart stalen raamwerkVast of bewegend houten of metalen omlijsting van een ruit binnen een kozijn. bewaard; garagepoorten en dienstingang in hout.
Achteruitbouwstrook afgesloten door muurtjes rond bewaard ijzerwerkVerzameling van alle metalen elementen van een gebouw. in art-decostijl.
Interieur
Een ruime hal leidt naar een gang met een lambriseringWandbetimmering, meestal bestaande uit paneelwerk, aangebracht tegen een binnenmuur (vaak het onderste gedeelte ervan); later ook in marmer, stucwerk, … van roze geaderd marmer en geeft ook toegang tot de conciërgeloge. Aan het einde van de gang bevindt zich een kleine trap naar een deur in verguld aluminium (niet oorspronkelijk) die toegang geeft tot de hal met het trappenhuisGedeelte van een gebouw waarin de trappen zijn ondergebracht. (stalen leuning versierd met bloemenmotief) en de liften. Dienstliften die uitkomen op de balkons op de achtergevel. Veertien ruime appartementen, twee per verdieping.
Bronnen
Archieven
GAE/DS 113-62-64-66.
Publicaties en studies
BURNIAT, P., PUTTEMANS, et al., L'Architecture moderne à Bruxelles, guide, Éd. De l'Octogone, Brussel–Louvain-la-Neuve, 2000, p. 215.
BLOMME, F., À la rencontre d'Adrien Blomme 1878-1940. Sa vie, son oeuvre racontées par Françoise Blomme, Centre International pour la Ville, l'Architecture et le Paysage, Brussel, 2004.
VAN DIJK, P., Appartementsgebouwen uit het Interbellum in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest. Onuitgegeven studie in opdracht van de Koninklijke Commissie voor Monumenten en Landschappen, Brussel, 2004.
VAN DIJK, P., Appartementsgebouwen uit het interbellum, Ministerie van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest, Brussel, 2006 (Brussel, Stad van Kunst en Geschiedenis, 43), p. 40.
